Keywords
wyniki działania i efektywność organizacji (OEP)
administracja publiczna
How to Cite
Abstract
Wraz z transformacją administracji publicznej i pojawieniem się nowych koncepcji zarządzania publicznego poprawa wyników działania i efektywności lokalnej administracji publicznej stała się ważnym celem polityki regionalnej w wielu krajach. Jednak aby poprawa taka była możliwa, konieczne jest rozpoznanie w tych organizacjach czynników ją warunkujących. W konsekwencji celem artykułu jest określenie wpływu na wyniki działania i efektywność lokalnej administracji publicznej takich czynników organizacyjnych, jak: jakość relacji między przełożonym a podwładnym i organizacyjny klimat uczenia się. Artykuł prezentuje rezultaty badań ankietowych przeprowadzonych we wszystkich 41 urzędach miasta/gminy Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (GZM). Model związków odnośnie do jakości relacji wymiany między liderem a członkami zespołu (LMX), organizacyjnym klimatem uczenia się oraz wynikami działania i efektywnością (OEP) urzędów miasta/gminy został poddany analizie z wykorzystaniem modelowania równań strukturalnych (SEM).
References
Aarons G.A., Conover K.L., Ehrhart M.G., Torres E.M., Reeder K. 2021. Leader-member exchange and organizational climate effects on clinician turnover intentions. Journal of Health Organization and Management, 35(1): 68-87. DOI: https://doi.org/10.1108/JHOM-10-2019-0311
Aggarwal A., Chand P. K., Jhamb D., Mittal A. 2020. Leader-Member Exchange, Work Engagement, and Psychological Withdrawal Behavior: The Mediating Role of Psychological Empowerment. Frontiers in Psychology, 11, Article 423. DOI: https://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.00423
Alo O., Arslan A. 2022. The antecedents of leader member-exchange (LMX) relationships in African context: the influence of the supervisor’s feedback delivery-tactic. International Journal of Organizational Analysis, 30(7): 67-94. DOI: https://doi.org/10.1108/IJOA-07-2021-2878
Baruch Y., Ramalho N. 2006. Communalities and Distinctions in the Measurement of Organizational Performance and Effectiveness Across For-Profit and Nonprofit Sectors. Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly, 35: 39-65. DOI: https://doi.org/10.1177/0899764005282468
Bratnicki M., Ząbkowska B. 2010. Wielowymiarowe ujęcie efektywności jako determinant skuteczności współczesnych koncepcji zarządzania. Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej, Zarządzanie i Marketing, 272(17): 69-77.
Borkowska S. 2009. Human Resource Management and Innovation in the Business Organization. Human Resource Management, 2(2): 9-29. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203866962-14
Byrne B.M. 2001. Structural equation modeling with AMOS. Basic concepts, applications, and programming. Lawrence Erlbaum Associates, Mahwah.
Chudzyńska I. 2021. Rola samorządu terytorialnego w kreowaniu produktu lokalnego na przykładzie gminy Trzcianka. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 57: 195-205. DOI: https://doi.org/10.14746/rrpr.2021.57.13
Cornforth C. 2001. What makes boards effective? An examination of the relationships between board inputs, structures, processes and effectiveness in non-profit organizations. Corporate Governance, 9(3): 217-227. DOI: https://doi.org/10.1111/1467-8683.00249
Dulebohn J.H., Bommer W.H., Liden R.C., Brouer R.L., Ferris G.R. 2012. A Meta-Analysis of antecedents and consequences of Leader-Member Exchange. Journal of Management, 38: 1715-1759. DOI: https://doi.org/10.1177/0149206311415280
Fleszer D. 2011. Jakość usług administracji publicznej. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas, Zarządzanie, 2: 65-79.
Hao Q., Shi Y., Yang W. 2021. How Leader-Member Exchange Affects Knowledge Sharing Behavior: Understanding the Effects of Commitment and Employee Characteristics. [In:] E. C. Fein, A. Tziner (eds.), The Future of the Leader-Member Exchange Theory. Frontiers in Psychology.
