Słowa kluczowe
zdrowie i bezpieczeństwo
przestrzeń wspólna
konflikt
Jak cytować
Abstrakt
Postępująca urbanizacja i rosnąca liczba mieszkańców dużych miast powodują coraz więcej problemów związanych z ruchem samochodowym i degradacją środowiska naturalnego. Dla wielu miast na całym świecie mikromobilność staje się receptą na problemy związane z kongestią i emisją gazów. Urządzenia te są coraz bardziej popularne i powszechnie dostępne, zwłaszcza w ramach szybko rozwijającej się ekonomii współdzielenia. Jednak ich pojawienie się w przestrzeni publicznej powoduje także problemy i wyzwania dla lokalnych społeczności i władz. Głównym celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, w jaki sposób i w jakim stopniu rozwój mikromobilności w miastach wpływa na zdrowie i bezpieczeństwo ludzi w przestrzeniach wspólnych oraz czy przyczynia się do powstawania konfliktów o tę przestrzeń.
Bibliografia
An Z., Mullen C., Zhao Ch., Heinen E. 2023. Stereotypes and the public acceptability of shared micromobility. Travel Behaviour and Society, 33: 1-15. DOI: https://doi.org/10.1016/j.tbs.2023.100643
Anke J., Ringhand M., Petzoldt T., Gehlert T. 2023. Micro‑mobility and road safety: why do e‑scooter riders use the sidewalk? Evidence from a German field study. European Transport Research Review, 15(29): 1-17. DOI: https://doi.org/10.1186/s12544-023-00607-z
Bąk K. 2019. Rowery i infrastruktura rowerowa jako wyzwanie dla przestrzeni miejskich. Dyskurs i Dialog, 1: 33-45.
Bretones A., Marquet O. 2023. Riding to health: Investigating the relationship between micromobility use and objective physical activity in Barcelona adults. Journal of Transport and Health, 29: 1-13. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jth.2023.101588
Bretones A., Miralles-Guasch C., Marquet O. 2024. Real-world and traffic-adjusted physical activity levels of micromobility modes in Barcelona. Journal of Transport and Health, 34: 1-14. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jth.2023.101732
Cubells J., Miralles-Guasch C., Marquet O. 2023. Gendered travel behaviour in micromobility? Travel speed and route choice through the lens of intersecting identities. Journal of Transport Geography, 106: 1-11. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2022.103502
Czyński M. 2021. Antropologia ulicy – kultura mobilności. Przestrzeń i Forma, 45: 109-136. DOI: https://doi.org/10.21005/pif.2021.45.C-02
Dąbrowska K., Galińska D., Jamiołkowska A., Kostiuczuk D., Panasewicz K. 2023. Nowoczesne technologie i usługi z zakresu logistyki miejskiej. Studium przypadku miasta Szanghaj. Akademia Zarządzania, 7(1): 134-148.
