Abstract
The aim of this study is to analyze the variation in the level of economic development among the poviats of the wielkopolskie voivodeship and to assess the significance of gravitation effects and other factors for the development of local units. The analyses cover the years 2010–2022 and include 35 poviats within the wielkopolskie voivodeship. The level of economic development was determined using a synthetic development index, assessed through a taxonomic method. To capture the role of gravitation effects and other factors influencing economic development, the econometric methods of panel analysis were employed. The data for this study were sourced from the Local Data Bank of the Central Statistical Office in Poland (GUS), with an annual frequency.
The study was conducted in three stages. In the first stage, synthetic development indices were calculated using taxonomic methods. In the second stage, gravitation effects were determined. The third stage involved econometric analysis, wherein panel data methods were used to estimate coefficients that describe the relationship between the dependent variable (synthetic development index) and selected determining factors. The estimated coefficients are interpreted as elasticities.
The analysis reveals that the poviats with the highest development indices include: the city of Poznań, the town of Kalisz, the town of Leszno, the town of Konin, and the poviats of poznański, szamotulski, pilski, obornicki, and gostyniński. On the other hand, poviats with relatively low development levels include: koniński, kaliski, słupecki, pleszewski, złotowski, turecki, rawicki, krotoszyński, and międzychodzki. The econometric modeling indicates that gravitation effects, along with investments and unemployment rates are related to the levels of economic development of the poviats.
References
Adamczyk-Łojewska G. 2004. Differentiation of the Economic Development of Subregions in Poland. Journal of Water and Land Development, 8: 103-115.
Bagdziński S.L. 1994. Lokalna polityka gospodarcza w okresie transformacji systemowej. Wyd. Uniwersytetu im. M. Kopernika, Toruń.
Becker G. 1962. Investment in human capital: A theoretical analysis. Journal of Political Economy, 70: 9-49. DOI: https://doi.org/10.1086/258724
Born B., Breitung J. 2016. Testing for serial correlation in fixed-effects panel data models. Econometric Reviews, 35(7): 1290-1316. DOI: https://doi.org/10.1080/07474938.2014.976524
Capello R. 2007. Regional Economics. Routledge, London-New York.
Czyż T. 2002. Zastosowanie modelu potencjału w analizie zróżnicowania regionalnego Polski. Studia Regionalne i Lokalne, 2-3: 5-14.
Driscoll J.C., Kraay A.C. 1998. Consistent covariance matrix estimation with spatially dependent panel data. Review of Economics and Statistics, 80(4): 549-560. DOI: https://doi.org/10.1162/003465398557825
Dykas P., Misiak T. 2014. Determinanty podstawowych zmiennych rynku pracy w polskich powiatach w latach 2002-2011. Gospodarka Narodowa, 6(274): 57-80. DOI: https://doi.org/10.33119/GN/100881
Filipowicz K. 2018. Wpływ interakcji przestrzennych na regionalne zróżnicowanie rozwoju gospodarczego Polski. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Filipowicz K., Tokarski T. 2015. Wpływ efektów grawitacyjnych na przestrzenne zróżnicowanie rozwoju ekonomicznego powiatów. Wiadomości Statystyczne, 5: 42-61.
Gałązka A. 2017. Teoretyczne podstawy rozwoju regionalnego – wybrane teorie, czynniki i bariery rozwoju regionalnego. Studia BAS, 1(49): 9-61.
Harańczyk A. 2007. Regiony polskie w procesach integracyjnych. Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 746. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków.
Hellwig Z. 1968. Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom ich rozwoju oraz zasoby i strukturę wykwalifikowanych kadr. Przegląd Statystyczny, 4: 307-327.
Herbst M., Wójcik P. 2012. Wzrost gospodarczy i dywergencja poziomów dochodu w polskich podregionach – niektóre determinanty i efekty przestrzenne. Ekonomista, 2: 175-201.
https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start
Józefowicz K., Smolińska K. 2019. Poziom rozwoju społeczno-gospodarczego w powiatach województwa wielkopolskiego. Turystyka i Rozwój Regionalny, 11: 37-49. DOI: https://doi.org/10.22630/TIRR.2019.11.4
Kwiatkowski E., Kwiatkowska E. 2020. Zróżnicowanie poziomu i charakteru bezrobocia w przekroju powiatów w Polsce. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 3(987): 7-29. DOI: https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2020.0987.0301
Malaga K. 2009. O niektórych dylematach teorii wzrostu gospodarczego i ekonomii. ZK PTE, Warszawa (https://archiwum.pte.pl/pliki/2/12/K.%20Malaga.pdf; dostęp: 5.07.2024).
Mroczek K., Tokarski T., Trojak M. 2014. Grawitacyjny model zróżnicowania rozwoju ekonomicznego województw. Gospodarka Narodowa, 3(271): 5-34. DOI: https://doi.org/10.33119/GN/100867
Mroczek K., Tokarski T., Trojak M. 2015. Złote reguły akumulacji kapitału w grawitacyjnym modelu wzrostu gospodarczego. Gospodarka Narodowa, 3(277): 27-47. DOI: https://doi.org/10.33119/GN/100816
North D.C. 1955. Location Theory and Regional Economic Growth. The Journal of Political Economy, 63: 243-255. DOI: https://doi.org/10.1086/257668
Przygodzki Z. 2009. Znaczenie kapitału ludzkiego w budowaniu innowacyjnych regionów. [W:] A. Nowakowska (red.), Budowanie zdolności innowacyjnych regionów. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 61-81.
Roeske-Słomka I. 2003. Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego na obszarze województwa wielkopolskiego. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 65(3): 79-88.
Schultz T. 1961. Investment in human capital. American Economic Review, 51: 1-17.
Schumpeter J.A. 1961. The Theory of Economic Development. Oxford University Press, New York.
Sojka E. 2013. Analiza sytuacji na lokalnym rynku pracy z wykorzystaniem zmiennej syntetycznej. [W:] D. Kotlorz (red.), Zróżnicowanie sytuacji na rynku pracy – ujęcie regionalne, krajowe, międzynarodowe. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Wydziałowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Katowice, s. 33-43.
Solow R. 1956. A contribution to the theory of economic growth. Quarterly Journal of Economics, 70: 65-94. DOI: https://doi.org/10.2307/1884513
Tinbergen J. 1962. Shaping the World Economy: Suggestions for an International Economic Policy. The Twentieth Century Fund, New York.
Tokarski T. 2005. Statystyczna analiza regionalnego zróżnicowania wydajności pracy, zatrudnienia i bezrobocia w Polsce. Wydawnictwo PTE, Warszawa.
Warczak M. 2015. Endogeniczne i egzogeniczne czynniki rozwoju gospodarczego z perspektywy finansów gminy. Współczesna Gospodarka, 6(4): 111-122.
Woźniak M.G. 2019. Wzrost gospodarczy. [W:] A.Z. Nowak, T. Zalega (red.), Makroekonomia. PWE, Warszawa.
Wójcik P. 2006. Wzorce konwergencji w polskich podregionach. [W:] S. Krajewski, P. Kaczorowski (red.), Wzrost gospodarczy, restrukturyzacja i rynek pracy w Polsce. Ujęcie teoretyczne i empiryczne. Wyd. UŁ, Łódź, s. 673-689.
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu (https://www.poznan.uw.gov.pl/samorzad-terytorialny; dostęp: 5.07. 2024).
License
Copyright (c) 2024 Eugeniusz Kwiatkowski, Agata Szymańska
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.