Słowa kluczowe
zróżnicowanie przestrzenne
pomorskie
zachodniopomorskie
Jak cytować
Abstrakt
Celem artykułu jest przedstawienie zróżnicowania przestrzennego warunków zamieszkania ludności w województwie pomorskim i zachodniopomorskim. Zakres przestrzenny badań stanowi 7 miast na prawach powiatu oraz 34 pozostałe powiaty (w tym 16 powiatów województwa pomorskiego i 18 powiatów województwa pomorskiego), a zakres czasowy badań obejmuje lata 2018–2020. Oceny zróżnicowania przestrzennego warunków zamieszkania dokonano na podstawie wartości wskaźnika syntetycznego obliczonego na podstawie 6 zmiennych wybranych z Banku Danych Lokalnych GUS. Odnoszą się one zarówno do aspektów zaludnienia mieszkań (przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania w m² na 1 osobę, przeciętna liczba osób na 1 izbę), jak i do ich wyposażenia infrastrukturalnego (odsetek ludności korzystającej z wodociągu, odsetek ludności korzystającej z kanalizacji, odsetek mieszkań wyposażonych w łazienkę, odsetek mieszkań wyposażonych w instalację centralnego ogrzewania). Wyniki badań mogą być wykorzystane na potrzeby samorządów lokalnych i ponadlokalnych dla wdrożenia odpowiednich rozwiązań mających na celu poprawę warunków zamieszkania na obszarach, gdzie są one niekorzystna. Mogą one stanowić również element badań pogłębionych w zakresie zróżnicowania sytuacji społecznej w województwach pomorskiego i zachodniopomorskiego rozszerzonych o wiele innych wskaźników dotyczących warunków życia człowieka.
Bibliografia
Ambrozik W. 1983. Sytuacja społeczna dziecka rodziny alkoholicznej w kulturowo zaniedbanym rejonie wielkiego miasta. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Auriacombe C.J. 2007. Unobtrusive research methods critical issues. Journal of Public Administration, 42(6): 458-471.
Babbie E. 2004. Badania społeczne w praktyce. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
Banaś M., Bączkowska O., Iwańska E., Kujawa P., Trzcińska D. 2018. Sytuacja społeczno-ekonomiczna gospodarstw domowych w Polsce w latach 2015-2016. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa.
Bednarowska Z. 2015. Desk research – wykorzystanie potencjału danych zastanych w prowadzeniu badań marketingowych i społecznych. Marketing i Rynek, 7: 18-26.
Broda-Wysocki P. 2012. Wykluczenie i inkluzja społeczna. Paradygmaty i próby definicji. Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
Chruski P., Kołsut B., 2017. Potencjał rozwojowy gminy Powidz w okresie postępującej endogenizacji procesów rozwoju. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 40: 35-52.
Ciura G. 2010. Warunki życia ludności wiejskiej. Studia BAS, 4(24): 159-178
Dziarmakowska N. 2022. Wpływ regionalnych wytycznych na aktywność gmin w zakresie monitorowania programów rewitalizacji na przykładzie województwa wielkopolskiego. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 62: 405-421. DOI: https://doi.org/10.14746/rrpr.2022.62.22
Gałązka A. 1998. Sytuacja mieszkaniowa ludności aglomeracji warszawskiej w latach 1970-1988. Zróżnicowania przestrzenne i tendencje zmian. Wydawnictwo Continuo, Wrocław.
Hauke J., Konecka-Szydłowska B. 2011. Nierówności wewnątrzregionalne w województwie wielkopolskim. Studium małych miast. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 16: 88-98.
Jarmoszko S., Barszczewski W. 2017. Bezpieczeństwo społeczne w sytuacjach krytycznych. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach, Siedlce.
Jeran A. 2015. Jakość i warunki życia – perspektywa mieszkańców i statystyk opisujących miasta na przykładzie Bydgoszczy, Torunia i Włocławka. Roczniki Ekonomiczne Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy, 8: 222-235.
Kaczmarek S. 1996. Struktura przestrzenna warunków zamieszkania w Łodzi. ŁTN, Łódź.
Klimczuk A. 2013. Raport desk research pt. „Samorządowa i obywatelska współpraca transgraniczna w województwie podlaskim. Przegląd literatury i dokumentów strategicznych”. Fundacja SocLab, Białystok.
Kluzowa K. 2009. Przestrzeń mieszkalna jako wyznacznik jakości życia rodziny. [W:] G. Makieło-Jarża (red.), W poszukiwaniu jakości życia współczesnej rodziny polskiej. Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne – Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków, s. 69-85.
Kosiński E. 2014. Gospodarka mieszkaniowa gminy. Formy współdziałania gminy z podmiotami prywatnymi. [W:] M. Jabłoński, K. Kiczka (red.), Współdziałanie podmiotów publicznych i prywatnych w sferze gospodarki komunalnej. Przegląd Prawa i Administracji, 98: 159-172.
Łojko M. 2018. Sytuacja osób młodych na rynku pracy w województwie warmińsko-mazurskim. Wybrane wskaźniki. Przedsiębiorstwo i Region, 10: 36-46. DOI: https://doi.org/10.15584/pir.2018.10.5
Marszałek Ł. 2018. Implementacja modelu rozwiniętego systemu środowiska życia człowieka do badań społeczno-przestrzennych. Słupskie Prace Geograficzne, 15: 67-76.
