Słowa kluczowe
konsultacje społeczne
cyfryzacja
e-partycypacja
e-konsultacje
Jak cytować
Abstrakt
Rozwój e-partycypacji i e-konsultacji jest charakterystyczny w szczególności dla dużych miast, dlatego uwaga badaczy tych zjawisk skupia się zwłaszcza na większych aglomeracjach. W artykule tym przyjęto odmienną perspektywę. Przedstawiono wyniki badań mających na celu identyfikację rozwiązań cyfrowych wykorzystywanych w ramach konsultacji społecznych w gminach wiejskich województwa wielkopolskiego, a także ustalono stopień upowszechnienia tych rozwiązań. Analizie poddano podjęte w poszczególnych gminach uchwały określające zasady i tryb prowadzenia konsultacji z mieszkańcami. Wyniki analizy pozwalają stwierdzić, że badane gminy deklarują wykorzystanie zaledwie niewielkiej części szerokiego instrumentarium, jakie wypracowano dotychczas w obszarze e-konsultacji. Spośród poszczególnych etapów konsultacji społecznych najmniejsze możliwości użycia rozwiązań cyfrowych istnieją na etapie zgłaszania inicjatywy konsultacji. Uwagę zwraca mała powszechność wykorzystania aplikacji mobilnych i mediów społecznościowych oraz brak deklaracji dotyczących zastosowania rozwiązań sztucznej inteligencji, które współcześnie dają szerokie możliwości usprawnienia zarówno samego procesu konsultacji społecznych, jak i analizy ich wyników. Z badań wynika ponadto, że w niektórych gminach więcej kanałów komunikacji elektronicznej wykorzystuje się na etapie informowania o zarządzonych konsultacjach niż przy ogłaszaniu ich wyników.
Bibliografia
Al-Dalou R., Abu-Shanab E. 2013. E-participation levels and technologies. The 6th International Conference on Information Technology (ICIT 2013).
Bajrami I., Bajrami T. 2024. The role and importance of civil initiatives in local governance. Journal of Governance & Regulation, 13(2): 126-134. DOI: https://doi.org/10.22495/jgrv13i2art12
Barański M. 2014. Samorządowa konsultacja społeczna instytucją demokracji bezpośredniej. [In:] M. Barański, M. Tyrała (eds), Instytucjonalizacja demokracji w krajach Europy Środkowej i Wschodniej: wybrane problemy. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, p. 13-26.(http://hdl.handle.net/20.500.12128/2279).
Barczewska-Dziobek A. 2020. Prawne formy współpracy jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi w zakresie przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. Ekonomia Społeczna, 1: 22-34.
Barriere V., Balahur A. 2023. Multilingual Multi-Target Stance Recognition in Online Public Consultations. Mathematics, 11(9): 2161. DOI: https://doi.org/10.3390/math11092161
Bąkowska E., Kaczmarek T., Mikuła Ł. 2017. Wykorzystanie geoankiety jako narzędzia konsultacji społecznych w procesie planowania przestrzennego w aglomeracji poznańskiej. Roczniki Geomatyki, 2(77): 147-158.
Bembenik R., Andruszkiewicz P. 2016. Towards Automatic Argument Extraction and Visualization in a Deliberative Model of Online Consultations for Local Governments. [In:] J. Pokorný, M. Ivanović, B. Thalheim, P. Šaloun (eds), Advances in Databases and Information Systems. ADBIS 2016. Lecture Notes in Computer Science. Springer, Cham, p. 74-86. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-44039-2_6
Buława B., Ahn S. 2024. Landscape understanding and values in extended public consultations on spatial planning in rural communes in Poland. Landscape Online, 99: 1124. DOI: https://doi.org/10.3097/LO.2024.1124
Chagas V., Mitozo I., Barros S., Santos J.G., Azevedo D. 2022. The ‘new age’ of political participation? WhatsApp and call to action on the Brazilian senate’s consultations on the e-cidadania portal. Journal of Information Technology & Politics, 19(3): 253-268. DOI: https://doi.org/10.1080/19331681.2021.1962779
Cruz A., Elkins Z., Gardner R., Martin M., Moran A. 2023. Measuring constitutional preferences: A new method for analyzing public consultation data. PLoS ONE, 18(12): e0295396. DOI: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0295396
Curran L., Carrasco-Farré C. 2024. Leveraging natural language processing techniques to explore the potential impact of the EU’s Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM). Journal of International Business Policy, 7: 181-202. DOI: https://doi.org/10.1057/s42214-024-00185-4
Czopek M., Żołnierczyk E. 2017. Konsultacje społeczne jako forma dialogu ze społecznością lokalną. Społeczności Lokalne. Studia Interdyscyplinarne, 1: 85-94.
