Keywords
przedsiębiorczość komunalna
rozwój lokalny
wsparcie samorządów lokalnych
instrumenty wsparcia przedsiębiorczości
How to Cite
Abstract
Gminy odgrywają szczególnie ważną rolę w tworzeniu odpowiednich warunków życia oraz organizowaniu prawidłowego funkcjonowania i rozwoju gospodarki. W opracowaniu przeanalizowano, w jaki sposób polskie i łotewskie samorządy lokalne wspierają przedsiębiorczość oraz jaka jest skuteczność finansowych i pozafinansowych narzędzi stosowanych przez władze lokalne w celu ułatwiania rozwoju przedsiębiorczości. Do oceny skuteczności analogicznych rozwiązań stosowanych w obu krajach i ich konsekwencji w postaci dynamiki przedsiębiorczości wykorzystano współczynnik kontyngencji C-Pearsona, test niezależności Chi-kwadrat, indeks Sokala i Michenera oraz współczynnik tau-Kendalla. Analizując dane z 896 polskich gmin i 119 jednostek łotewskich, zidentyfikowano różnice w mechanizmach wsparcia i ich wpływie na dynamikę przedsiębiorczości.
Wyniki ujawniają, że przedsiębiorczość rozwija się szybciej w Polsce niż na Łotwie, a związek pomiędzy tworzeniem odpowiednich warunków dla rozwoju przedsiębiorczości przez jednostki samorządu terytorialnego a rozwojem przedsiębiorczości jest słaby. Analiza skuteczności konkretnych form wsparcia może być wykorzystana przez lokalnych decydentów. Jest to szczególnie istotne w kontekście zmiany warunków społeczno-gospodarczych i rozwoju technologii, które wpływają na potrzeby, priorytety i oczekiwania przedsiębiorców. Potrzeby te należy badać i na tej podstawie przeformułowywać oferowane formy wsparcia tak, aby były one skuteczne.
References
Abdi H. 2007. The Kendall rank correlation coefficient. Encyclopedia of Measurement and Statistics. Sage, Thousand Oaks, CA, p. 508-510.
Acs Z.J., Audretsch D.B., Lehmann E.E., Licht G. 2016. National systems of entrepreneurship. Small Business Economics, 46(4): 527-535. DOI: https://doi.org/10.1007/s11187-016-9705-1
APSE. 2012. Municipal entrepreneurship. The Association for Public Service Excellence (APSE) (https://www.apse.org.uk/apse/index.cfm/research/current-research-programme/municipal-entrepreneurship/municipal-entrepreneurship/).
Audretsch D.B., Belitski M., Desai S. 2015. Entrepreneurship and economic development in cities. The Annals of Regional Science, 55(1): 33-60. DOI: https://doi.org/10.1007/s00168-015-0685-x
Audretsch D., Fritsch M. 2002. Growth Regimes over Time and Space. Regional Studies, 36(2): 113-124. DOI: https://doi.org/10.1080/00343400220121909
Audretsch D.B., Heger D., Veith T. 2015. Infrastructure and entrepreneurship. Small Business Economics, 44(2): 219-230. DOI: https://doi.org/10.1007/s11187-014-9600-6
Balcerzak A.P., Pietrzak M.B. 2016. Quality of institutional systems for global knowledge-based economy and convergence process in the European Union.
Baltowski M., Mickiewicz T. 2000. Privatisation in Poland: Ten years after. Post-Communist Economies, 12(4): 425-443. DOI: https://doi.org/10.1080/14631370050216498
Beizitere I., Brence I., Sloka B. 2020. Public Financing Support Options to Micro-Enterprises for Innovation. European Integration Studies: 172-184. DOI: https://doi.org/10.5755/j01.eis.1.14.26569
Beizitere I., Sloka B., Brence I., Jermolajeva E. 2021. Challenges on accessing finance for micro-enterprises in Latvia. Presented at the 22nd International Scientific Conference. Economic Science for Rural Development: 272-283. DOI: https://doi.org/10.22616/ESRD.2021.55.027
Biruta S., Kantane I., Vilciņa A., Ansis G. 2011. Challenges for SMEs Development in Salaspils Municipality. Economic Science for Rural Development, 25: 214-220.
