Słowa kluczowe
UE
metoda przesunięć udziałów
porównanie rozkładów
zmiany strukturalne
Jak cytować
Abstrakt
Rozwój sektora usług, który obserwowany jest wraz ze wzrostem poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego, jest tylko jednym z symptomów przemian zachodzących w gospodarce. Znacznie istotniejsze są zmiany w strukturze samego sektora usług. Ze względu na dużą heterogeniczność tego sektora, dopiero analiza przekształceń w odniesieniu do poszczególnych rodzajów usług daje pełen obraz przemian i znaczenia trzeciego sektora w gospodarce.
Głównym celem artykułu jest identyfikacja zmian zachodzących w strukturze sektora usług krajów UE z wykorzystaniem metody przesunięć udziałów. Analiza została przeprowadzona w układzie sekcji NACE (PKD) w latach 2010–2020 dla liczby podmiotów gospodarczych oraz liczby zatrudnionych w układzie terytorialnym na poziomie NUTS2. Analiza prowadzi do wniosku, że następuje spadek znaczenia tradycyjnych usług zaliczanych do sekcji G oraz rozwój usług profesjonalnych, naukowych i technicznych (sekcja M), a także wzrost znaczenia usług związanych z sektorem ICT (sekcja J). Polskie regiony nie odstają od ogólnoeuropejskiego wzorca zmian, a niektóre z nich należały do jednostek z najdynamiczniej rozwijającymi się sekcjami badanych usług w Europie.
Bibliografia
Dominiak J. 2019. Nowoczesne usługi w ujęciu przestrzennym i ich rola w rozwoju społeczno-gospodarczym. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Dominiak J., Hauke J. 2015. The changes of the services sector in Poland and other UE countries. Studia Regionalia, 41-42: 37-50.
Dominiak J., Rachwał T. 2016. Chief development tendencies, structural changes and innovativeness of the industrial and services sectors in Poland. Quaestiones Geographicae, 35, 4: 49-69. DOI: https://doi.org/10.1515/quageo-2016-0034
Duernecker G., Sanchez-Martinez M. 2021. Structural change and productivity growth in Europe: Past, present and future. JRC Working Papers on Territorial Modelling and Analysis, 09. European Commission, Seville, JRC126447. DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.3932032
Dunn E.S. 1960. A statistical and analytical technique for regional analysis. Papers and Proceedings of the Regional Science Association, 6: 97-112. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1435-5597.1960.tb01705.x
Flejterski S., Panasiuk A., Perenc J., Rosa G. (red.) 2005. Współczesna ekonomika usług. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Jorgenson D.W., Timmer M.P. 2011. Structural Change in Advanced Nations: A New Set of Stylised Facts. The Scandinavian Journal of Economics, 113(1): 1-29 (http://www.jstor.org/stable/23016820). DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-9442.2010.01637.x
Kłosowski F. 2006 Sektor usług w gospodarce regionu tradycyjnego w warunkach transformacji i restrukturyzacji. Przykład konurbacji katowickiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Lawless M., Rehill L. 2021. Market Power, Productivity and Sectoral Labour Shares in Europe. Open Economic Review, 33: 453-476 DOI: https://doi.org/10.1007/s11079-021-09653-3
Lewandowska-Gwarda K., Antczak E. 2015. Analysis of internal emigration in Poland using the spatial dynamic shift-share method. Argumenta Oeconomica, 2, 35: 123-143. DOI: https://doi.org/10.15611/aoe.2015.2.07
Łaźniewska E., Górecki T. 2008. Rozwój gospodarczy polskich regionów na podstawie analizy shift-share w latach 1999–2004. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 19: 187-196.
Markowska M. 2015. Ocena zmian struktury pracujących w unijnych regionach szczebla NUTS2 z wykorzystaniem miary Braya i Curtisa. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 29, 2: 7-22. DOI: https://doi.org/10.24917/20801653.292.1
Markowska M., Sokołowski A. 2019. Sektorowe struktury zatrudnienia w krajach Unii Europejskiej w latach 2008-2017 – nowe podejście w ocenie dynamiki. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 33, 2: 7-17. DOI: https://doi.org/10.24917/20801653.332.1
Markowska M., Sokołowski A., Strahl D., Sobolewski M. 2015. Dynamiczna klasyfikacja regionów UE ze względu na strukturę rynku pracy – pozycja regionów polskich. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 29(2): 23-36. DOI: https://doi.org/10.24917/20801653.292.2
Markowska M., Strahl D. 2020. Klasyfikacje krajów Unii Europejskiej z uwagi na struktury zatrudnienia w sektorach i wybranych sekcjach – ocena zgodności podziałów. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 34(1), 7-19. DOI: https://doi.org/10.24917/20801653.341.1
Maroto-Sanchez A., Cuadrado-Roura J.R. 2011. Analyzing the role of the service sector on productivity growth across European Region. Institute of Social and Economic Analysis Working Paper, 04.
Peneder M., Kaniovski S., Dachs B. 2003. What follows tertiarisation? Structural change and the role of knowledge-based services. The Service Industries Journal, 23, 2: 47-66. DOI: https://doi.org/10.1080/02642060412331300882
Perloff H., Dunn E., Lampard R., Muth R. 1960. Regions, resources, and economic growth. Johns Hopkins University Press, Baltimore.
Sen A. 2020. Structural change within the services sector, Baumol’s cost disease, and cross-country productivity differences. MPRA Paper, 99614. University of Essex (https://mpra.ub.uni-muenchen.de/99614/).
Suchecki B. (red.) 2010. Ekonometria przestrzenna. Metody i modele analizy danych przestrzennych. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Joanna Dominiak, Tomasz M. Kossowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.