Harrison D.A., Newman D.A., Roth P.L. 2006. How important are job attitudes? Meta-analytic comparisons of integrative behavioral outcomes and time sequences. Academy of Management Journal, 49: 305-325. DOI: https://doi.org/10.5465/amj.2006.20786077
Hofmann D.A., Morgeson F.P., Gerras S.J. 2003. Climate as a moderator of the relationship between leader-member exchange and content specific citizenship: safety climate as an exemplar. Journal of Applied Psychology, 88(1): 170-178. https://doi.org/10.1037/0021-9010.88.1.170 (access: 9.09.2011) DOI: https://doi.org/10.1037/0021-9010.88.1.170
Hult G.T.M., Ketchen D.J., Slater S.F. 2002. A longitudinal study of the learning climate and cycle time in supply chains. Journal of Business & Industrial Marketing, 17(4): 302-323. DOI: https://doi.org/10.1108/08858620210431697
Konarski R. 2009. Modele równań strukturalnych. Teoria i praktyka. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
GZM 2022. Info Mapa (https://infogzm.metropoliagzm.pl/infomapa.html; access: 28.01.2023).
Lebrón M., Tabak F., Shkoler O., Rabenu E. 2018. Counterproductive work behaviors toward organization and leader-member exchange: the mediating roles of emotional exhaustion and work engagement. Organizational Management Journal, 15: 159-173. DOI: https://doi.org/10.1080/15416518.2018.1528857
Liden R., Maslyn J. 1998. Multidimensionality of Leader-Member Exchange: An Empirical Assessment through Scale Development. Journal of Management, 24: 43-72. DOI: https://doi.org/10.1016/S0149-2063(99)80053-1
Love P.E.D., Skitmore M.R. 1996. Approaches to Organisational Effectiveness and Their Application to Construction Organisations. [In:] A. Thorpe (ed.), Proceedings 12th Annual Conference and Annual General Meeting. The Association of Researchers in Construction Management, Sheffield Hallam University, Sheffield (http://eprints.qut.edu.au/archive/00004524; access: 7.10.2009).
MacCallum R.C., Browne M.W., Sugawara H.M. 1996. Power Analysis and Determination of Sample Size for Covariance Structure Modeling. Psychological Methods, 1(2): 130-149. DOI: https://doi.org/10.1037/1082-989X.1.2.130
Martin R., Thomas G., Guillaume Y., Lee A., Epitropaki O. 2016. Leader-member Exchange (LMX) and Performance: A Meta-analytic Review. Personnel Psychology, 69: 67-121. DOI: https://doi.org/10.1111/peps.12100
Marzec I. 2009. Wymiana pomiędzy przełożonym a podwładnym jako czynnik sukcesu zawodowego pracowników. Współczesne Zarządzanie, 2: 85-95.
Marzec I. 2022a. Inter-Organizational Professional Networks as Drivers of Career Outcomes and Organizational Performance: Towards the Post-pandemic Horizon. [In:] K.S. Soliman (ed.), Business Excellence and Innovation Management: A 2025 Vision to Sustain Economic Development in the Era of Pandemic. Proceedings of the 39th International Business Information Management Association Conference (IBIMA), 30-31 May 2022, Granada, Spain, p. 477-484.
Marzec I. 2022b. Leader-Member Exchange and learning climate in increasing employee motivation: a post-pandemic perspective. Scientific Papers of Silesian University of Technology, Organization and Management Series, 2022: 395-411. DOI: https://doi.org/10.29119/1641-3466.2022.158.26
Marzec I., Ganiek A. 2018. Stosunek pracowników do zmian jako czynnik efektywności organizacji świadczących usługi publiczne. Społeczeństwo i Edukacja, Międzynarodowe Studia Humanistyczne, 29(2): 377-387.
Nandedkar A., Brown R.S. 2017. Should I Leave or Not? The Role of LMX and Organizational Climate in Organizational Citizenship Behavior and Turnover Relationship. Journal of Organizational Psychology, 17(4): 51-66 (https://articlegateway.com/index.php/JOP/article/view/1664; access: 24.09.2021).