Brás G. 2020. Determinants of entrepreneurship in Latvia and Baltic countries in general: An empirical approach. European Journal of International Management, 14: 817-841. DOI: https://doi.org/10.1504/EJIM.2020.109818
Braziewicz-Kumor O., Bury P. 2011. Dochodowe instrumenty wspierania przedsiębiorczości stosowane przez samorządy gminne w województwie świętokrzyskim w latach 2004-2010. [W:] B. Filipiak (red.), Finanse publiczne i rozwój przedsiębiorczości w regionach. Zesz. Nauk. Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, 38: 31-34.
Bruce D., Mohsin M. 2006. Tax policy and entrepreneurship: New time series evidence. Small Business Economics, 26(5): 409-425. DOI: https://doi.org/10.1007/s11187-005-5602-8
Brzozowska K., Gorzałczyńska-Koczkodaj M., Kogut-Jaworska M., Szaja M. 2018. Finansowe determinanty rozwoju lokalnego i regionalnego. edu-Libri.
Chatman D., Altman I., Johnson T. 2008. Community Entrepreneurial Climate: An Analysis of Small Business Owners Perspectives. Journal of Rural and Community Development, 3(1): 60-77.
Chomiak-Orsa I., Flieger M. 2012. Stymulowanie lokalnego rozwoju gospodarczego. Próba oceny skuteczności działań pozabudżetowych gmin. Zeszyty Naukowe/Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki: 177-185.
Chomiak-Orsa I., Flieger M. 2012. Próba oceny skuteczności niefinansowych instrumentów wspierania mikroprzedsiębiorczości w gminach. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług, 81: 40-48.
Ebel R.D., Yilmaz S. 2002. On the measurement and impact of fiscal decentralisation. The World Bank. DOI: https://doi.org/10.1596/1813-9450-2809
Egan E.J. 2021. A framework for assessing municipal high-growth high-technology entrepreneurship policy. Research Policy, 104292. DOI: https://doi.org/10.1016/j.respol.2021.104292
Falahat M., Lee Y.-Y., Soto-Acosta P., Ramayah T. 2021. Entrepreneurial, market, learning and networking orientations as determinants of business capability and international performance: The contingent role of government support. International Entrepreneurship and Management Journal, 17(4): 1759-1780. DOI: https://doi.org/10.1007/s11365-020-00738-y
Fazlagić J., Sulczewska-Remi A., Windham L. 2021. City policies to promote entrepreneurship: A cross-country comparison of Poland and Germany. Journal of Entrepreneurship, Management and Innovation, 17(2) (https://jemi.edu.pl/66-article-abstract-vol-17/572-city-policies-to-promote-entrepreneurship-a-cross-country-comparison-of-poland-and-germany-abstract). DOI: https://doi.org/10.7341/202117226
Fontenele R.E.S., Moura H.J. de, Leocadio A. L. 2011. Capital humano, empreendedorismo e desenvolvimento: Evidências empíricas nos municípios do Ceará. RAM. Revista de Administração Mackenzie, 12: 182-208. DOI: https://doi.org/10.1590/S1678-69712011000500008
Gaddefors J., Cronsell N. 2009. Returnees and Local Stakeholders Co-producing the Entrepreneurial Region. European Planning Studies, 17(8): 1191-1203. DOI: https://doi.org/10.1080/09654310902981045
Gentry W.M., Hubbard R.G. 2004. The effects of progressive income taxation on job turnover. Journal of Public Economics, 88(11): 2301-2322. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jpubeco.2003.05.003
Gineite M., Vilcina A. 2012. Development of entrepreneurship as a component of regional policy in Latvia. European Integration Studies, 0. DOI: https://doi.org/10.5755/j01.eis.0.5.1095
Godlewska M., Pilewicz T. 2022. Entrepreneurial activities of local governments in their investment attractiveness context – evidence from Poland. Local Government Studies, 48: 590-614. DOI: https://doi.org/10.1080/03003930.2020.1842736
Godlewska-Majkowska H. 2018. Investment Attractiveness of Polish Municipalities in Relation to Local Entrepreneurship. Olsztyn Economic Journal, 13(2): 105-122. DOI: https://doi.org/10.31648/oej.2764
Gorzałczyńska-Koczkodaj M., Nizioł K., Ociepa-Kicińska E. 2024. Prawne i ekonomiczno-finansowe determinanty realizacji zadań publicznych przez samorząd terytorialny w Polsce. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. DOI: https://doi.org/10.18276/978-83-7972-677-6
Harasym R., Rodzinka J., Skica T. 2017. The size of local government administration at a municipal level as a determinant of entrepreneurship. Journal of Entrepreneurship, Management and Innovation (JEMI), 13(2): 5-32. DOI: https://doi.org/10.7341/20171321
Hawryłyszyn O., Meng X., Tupý M.L., Szczypska K. 2018. 25 lat reform w krajach postsocjalistycznych. Szybkie i głębokie reformy doprowadziły do zwiększenia wzrostu gospodarczego i wolności politycznej. Forum Obywatelskiego Rozwoju, Warszawa.