Đurman P., Musa A. Koprić I. 2022. Participatory lawmaking in the digital age: the case of the e-public consultations platform in Croatia. [In:] T. Randma-Liiv, V. Lember (eds), Engaging Citizens in Policy Making: e-Participation Practices in Europe. Edward Elgar Publishing, Cheltenham, p. 91-103. DOI: https://doi.org/10.4337/9781800374362.00013
Feltynowski M. 2024. Społeczne zaangażowanie w planowaniu przestrzennym gmin wiejskich – stan obecny, nowe wyzwania i perspektywy. Wieś i Rolnictwo, 2(203): 65-83. DOI: https://doi.org/10.53098/wir.2024.2.203/03
Fink S., Ruffing E., Burst T., Chinnow S.K. 2023. Emotional citizens, detached interest groups? The use of emotional language in public policy consultations. Policy Sciences, 56: 469-497. DOI: https://doi.org/10.1007/s11077-023-09508-3
Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych (FISE) 2014. Kanon Lokalnych Konsultacji Społecznych (https://kanonkonsultacji.fise.org.pl/wp-content/uploads/2018/07/kanon_konsultacji_wrsja_do_wydrukowania.pdf; access: 1.10.2024).
Gawłowski R., Jarosz A.J. 2019. Infrastruktura partycypacji społecznej. Pojęcie i wykorzystanie w polskich miastach. Studia Regionalne i Lokalne, 4(78): 75-94.
Glaas E., Hjerpe M., Karlson M., Neset T.S. 2020. Visualization for Citizen Participation: User Perceptions on a Mainstreamed Online Participatory Tool and Its Usefulness for Climate Change Planning. Sustainability, 12(2): 705. DOI: https://doi.org/10.3390/su12020705
Glenc P. 2024. Technologie informacyjno-komunikacyjne w procesach konsultacji społecznych. e-mentor, 105(3): 41-50. DOI: https://doi.org/10.15219/em105.1670
Grabowska M. 2023. Koncepcja jednolitego portalu e-Government dla obywatela w Polsce. [In:] S. Dudzik, I. Kawka, R. Śliwa (eds), Obywatel w centrum działań e-administracji w Unii Europejskiej. Wydawnictwo Księgarnia Akademicka, Kraków, p. 101-118. DOI: https://doi.org/10.12797/9788381388894.06
Graniszewski L. 2017. Governance w Polsce – udział organizacji pozarządowych we współrządzeniu publicznym. Rocznik Administracji Publicznej, 3: 166-181. DOI: https://doi.org/10.4467/24497800RAP.17.011.7062
Gustafson P., Hertting N. 2017. Understanding participatory governance: An analysis of participants’ motives for participation. The American Review of Public Administration, 47(5): 538-549. DOI: https://doi.org/10.1177/0275074015626298
Hajduk S. 2021. Teoretyczne podstawy partycypacji społecznej. [In:] S. Hajduk, Partycypacja społeczna w zarządzaniu przestrzennym w kontekście planistycznym. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok, p. 9-33.
