Słowa kluczowe
integracja europejska
wspólny rynek pracy
stosunki polsko-niemieckie
emigracja Polaków do Niemiec
Jak cytować
Abstrakt
Cechą wspólną łączącą znaczną część Saksonii oraz południową i zachodnią część województwa dolnośląskiego jest ich peryferyjne położenie w krajowych układach powiązań. Od początku lat 90. XX w. polscy i niemieccy eksperci postulują zintensyfikowanie współpracy transgranicznej w celu przezwyciężenia problemów demograficznych i ekonomicznych tych obszarów. Rozszerzenie Unii Europejskiej w 2004 r. umożliwiło utworzenie instytucjonalnych ram współpracy w zakresie m.in. integracji rynków pracy, czego efektem było utworzenie w 2007 r. sieci partnerstwa polsko-czesko-niemieckiego TriRegio pod patronatem Europejskich Służb Zatrudnienia. Artykuł ma na celu określenie stopnia powiązań funkcjonalnych obu regionów, przedstawienie szans i barier integracji oraz określenie rekomendacji dla intensyfikacji dalszej współpracy. Zaprezentowano w nim odnoszące się do relacji polsko-niemieckich wyniki projektu badawczego Mobilität und Arbeitsmarktverflechtungen in der EURES-TriRegio-Region (Mobilność i przenikanie się rynków pracy na obszarze EURES-TriRegio) realizowanego na zlecenie niemieckiej Federalnej Agencji Pracy przez Leibniz Institut für Länderkunde w Lipsku przy współpracy z Instytutem Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej UAM w Poznaniu.Bibliografia
Ciok S. 2000. Pogranicze zachodnie Polski w perspektywie integracji europejskiej. Studia Regionalne i Lokalne, 1(1).
Ciok S. 2004. Pogranicze polsko-niemieckie. Problemy współpracy transgranicznej. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Ciok S., Dołzbłasz S., Leśniak M., Raczyk A. 2008. Polska–Niemcy. Współpraca i konkurencja na pograniczu. Studia Geograficzne, 81.
Cyrus N. 2009. Undocumented migration. Counting the uncountable. Data and trends across Europe. Country report Germany. Hamburger Institut für Sozialforschung, Hamburg.
Chojnacki M. 2001. Działania integracyjne w niemiecko-polskim Euroregionie. Studia Regionalne i Lokalne, 1(5): 112–116.
Chojnicki Z., Stryjakiewicz T. (red.) 1996. Problemy współpracy regionalnej w polsko-niemieckim obszarze przygranicznym. Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, 171. Warszawa.
Czyż T. 2009. Konkurencyjność regionu wielkopolskiego w aspekcie gospodarki opartej na wiedzy. [W:] T. Czyż (red.), Charakter regionalny województwa wielkopolskiego. Biuletyn Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej UAM, Seria Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 9.
Ernst&Young 2011. Direktinvestitionen nach Deutschland: Bundesländer im Vergleich. Erhebungs- und Befragungsergebnisse. Stuttgart.
Grabowska-Lusińska I. 2010. Poakcesyjne powroty Polaków. Ośrodek Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 15–17.
Gruchman B., Łaźniewska E., Parowicz I., Kötzle A., Huskobla G., Osiecka A., 2002. Współpraca transgraniczna przedsiębiorstw na pograniczu polsko-niemieckim na przykładzie województw zachodniopomorskiego i lubuskiego oraz landu Brandenburgii. Studia Regionalne i Lokalne, 4(10).
Guz-Vetter M. 2002. Polsko-niemieckie pogranicze. Szanse i zagrożenia w perspektywie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Han P. 2000. Soziologie der Migration. Lucius & Lucius Verlag, Stuttgart.
Heuberger V., Suppan A., Vyslonzil E. 1998. Das Bild vom Anderen. Identitäten, Mentalitäten, Mythen und Stereotypen in multiethnischen europäischen Regionen. Peter Lang, Frankfurt nad Menem.
Iglicka K. 2001. Poland’s Post-War Dynamic of Migration. Research in Migration and Ethnic Relations Series. Ashgate, Aldershot, s. 28–42.
Jaroszewska E., Stryjakiewicz T. 2014. Kurczenie się miast w Polsce. [W:] T. Stryjakiewicz (red.), Kurczenie się miast w Europie Środkowo-Wschodniej. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 67–77.