Ignasiak-Szulc A. 2007. Entrepreneurship support policy of local authorities – results of research in selected regions of Belarus, Finland, Latvia and Poland. 1.
Jansone I., Voronova I. 2012. Risks Assessment Of Small And Medium-Sized Enterprises: The Case Of Latvia, p. 103. DOI: https://doi.org/10.3846/cibme.2012.08
Jasiniak M., Koziński J. 2017. Tax incentives as an instrument attracting investors to Special Economic Zones, 13(2): 36-44. DOI: https://doi.org/10.1515/fiqf-2016-0021
Kalnina-Lukasevica Z. 2011. Challenges for Economic Growth of Regions in the Baltic Sea Region Case Study of Latvia. W ERSA conference papers (ersa11p1729; ERSA Conference Papers). European Regional Science Association. https://ideas.repec.org/p/wiw/wiwrsa/ersa11p1729.html
Kaufman L., Rousseeuw P.J. 1990. Finding Groups In Data: An Lntroduction To Cluster Analysis. Wiley. DOI: https://doi.org/10.1002/9780470316801
Klapper L., Delgado J. 2007. Entrepreneurship: New Data on Business Creation and How to Promote It. Viewpoint: Public Policy for the Private Sector, Note 316 (https://openknowledge.worldbank.org/handle/10986/11163).
Klasik A. 2006. Przedsiębiorczość i konkurencyjność a rozwój regionalny. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach.
Kogut-Jaworska M. 2008. Instrumenty interwencjonizmu w stymulowaniu rozwoju gospodarczego. Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa.
Kola-Bezka M. 2012. Klimat przedsiębiorczości w rozwoju społeczno-gospodarczym regionu – wyniki badania ankietowego Litwy, Łotwy i Polski. Prace Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku, 17: 15-28.
Kornai J. 2008. The great transformation of central Eastern Europe: success and disappointment. [In:] Institutional change and economic behaviour. Palgrave Macmillan, London. DOI: https://doi.org/10.1057/9780230583429_1
Kowal J. 1998. Metody statystyczne w badaniach sondażowych rynku. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kulawiak A. 2017. Entrepreneurship in Small Towns in the Region of Łódź in the Assessment of Business Owners/Przedsiębiorczość-Edukacja. Przedsiębiorczość-Edukacja, 13: 41-52. DOI: https://doi.org/10.24917/20833296.13.3
Kwarcińska A. 2004. Uwarunkowania zewnętrzne jako szansa rozwoju przedsiębiorczości. [In:] J. Brdulak, M. Kulikowski (eds.), Przedsiębiorczość stymulatorem rozwoju gospodarczego. Instytut Wiedzy.
Labrianidis L. 2006. Fostering entrepreneurship as a means to overcome barriers to development of rural peripheral areas in Europe. European Planning Studies, 14(1): 3-8. DOI: https://doi.org/10.1080/09654310500339067
Lasma D., Aina D. 2013. Social entrepreneurship development scenarios in Latvia. Global Business & Economics Anthology, 2.