Dorocki S. 2022. Uwarunkowania użytkowania rowerów i hulajnóg elektrycznych w Krakowie. Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 25(1): 23-40. DOI: https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.22.004.15964
Esztergar-Kiss D., Lopez Lizarraga J. 2021. Exploring user requirements and service features of e-micromobility in five European cities. Case Studies on Transport Policy, 9: 1531-1541. DOI: https://doi.org/10.1016/j.cstp.2021.08.003
Fan Z., Harper C. 2022. Congestion and environmental impacts of short car trip replacement with micromobility modes. Transportation Research, 103: 1-17. DOI: https://doi.org/10.1016/j.trd.2022.103173
Fang K. 2022. Micromobility injury events: Motor vehicle crashes and other transportation systems factors. Transportation Research Interdisciplinary Perspectives, 14: 1-8. DOI: https://doi.org/10.1016/j.trip.2022.100574
Janczewski J. 2019. Mikromobilność – wybrane problemy. Zarządzanie Innowacyjne w Gospodarce i Biznesie, 1(28): 129-142. DOI: https://doi.org/10.25312/2391-5129.28/2019_09jj
Janczewski J. 2020. Mikromobilność w systemie transportowym miasta. Przedsiębiorczość – Edukacja, 16(1): 257-274. DOI: https://doi.org/10.24917/20833296.161.21
Janczewski J., Janczewska D. 2020a. Mikromobilność z perspektywy rozwoju rowerów, hulajnóg i mikrosamochodów. Ujęcie retrospektywne. Zarządzanie Innowacyjne w Gospodarce i Biznesie, 1(30): 195-215. DOI: https://doi.org/10.25312/2391-5129.30/2020_12jjdj
Janczewski J., Janczewska D. 2020b. Problemy bezpieczeństwa urządzeń transportu osobistego. Zarządzanie Innowacyjne w Gospodarce i Biznesie, 1(30): 149-163. DOI: https://doi.org/10.25312/2391-5129.30/2020_09jjdj
Maik W. 2011. Przestrzeń publiczna w mieście: pojęcie, ujęcia badawcze, funkcje i ewolucja zjawiska. [W:] I. Jażdżewska (red.), Przestrzeń publiczna miast. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 9-14. DOI: https://doi.org/10.18778/7525-650-5.02
Mielczarek-Mikołajów J. 2023. W trosce o godność, życie i zdrowie człowieka w zakresie nowych rozwiązań w transporcie publicznym. Acta Universitatis Lodziensis, nr specjalny: 221-233. DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6069.S.2023.19
Severengiz S., Schelte N., Bracke S. 2021. Analysis of the environmental impact of e-scooter sharing services considering product reliability characteristics and durability. Procedia CIRP, 96: 181-188. DOI: https://doi.org/10.1016/j.procir.2021.01.072
Straub D., Gajda A. 2020. E-scooter sharing schemes operational zones in Poland: Dataset on voivodeship capital cities. Data in Brief, 33: 1-8. DOI: https://doi.org/10.1016/j.dib.2020.106560
Strzałkowski M., Suchomska J. 2019. Konflikt w przestrzeni i przestrzeń dla konfliktu: wpływ partycypacji społecznej na spory w przestrzeni publicznej. Dyskurs i Dialog, 2: 9-19.
Tarczydło B. 2022. Współdzielenie usług transportu miejskiego a bezpieczeństwo ludzi. [W:] N. Iwaszczuk (red.), Przedsiębiorczość i ryzyko w działalności gospodarczej. Wydawnictwo AGH, Kraków, s. 43-55.
Tomanek R. 2023. Rola zeroemisyjnych form mobilności w budowaniu odporności miast. [W:] B. Kos, G. Krawczyk, A. Mercik, R. Tomanek, Odporna mobilność miejska. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice, s. 120-131.
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 1997 r. nr 98, poz. 602).
Źródła internetowe
https://www.worldbank.org/en/topic/urbandevelopment/overview#:~:text=Globally%2C%20over%2050%25%20of%20the,housing%20their%20expanding%20populations%20need [dostęp: 4.07.2024]
https://www.france24.com/en/live-news/20230828-paris-bids-adieu-to-love-or-hate-electric-scooters [dostęp: 5.07.2024]
https://dziennikbaltycki.pl/200-miejsc-do-parkowania-elektrycznych-hulajnog-w-gdansku-ograniczenie-predkosci-na-terenie-glownego-miasta/ar/c4-15216520 [dostęp: 9.07.2024]
https://www.portalsamorzadowy.pl/gospodarka-komunalna/e-hulajnogi-na-razie-zostaja-na-problemy-wystarcza-dzentelmenskie-umowy,488822.html [dostęp: 5.09.2024]
https://www.miasto2077.pl/rowery-duchy-strasza-po-miescie/ [dostęp: 11.07.2024]
https://www.iamexpat.de/expat-info/german-expat-news/berlin-limit-number-e-scooters-permitted-within-ring [dostęp: 22.07.2024]
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Joanna Stępień
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.