The cultural heritage of the Pałuki region and its popularization
Journal cover , volume 18, no. 74, year 2025, title Regional Development and Regional Policy
PDF (Język Polski)

Keywords

cultural heritage
region
territorial identity
social identity
Pałuki
Wielkopolska

How to Cite

Dziczek, K., & Kołsut, B. (2025). The cultural heritage of the Pałuki region and its popularization. Rozwój Regionalny I Polityka Regionalna, (74), 123–139. https://doi.org/10.14746/rrpr.2025.74.08

Abstract

The cultural heritage of the Pałuki region represents a significant element of Poland’s ethnographic landscape, encompassing both tangible (handicrafts, clothing, embroidery) and intangible (dialect, music, rituals) aspects. The region, shaped by the influences of Greater Poland, Kuyavia, and Krajna, is distinguished by its unique combination of historical and cultural features. Key elements of Pałuki’s folk culture include traditional costumes, handicrafts, embroidery, and dances, which collectively reflect the identity and heritage of the region. This article explores the role of cultural heritage in promoting local identity and regional development, focusing on the Pałuki region. It examines the historical and contemporary significance of Pałuki’s cultural resources, highlighting challenges in their preservation and promotion. The dual administrative division of Pałuki between Greater Poland and Kuyavian-Pomeranian Voivodeships poses significant coordination difficulties, limiting the integration of efforts to create a unified cultural narrative. Despite these challenges, local cultural institutions and non-governmental organizations play a crucial role in safeguarding and popularizing Pałuki’s heritage. Initiatives such as embroidery workshops, regional festivals, and the proposed recognition of Pałuki embroidery as intangible cultural heritage by UNESCO exemplify efforts to preserve and promote local traditions. The article underscores the importance of ethnographic research and interregional collaboration in ensuring the sustainability of Pałuki’s cultural heritage. It argues for stronger partnerships between cultural institutions, local governments, and communities to address administrative fragmentation and enhance regional identity. By integrating heritage into cultural tourism and educational activities, Pałuki can strengthen its position as a unique cultural destination, contributing to both local and national cultural landscapes.

https://doi.org/10.14746/rrpr.2025.74.08
PDF (Język Polski)

References

Adamczewski J. 2002. Budownictwo ludowe na Pałukach. Studia Lednickie, 7: 193-238.

Binkowski M.K., Przybylska M. 2011. Mój słownik gwary pałuckiej. Wydawnictwo Dominika Księskiego Wulkan.

Broński K. 2006. Rola dziedzictwa kulturowego w rozwoju lokalnym. Doświadczenie polskie doby transformacji (po 1989 r.). Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 706: 7-26.

Chlebowski B., Walewski W. (red.) 1886. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Druk „Wieku” Nowy Świat, Warszawa, t. 7: 835.

Cichowska J. 2017. Cultural Heritage of Pałuki in Relation to Development of Agritourism in the Region. Ekonomiczne Problemy Turystyki, 40: 83-91. DOI: https://doi.org/10.18276/ept.2017.4.40-07

Ciesielska A. 2005. Pomiędzy etnicznością a regionalizmem. Uwagi metodologiczne na marginesie dyskusji o etnogenezie Słowian. Przegląd Archeologiczny, 53: 143-153.

Cisterscapes 2020. Cysterskie krajobrazy łączące Europę. Inwentaryzacja krajobrazu kulturowego: krajobraz klasztoru Łekno-Wągrowiec. Wągrowiec. (http://opatowka.blink.pl/old/wp-content/uploads/2021/07/cisterscapes_wagrowiec_lekno_pl_1.pdf; dostęp: 20.10.2024).

Chłapowski K., Słoń M. (red.) 2017. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Cz. II. Komentarz. Indeksy. Wydawnictwo Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.

Hensel W. 1973. Etnogeneza Słowian – niektóre problemy. Slavia Antiqua, 20: 1-14.

Kopiasz J. 2010. Ślady kontaktów kulturowych z centrami kulturowymi Europy wczesnej epoki żelaza na Pałukach. [W:] B. Gediga, W. Piotrowski (red.), Rola głównych centrów kulturowych w kształtowaniu oblicza kulturowego Europy Środkowej we wczesnych okresach epoki żelaza. Biskupińskie Prace Archeologiczne, 8: 219-242.

Kryński A., Niedźwiedzki W. (red.) 1908. Słownik języka polskiego. T. 4. Warszawa.

Legutko-Kobus P. 2016. Dziedzictwo kulturowe jako czynnik rozwoju i specjalizacji regionów. Studia Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, 170: 140-157.

Parker C., Scott S., Geddes A. 2019. Snowball sampling. SAGE research methods foundations.

Pereira Roders A., van Oers R. 2011. Editorial: bridging cultural heritage and sustainable development. Journal of Cultural Heritage Management and Sustainable Development, 1(1): 5-14. DOI: https://doi.org/10.1108/20441261111129898

Rutkowski H., Słoń M. (red.) 2017. Atlas historyczny Polski. Mapy szczegółowe XVI wieku. Wydawnictwo Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.

Sikorski C. 1990. Zarys dziejów Żnina. Żnińskie Towarzystwo Kulturalne, Żnin.

Stryjakiewicz T., Kołsut B., Koliński K. 2024. Zapomniane dziedzictwo kulturowe jako czynnik rozwoju obszarów wiejskich. Studium gminy Wągrowiec. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 69: 167-184. DOI: https://doi.org/10.14746/rrpr.2024.69.11

Szkulmowska W. (red.) 1996. Sztuka ludowa Pałuk: przeszłość i teraźniejszość. Kujawsko-Pomorskie Towarzystwo Kulturalne, Bydgoszcz.

Świrko S. 1964. Z dziejów podregionu pałuckiego. Literatura Ludowa, 3: 5-12.

Tomlinson J. 1999. Globalization and Culture. The University of Chicago Press.

Węgorowska K. 2021. Kilka uwag o bezcennych świadectwach kulturowego dziedzictwa ludowego zwerbalizowanych w dwutygodniku „Polskie Stroje Ludowe” z lat 2012-2013 (refleksje dialektologa-lingwokulturologa). Prace Aksjologiczne, 2: 145-168. DOI: https://doi.org/10.34768/pa2021r9

Wyrwa A. 1989. Pałuki – nazwa i terytorium w świetle źródeł i literatury: stan badań. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.

Wyrwa A. 2001. Drewniany, parafialny kościół cystersów w Tarnowie Pałuckim w świetle najnowszych badań. Nasza Przeszłość: Studia z Dziejów Kościoła i Kultury Katolickiej w Polsce, 96: 567-599. DOI: https://doi.org/10.52204/np.2001.96.567-599

Wyrwa A. 2010. Szlak cysterski w Polsce: Łekno, Wągrowiec. Wyd. Pejzaż, Bydgoszcz.

Żnin 2024. Pałuki. Strona internetowa powiatu żnińskiego (https://znin.pl/pl/contents/166; dostęp: 20.10.2024).