Lasma L.-K., Dana G. 2021. Analysis of Financial Support Instruments for Social Enterprises in Latvia. Rural Sustainability Research, 45(340): 76-84.
Licite-Kurbe L., Gintere D. 2021. Analysis of Financial Support Instruments for Social Enterprises in Latvia. Rural Sustainability Research, 45(340): 76-84. DOI: https://doi.org/10.2478/plua-2021-0009
Lombardi S., Sforzi F. 2016. Chinese manufacturing entrepreneurship capital: Evidence from Italian industrial districts. European Planning Studies, 24(6): 1118-1132. DOI: https://doi.org/10.1080/09654313.2016.1155538
Mcquaid R.W. 2002. Entrepreneurship and ICT Industries: Support from Regional and Local Policies. Regional Studies, 36: 909-919. DOI: https://doi.org/10.1080/0034340022000012333
Mickiewicz T., Rodzinka J., Skica T. 2016. Lokalne i regionalne czynniki wsparcia przedsiębiorczości. Klasteryzacja, promocja, doradztwo i lokalny kapitał społeczny. C.H. Beck.
Misiąg W. 2000. Wspieranie przedsiębiorczości przez samorząd terytorialny. PAB-Font s.c.
Müller S. 2016. A progress review of entrepreneurship and regional development: What are the remaining gaps? European Planning Studies, 24(6): 1133-1158. DOI: https://doi.org/10.1080/09654313.2016.1154506
Naldi L., Larsson J.P., Westlund H. 2020. Policy entrepreneurship and entrepreneurial orientation in vulnerable Swedish municipalities. Entrepreneurship and Regional Development (http://urn.kb.se/resolve?urn=urn:nbn:se:kth:diva-284945). DOI: https://doi.org/10.1080/08985626.2020.1798557
NIK. 2018. Wspieranie przedsiębiorczości przez gminy. Najwyższa Izba Kontroli (https://www.nik.gov.pl/plik/id,17394,vp,19963.pdf).
Ochojski A., Szczupak B., Zieliński T. 2006. Regionalne środowisko przedsiębiorczości. Problematyka badawcza. [In:] A. Klasik (ed.), Przedsiębiorczość i konkurencyjność a rozwój regionalny.
Ozolins J., Veveris A., Benga E. 2015. The role of EU funds in diversification of rural economy in Latvia. Research for Rural Development. International Scientific Conference Proceedings (Latvia). International Scientific Conference: Research for Rural Development, 21, Jelgava (Latvia), 13-15 May 2015 (http://www2.llu.lv/research_conf/Proceedings/21st_volume2.pdf).
Pagano A., Petrucci F., Bocconcelli R. 2020. Passion-driven entrepreneurship in small and medium-sized towns: Empirical evidence from Italy. Journal of Business & Industrial Marketing (ahead-of-print). DOI: https://doi.org/10.1108/JBIM-05-2019-0259
Parrish B.D. 2008. Sustainability-driven entrepreneurship: a literature review. University of Leeds, Leeds, UK.
Pasichnyi M., Kaneva T., Ruban M., Nepytaliuk A. 2019. The impact of fiscal decentralisation on economic development. Investment Management and Financial Innovations, 16(3). DOI: https://doi.org/10.21511/imfi.16(3).2019.04
Richert-Kaźmierska A. 2008. Samorządowe inicjatywy na rzecz rozwoju gospodarczego – doświadczenia gmin województwa pomorskiego. Współczesne Zarządzanie, 1: 58-59.
Rodzinka J., Skica T., Ociepa-Kicińska E., Czyżycki R. 2023. What works and what does not work in local entrepreneurship support policy? Entrepreneurial Business and Economics Review, 11: 163-180. DOI: https://doi.org/10.15678/EBER.2023.110310
Rogalska E. 2018. Multiple-criteria analysis of regional entrepreneurship conditions in Poland. Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy, 13: 707-723. DOI: https://doi.org/10.24136/eq.2018.034
Rosa P., Kodithuwakku S.S., Balunywa W. 2006. Entrepreneurial Motivation in Developing Countries: What Does Necessity and Opportunity Entrepreneurship Really Mean? Babson College Entrepreneurship Research Conference (BCERC).