Jeran A., Matczak P., Mączka K. 2018. Kto wdraża budżet obywatelski, a kto nie? Porównanie wielkopolskich gmin pod kątem zamożności oraz poziomu aktywności społecznej. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, 64: 121-132. DOI: https://doi.org/10.18778/0208-600X.64.08
Jurek K. 2023. Dialog i partycypacja obywatelska na poziomie lokalnym na przykładzie miasta Krakowa. Zeszyty Naukowe Collegium Witelona, 4(49): 49-59. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0054.5169
Kaczmarek P. 2021. Przegląd działalności wybranych komitetów rewitalizacji w województwie wielkopolskim. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 53: 65-76. DOI: https://doi.org/10.14746/rrpr.2021.53.05
Kaczmarek T., Wójcicki M. 2016. Participation in Public Consultations on Spatial Planning Documents. The Case of Poznań City. Quaestiones Geographicae, 35(2): 71-81. DOI: https://doi.org/10.1515/quageo-2016-0016
Khan Z., Ludlow D., Loibl W., Soomro K. 2014. ICT enabled participatory urban planning and policy development: The UrbanAPI project. Transforming Government: People, Process and Policy, 8(2): 205-229. DOI: https://doi.org/10.1108/TG-09-2013-0030
Kotus J. 2013. Position of the Polish city on the ladder of public participation: Are we going the right way? The case of Poznań. Cities, 35: 226-236. DOI: https://doi.org/10.1016/j.cities.2013.08.001
Kotus J., Sowada T. 2017. Behavioural model of collaborative urban management: extending the concept of Arnstein’s ladder. Cities, 65: 78-86. DOI: https://doi.org/10.1016/j.cities.2017.02.009
Kudaj P. 2017. Geneza i bariery e-administracji w Polsce. Homo Politicus. Rocznik Politologiczny, 12: 77-98. DOI: https://doi.org/10.25312/2391-5110.12/2017_77-98
Kusiak-Winter R. 2021. Kierunki i etapy rozwoju e-administracji publicznej. [In:] R. Kusiak-Winter, J. Korczak (eds), Ewolucja elektronicznej administracji publicznej. E-Wydawnictwo, Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, p. 15-27.
Legard S., McShane I., Ruano J.M. 2023. What explains the degree of e-participation? A comparison of the adoption of digital participation platforms in Oslo, Melbourne and Madrid. Information Polity, 28(3): 359-375. DOI: https://doi.org/10.3233/IP-220035
Marks-Krzyszkowska M. 2017. Źródła wiedzy o potrzebach i opiniach mieszkańców w zarządzaniu gminą wiejską. Studia Humanistyczne AGH, 16(3): 31-42. DOI: https://doi.org/10.7494/human.2017.16.3.31
Matczak P., Mączka K., Milewicz M. 2015a. E-partycypacja: zastosowania sondażu internetowego jako narzędzia partycypacyjnego. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 77(1): 239-256. DOI: https://doi.org/10.14746/rpeis.2015.77.1.13
Matczak P., Misiewicz M., Milewicz M., Mączka K. 2016. Why Consultations? The public participation in water management and local spatial planning in two Polish cases. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 35: 103-118.
Matczak P., Sadło M., Mączka K. 2015b. Budżety obywatelskie w województwie wielkopolskim: Stan obecny i perspektywy na przyszłość. Biuletyn Wielkopolskiego Regionalnego Obserwatorium Terytorialnego, 3: 26-31.
Mączka K., Matczak P. 2014. Sąd obywatelski – aplikacja w warunkach polskich. Przypadek ulicy Umultowskiej w Poznaniu. Samorząd Terytorialny, 1-2: 45-54.
Musa A., Koprić I., Dobrić Jambrović D., Đurman P. 2022. ICT supported participatory governance at the local level in Croatia. [In:] M. Doucy, M. Dreyfus, N. Noupadja, S. Guérard, B. Kingwesi Mfakolo, A. Tudor (eds), Democratic and Electronic Changes in Local Public Action in Europe: REvolution or E-volution. Institut Francophone pour la Justice et la Démocratie, Paris, p. 315-336.
Oni S., Oni A.A., Ibietan J., Deinde-Adedeji G.O. 2020. E-consultation and the quest for inclusive governance in Nigeria. Cogent Social Sciences, 6(1): 1823601. DOI: https://doi.org/10.1080/23311886.2020.1823601
Parnes J. 2018. The Use and Misuse of ICT in Local Civil Dialogue in Poland. Styles of Communication, 10(2): 75-88.
Pokładecki J. 2018. Partycypacja a lokalny system polityczny. Eastern Review, 7: 105-123. DOI: https://doi.org/10.18778/1427-9657.07.06
Pomarański M. 2019. Impediments to public consultations in the Polish local self-government. Bratislava Law Review, 3(1): 70-80. DOI: https://doi.org/10.46282/blr.2019.3.1.134
Rijal S. 2023. The Importance of Community Involvement in Public Management Planning and Decision-Making Processes. Journal of Contemporary Administration and Management (ADMAN), 1(2): 84-92. DOI: https://doi.org/10.61100/adman.v1i2.27
Roztocki N., Strzelczyk W., Weistroffer H. 2023. Beyond E-Government: A Framework for E-Democracy. SAIS 2023 Proceedings, 12 (https://aisel.aisnet.org/sais2023/12).
Rożnowska K., Jaśniok M., Sienkiewicz-Małyjurek K. 2022. Public consultations in public governance – past and future research directions. Organizacja i Zarządzanie. Kwartalnik Naukowy, 3: 78-96.