Masik G. 2018. Suburbanizacja demograficzna i przestrzenna na Obszarze Metropolitarnym Gdańsk-Gdynia-Sopot. Studia Obszarów Wiejskich, 50: 155-170. DOI: https://doi.org/10.7163/SOW.50.9
Michalska-Żyła A. 2016. Jakość życia na poziomie lokalnym. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, 56: 53-66. DOI: https://doi.org/10.18778/0208-600X.56.04
Michalski T. 2012. Bezpieczeństwo publiczne w województwie pomorskim w 2010 roku. Słupskie Prace Geograficzne, 9: 79-97.
Michalski T. 2014. Problemy w opracowaniu wskaźników dla monitoringu przestrzennego sytuacji społecznej w Polsce. [W:] J. Zaleski (red.), Rozwój statystyki regionalnej w kontekście potrzeb informacyjnych polityki spójności. Nowe podejście do przestrzeni. Biuletyn KPZK PAN, 255: 80-94.
Michalski T. 2016. Problemy monitoringu sytuacji społecznej na szczeblu lokalnym wynikające z delimitacji jednostek przestrzennych (na przykładach z województwa pomorskiego). [W:] S. Sitek (red.), „Stare i nowe” problemy badawcze w geografii społeczno-ekonomicznej, 7: 55-71.
Michalski T., Szymańska W. 2017. Problemy statystycznego pomiaru jakości życia na szczeblu regionalnym i lokalnym wynikające z małej częstotliwości lub wyraźnej specyfiki procesu. [W:] M. Piotrowska-Piątek (red.), Statystyczny pomiar jakości życia w układach regionalnych i krajowych. Dylematy i wyzwania. Studia i Materiały. Miscellanea Oeconomicae, 21(3/1): 57-69.
Mika S. 1984. Psychologia społeczna. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Milewska-Osiecka K., Ogrodowczyk A. 2015. Warunki mieszkaniowe w małych miastach Polski ze szczególnym uwzględnieniem Uniejowa. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica, 19: 129-148. DOI: https://doi.org/10.18778/1508-1117.19.09
O’Brien M. 2010. Unobtrusive Research Methods – An Interpretative Essay. Practising Media Research, 2-15.
Parysek J.J. 1985. Planowe kształtowanie środowiska człowieka. [W:] A. Kozłowska-Kamzowa (red.), Ochrona zabytków a gospodarka przestrzenna Polski. Biuletyn Informacyjny IGiPZ PAN, 52: 47-56. DOI: https://doi.org/10.5924/abgri1983.1985.52
Piechowska M. 2020. Sytuacja społeczna na okupowanych terytoriach Donbasu. Biuletyn PISM, 233(2165) (https://www.pism.pl/publikacje/Sytuacja_spoleczna_na_okupowanych_terytoriach_Donbasu; dostęp: 19.06.2023).
Piórkowska K. 2014. Metodologiczne i metodyczne aspekty prowadzenia badań naukowych w świetle badań nad lojalnością menedżerską – kontekst triangulacji teoretycznej i metodycznej. Organizacja i Kierowanie, 2: 95-111. DOI: https://doi.org/10.2478/oam-2013-0042
Polak A. 2010. Rola samorządów gminnych w prowadzeniu polityki mieszkaniowej w okresie transformacji ustrojowej. Rocznik Żyrardowski, 8: 245-273.
Podolec B. 2014. Wybrane aspekty analizy warunków życia ludności w Polsce. Metody ilościowe w badaniach empirycznych. Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne – Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2002 r. nr 75, poz. 690 z późn. zm.).
Sierpowska I. 2010. Socjalne aspekty ochrony prawa do mieszkania. Studia Erasmiana Wratislaviensia, 4: 279-302.
Słaby T. 2011. Nowe propozycje w badaniach jakości życia. Studia i Analizy Kolegium Zarządzania i Finansów, 108: 125-136.
Soldatke N., Żukowaska S., Połom M. 2022. Zjawisko wykluczenia transportowego na terenie powiatów puckiego i wejherowskiego w 2019 r. Regiony Nadmorskie, 30: 142-159.
Stępniak M. 2014. Przekształcenia przestrzennego rozmieszczenia zasobów mieszkaniowych w Warszawie w latach 1945-2008. IG i PZ PAN, Warszawa.
Szukiełojć-Bieńkuńska A., Włodarczyk J., Piasecki T. 2014. Terytorialne zróżnicowanie wybranych aspektów jakości życia w Polsce. Wiadomości Statystyczne, 59(8): 23-39. DOI: https://doi.org/10.59139/ws.2014.08.2
Szymańska D., Biegańska J. 2011. Obszary wiejskie w Polsce w świetle analizy wybranych elementów infrastruktury i mieszkalnictwa. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 14: 57-74.
Świder M., Wiśniewski M. (red.) 2017. Sytuacja społeczna osób LGBTA w Polsce. Raport za lata 2015-2016. Kampania Przeciw Homofobii, Warszawa.
Tabaczkiewicz-Paech A. 1992. Sytuacja społeczna ludzi starych jako problem pedagogiczny. Neodidagmata, 21: 89-94.
Webb E.J., Campbell D.T., Schwartz R.D., Sechrest L. 1966. Unobtrusive Measures Nonreactive Research in the Social Sciences. Rand McNally, Chicago.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Łukasz Marszałek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.