Roxas B., Lindsay V., Ashill N., Victorio A. 2007. An institutional view of local entrepreneurial climate. Journal of Asia Entrepreneurship and Sustainability, 3, 1: 1-28. DOI: https://doi.org/10.3860/apssr.v7i1.113
Rupeika-Apoga R., Danovi A. 2015. Availability of Alternative Financial Resources for SMEs as a Critical Part of the Entrepreneurial Eco-System: Latvia and Italy. Procedia Economics and Finance, 33: 200-210. DOI: https://doi.org/10.1016/S2212-5671(15)01705-0
Simeoni F., Testa F. 2018. Unconventional Entrepreneurship and the Municipality: The Role of Passion and Competences. [In:] Studies on Entrepreneurship, Structural Change and Industrial Dynamics. Springer, p. 341-358 (https://ideas.repec.org/h/spr/seschp/978-3-319-89336-5_16.html). DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-89336-5_16
Skica T. 2020. Wpływ polityki gmin na rozwój lokalny. Cele strategiczne, polityki budżetowe oraz instrumentalizacja wsparcia. Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie, Oficyna Wydawnicza ASPRA, Warszawa-Rzeszów.
Skica T., Rodzinka J. (eds.) 2020. Instrumentalisation of entrepreneurship support in Poland, Estonia and Slovakia: Local government, central administration and public institutions. Naukowe Wydawnictwo IVG.
Skica T., Rodzinka J., Harasym R. 2017. Impact of Financial Policies of Local Authorities on Entrepreneurship: Comprehensiveness of Policy Matters. [In:] K. Jajuga, L.T. Orlowski, K. Staehr (eds.), Contemporary Trends and Challenges in Finance. Springer Proceedings in Business and Economics. Springer International Publishing, Cham, p. 257-269. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-54885-2_24
Skica T., Mickiewicz T., Rodzinka J. 2016. Lokalna polityka wsparcia przedsiębiorczości: Klasteryzacja, promocja, doradztwo i kapitał społeczny. Wydawnictwo CH Beck, Warszawa.
Skica T., Rodzinka J. 2021. Polityka władz lokalnych wobec instrumentów finansowych wspierających przedsiębiorczość. Entrepreneurial Business and Economics Review, 9(3): 135-147. DOI: https://doi.org/10.15678/EBER.2021.090309
Skica T., Rodzinka J., Leśniowska-Gontarz M. 2019. Assessment of use and the degree of effectiveness of LGU business support instruments in Poland. Transformations in Business & Economics, 18(3): 272-290.
Thurik R., Wennekers S. 2004. Entrepreneurship, small business and economic growth. Journal of Small Business and Enterprise Development, 11: 140-149. DOI: https://doi.org/10.1108/14626000410519173
Ślusarz G., Kaliszczak L. 2015. Przedsiębiorczość lokalna i jej uwarunkowania. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, 61, 4: 57-72.
Ūlande M., Lāsma L. 2018. Social entrepreneurship in Latvia: A brief overview of the current situation. Ecosystem mapping. Social Entrepreneurship Association of Latvia (https://sua.lv/wp-content/uploads/2019/04/LSUA_report_2-ENG.pdf).
van Stel A., Barrientos-Marín J., Caçador-Rodrigues L., Millán A., Millán J.M. 2021. Measuring performance differentials across entrepreneurship types. International Entrepreneurship and Management Journal. DOI: https://doi.org/10.1007/s11365-021-00755-5
Weiss E., Suchodolska A., Storoska M. 2011. Rola samorządu terytorialnego w kształtowaniu lokalnej przedsiębiorczości. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 48: 287-296.
Zacharko L. 2003. Entrepreneurship in municipalities. Economic and Environmental Studies, 4: 109-117.
Zeps V., Avotins V., Grineviča A., Lukaša N., Brakovska V., Zariņš K. 2009. Pre-incubation and incubation in Latvia: assessment of some critical conditions’ to establish efficient incubation cycle.
License
Copyright (c) 2024 Tomasz Skica, Jacek Rodzinka, Elżbieta Ociepa-Kicińska, Rafał Czyżycki, Arnis Sauka
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.