Sagarik D., Chansukree P., Cho W., Berman E. 2018. E-government 4.0 in Thailand: The role of central agencies. Information Polity, 23(3): 343-353. DOI: https://doi.org/10.3233/IP-180006
Segura-Tinoco A., Holgado-Sánchez A., Cantador I., Cortés-Cediel M.E., Rodríguez Bolívar M.P. 2022. A Conversational Agent for Argument-driven E-participation. [In:] L. Hagen, M. Solvak, S. Hwang (eds), Proceedings of the 23rd Annual International Conference on Digital Government Research (dg.o ’22). Association for Computing Machinery, New York, p. 191-205. DOI: https://doi.org/10.1145/3543434.3543447
Słupik S. 2016. Rola partycypacji społecznej w kreowaniu lokalnego zrównoważonego rozwoju. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 454: 252-264.
Staszak P. 2018. Proces współpracy przedsiębiorstw na rynku turystycznym z samorządem terytorialnym jako determinant rozwoju turystyki w aglomeracji szczecińskiej. Ekonomiczne Problemy Usług, 133: 297-308. DOI: https://doi.org/10.18276/epu.2018.133/1-24
Steibel F., Estevez E. 2015. Designing Web 2.0 Tools for Online Public Consultation. [In:] A. Chib, J. May, R. Barrantes (eds), Impact of Information Society Research in the Global South. Springer, Singapore, p. 243-263. DOI: https://doi.org/10.1007/978-981-287-381-1_13
Szczepańska A., Kaźmierczak R., Myszkowska M. 2021. Virtual Reality as a Tool for Public Consultations in Spatial Planning and Management. Energies, 14(19): 6046. DOI: https://doi.org/10.3390/en14196046
Trček D. 2022. E-Government 4.0: Managing APIs as Facilitators for Digital Transformation. Academic Journal of Interdisciplinary Studies, 11(1): 1-14. DOI: https://doi.org/10.36941/ajis-2022-0001
Tykwińska-Rutkowska D. 2017. Młodzieżowe rady gmin i gminne rady seniorów jako forma partycypacji mieszkańców gminy (społeczności lokalnych) w samorządzie terytorialnym. Samorząd Terytorialny, 9: 53-65.
Väänänen K., Hiltunen A., Varsaluoma J., Pietilä I. 2020. CivicBots – Chatbots for Supporting Youth in Societal Participation. [In:] A. Følstad, T. Araujo, S. Papadopoulos, E. L.-C. Law, E. Luger, M. Goodwin, P. Bae Brandtzaeg (eds), Chatbot Research and Design. CONVERSATIONS 2019. Lecture Notes in Computer Science. Springer, Cham, p. 143-157. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-39540-7_10
Vrabie C. 2023. E-Government 3.0: An AI Model to Use for Enhanced Local Democracies. Sustainability, 15(12): 9572. DOI: https://doi.org/10.3390/su15129572
Weng M.H., Wu S., Dyer M. 2021. AI Augmented Approach to Identify Shared Ideas from Large Format Public Consultation. Sustainability, 13(16): 9310. DOI: https://doi.org/10.3390/su13169310
Wiatrak A.P. 2011. Uspołecznienie przygotowania strategii w gminach wiejskich. Zagadnienia Doradztwa Rolniczego, 66(4): 67-82.
Zielińska E., Kraszewski D. 2019. Narzędzia partycypacji lokalnej w Polsce w latach 2014-2017. Konsultacje społeczne, inicjatywa lokalna, inicjatywa uchwałodawcza. Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa.
Ziemba E., Papaj T. 2023. Inteligentne technologie w zarządzaniu publicznym. [In:] A. Frączkiewicz-Wronka, M. Ćwiklicki (eds), Zarządzanie publiczne. Perspektywa teorii i praktyki. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice, p. 389-415. https://www.sbc.org.pl/Content/648156/download/
Zięba D. 2022. Wykorzystanie budżetu obywatelskiego w procesie rewitalizacji – przykład Ostrowa Wielkopolskiego. Rocznik Administracji Publicznej, 8: 172-183. DOI: https://doi.org/10.4467/24497800RAP.22.009.16785
Zychowicz Z. 2014. Konsultacje społeczne w samorządzie. Instytut Rozwoju Regionalnego, Szczecin.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Piotr Glenc
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.