Park H., Park H., Liden R.C. 2022. Leader-member exchange differentiation and employee performance: A political perspective. Journal of Organizational Behavior, 46(6): 1121-1135. DOI: https://doi.org/10.1002/job.2611
Personal Data Protection Act of August 29th 1997. Journal of Laws No. 133, pos. 883.
Quinn R., Rohrbaugh J. 1983. A Spatial Model of Effectiveness Criteria: Toward a Competing Values Approach to Organizational Analysis. Management Science, 29: 363-377. DOI: https://doi.org/10.1287/mnsc.29.3.363
Saputra A., Ariyanto E. 2019. The Effect of Leader Member Exchange, Job Satisfaction and Motivation on Educational Personnel’s’ Organizational Commitment of Jakarta Mercu Buana University. International Review of Management and Marketing, 9(6): 58-66. DOI: https://doi.org/10.32479/irmm.8650
Shahin A., Shabani Naftchali J., Khazaei Pool J. 2014. Developing a model for the influence of perceived organizational climate on organizational citizenship behaviour and organizational performance based on balanced score card. International Journal of Productivity and Performance Management, 63(3): 290-307. DOI: https://doi.org/10.1108/IJPPM-03-2013-0044
Skotnicka-Zasadzień B., Wolniak R. 2011. Wpływ analizy czynników ukrytych na postrzeganie jakości usług przez klientów Urzędu Miejskiego w Katowicach. Samorząd Terytorialny, 7-8: 100-109.
Szcześniak M. 2009. Weryfikacja modelu wdzięczności Williama McDougalla z wykorzystaniem konfirmacyjnej analizy czynnikowej. Przegląd Psychologiczny, 52(2): 219-234.
Thomas J.Ch. 2008. Administrative, Faculty, and Staff Perceptions of Organizational Climate and Commitment in Christian Higher Education. Christian Higher Education, 7(3): 226-252. DOI: https://doi.org/10.1080/15363750701818428
Thrasher G., Dickson M., Biermeier-Hanson B., Najor-Durack A. 2020. Social identity theory and leader-member exchange: individual, dyadic and situational factors affecting the relationship between leader-member exchange and job performance. Organization Management Journal, 17(3): 133-152. DOI: https://doi.org/10.1108/OMJ-04-2019-0719
Truxillo D.M., Burlacu G. 2016. Does age matter to LMX and its outcomes? A review and future research directions. [In:] T.N. Bauer, B. Erdogan (eds.), The Oxford handbook of leader-member exchange. Oxford University Press, Oxford, p. 397-411.
van der Heijde C.M., van der Heijden B.I.J.M., Scholarios D., Bozionelos N., Mikkelsen A., Epitropaki O., Marzec I., Jędrzejowicz P., Looise J.C., Indic@tor Study Group 2018. Learning climate perceptions as a determinant of employability: An empirical study among European ICT professionals. Frontiers in Psychology, 9, Article 2471. DOI: https://doi.org/10.3389/fpsyg.2018.02471
Vermeulen M., Kreijns K., Evers A.T. 2022. Transformational leadership, leader-member exchange and school learning climate: Impact on teachers’ innovative behaviour in the Netherlands. Educational Management Administration & Leadership, 50(3): 491-510 DOI: https://doi.org/10.1177/1741143220932582
Wlaźlak K. 2010. Rozwój regionalny jako zadanie administracji publicznej. Wolters Kluwer, Warszawa.
Wronka M. 2014. Sukces i jego pomiar w przedsiębiorstwach społecznych - próba operacjonalizacji. Prace Naukowe Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości, 27(2): 363-387.
Zeb A., Akbar F., Hussain K., Safi A., Rabnawaz M., Zeb F. 2021. The competing value framework model of organizational culture, innovation and performance. Business Process Management Journal, 27(2): 658-683. DOI: https://doi.org/10.1108/BPMJ-11-2019-0464
License
Copyright (c) 2023 Izabela Marzec
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.