Kaczmarczyk P. 2008. Współczesne migracje zagraniczne Polaków: aspekty lokalne i regionalne. Ośrodek Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 4–6.
Köppen B., Horn M. 2009. Das Europa der EU an seinen Grenzen?! Konzepte und Erfahrungen der europäischen grenzüberschreitenden Kooperation. Logos Verlag, Berlin.
Krätke S., Borst R. 2004. EU-Osterweiterung als Chance. Perspektiven für Metropolräume und Grenzgebiete am Beispiel Berlin-Brandenburg. Beiträge zur europäischen Stadt- und Regionalforschung. Bd. 1. LIT Verlag. Berlin, Münster, Wien, Zürich, London.
Kucharczyk J., Łada A., Wenerski Ł. 2013. Deutschland, Polen, Tschechien. Die wirtschaftlichen Beziehungen und das Bild vom Nachbarland. Polen Analysen, 132.
Lee E. 1966. A Theory of Migration. Demography, 3(1): 47–57.
Łukowski W. 2004. Polscy pracownicy na rynku pracy Unii Europejskiej na przełomie wieków. Prace Migracyjne, 57. Instytut Studiów Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego.
Massey D. i in. 1994. Theories of International Migration: A Review and Appraisal. Population and Development Review, 19(3).
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. 2014. Studie der räumlichen Integration des deutsch-polnischen Grenraums. Warszawa.
Opiłowska E., Roose J. (red.), 2015. Microcosm of European Integration. The German-Polish Border Regions in Transformation. German and Polish Studies of the Willy Brandt Center and Wrocław University.
Orłowski W.M. 2012. Statystyczny obraz sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce w latach 2010–2010. [W:] A. Tarnawa, P. Zadura-Lichota (red.), Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce w latach 2010–2012. PARP, Warszawa.
Ribhegge H., 2000. Die wirtschaftlichen Auswirkungen der Osterweiterung der Europäischen Union für die neuen Bundesländer und ihre Grenzregionen. Kowa Arbeitspapiere 12. Europa-Universität Viadrina, Frankuft nad Odrą.
Vogel J. 2012. Update report Germany: Estimate of irregular foreign residents in Germany. [W:] Irreguläre Migration in Deutschland – Clandestino Forschungsprojekt. Das Zählen des Unzählbaren: Daten und Trends in Europa.
Wiechmann T., Wolff M. 2014. Skala i przestrzenne zróżnicowanie procesu kurczenia się miast w Europie na przełomie XX i XXI w. [W:] T. Stryjakiewicz (red.), Kurczenie się miast w Europie Środkowo-Wschodniej. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 20.
Wille C. 2012. Grenzgänger und Räume der Grenze: Raumkonstruktionen in der Großregion SaarLorLux. Luxemburg-Studien/Étudesluxembourgeoises, 1. Peter Lang, Frankfurt nad Menem.
Wojtan M. 2004. Proces akcesji Polski do Unii Europejskiej w zakresie przepływu osób a doświadczenia Niemiec. Monografie Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 253–257.
Wolański R. 2013. Wpływ otoczenia finansowego na konkurencyjność małych i średnich przedsiębiorstw. Oficyna Wolters Kluwe, Warszawa.
Wóycicki K. 2013. Zuhause an der Neiße. Görlitz und Zgorzelec 1945–89. Chronik der Ereignisse. Lernen und verstehen, Görlitz, s. 58–151.
Wróblewski Ł. 2014. Transgraniczne powiązania przedsiębiorstw z Frankurtu nad Odrą i Słubic, Görlitz i Zgorzelca oraz Guben i Gubina. [W:] S. Ciok, S. Dołzbłasz (red.), Współczesne wyzwania polityki regionalnej i gospodarki przestrzennej. T. I. Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego, 31/1. Wrocław.
Zdulski M. 2011. 20 lat współpracy transgranicznej w Euroregionie Neisse-Nisa-Nysa. Wydawnictwo AD REM, Jelenia Góra.
Źródła danych statystycznych: Bank Danych Regionalnych GUS, Bundeswahlleiter, Eurostat, Federalny Urząd Statystyczny (Statistisches Bundesamt), PAIiIZ, KPMG