Kulturowe uwarunkowania paradygmatu miasta regeneratywnego
Okładka czasopisma Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, tom 18, nr 74, rok 2025, tytuł Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna
PDF

Słowa kluczowe

rozwój regeneratywny
kultura
miasto
zarządzanie publiczne
polityka kulturalna

Jak cytować

Markowski, T., & Orankiewicz, A. (2025). Kulturowe uwarunkowania paradygmatu miasta regeneratywnego. Rozwój Regionalny I Polityka Regionalna, (74), 107–121. https://doi.org/10.14746/rrpr.2025.74.07

Abstrakt

Doświadczenie wielu miast potwierdza, że odwrócenie wektora spirali zapaści i przekształcenie jej w spiralę rozwoju (regeneratywności) nie powiedzie się przy użyciu tradycyjnych instrumentów finansowych i planistycznych. Wszystkie działania na rzecz wytworzenia zdolności regeneratywnej osadzone są w szerokim kontekście (uwarunkowaniu) instytucjonalnym, a przede wszystkim kulturowym. W artykule koncentrujemy się na kulturze jako zjawisku warunkującym procesy regeneracyjne miast i wpływającym na nie i jako „przedmiocie” długookresowego oddziaływania polityk publicznych w celu stworzenia trwałych kulturowych uwarunkowań regeneratywnego metabolizmu miast. Zamierzeniem autorów jest systematyzacja pojęć i identyfikacja kluczowych wyzwań regeneratywności oraz określenie wpływu kultury na rozwój regeneratywny przez rozpoznanie działań warunkujących budowanie regeneratywności miast.

https://doi.org/10.14746/rrpr.2025.74.07
PDF

Bibliografia

Bai X., Surveyer A., Elmqvist T., Gatzweiler F.W., Güneralp B., Parnell S., Prieur-Richard A.H., Shrivastava P., Siri J.G., Stafford-Smith M., Toussaint J.P., Webb R. 2016. Defining and advancing a systems approach for sustainable cities. Current Opinion in Environmental Sustainability, 23: 69-78. DOI: https://doi.org/10.1016/j.cosust.2016.11.010

Boselli F. 2016. Cities must be Regenerative. But what kind of Regeneration are we actually talking about? (https://www.worldfuturecouncil.org/cities-must-regenerative-kind-regeneration-actually-talking/).

Camrass K. 2022. Urban regenerative thinking and practice: a systematic literature review. Building Research and Information, 50(3): 339-350. DOI: https://doi.org/10.1080/09613218.2021.1922266

Camrass K. 2023. Regenerative Futures: Eight Principles for Thinking and Practice. Journal of Futures Studies, 28(1): 89-99.

Cole R.J. 2012. Regenerative design and development: Current theory and practice. Building Research and Information, 40(1): 1-6. DOI: https://doi.org/10.1080/09613218.2012.617516

Du Plessis C. 2012. Towards a regenerative paradigm for the built environment. Building Research and Information, 40(1): 7-22. DOI: https://doi.org/10.1080/09613218.2012.628548

Du Plessis C., Brandon P. 2015. An ecological worldview as basis for a regenerative sustainability paradigm for the built environment. Journal of Cleaner Production, 109: 53-61. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2014.09.098

Fayed L., Elshater A., Rashed R. 2020. Architecture and Urbanism: A Smart Outlook. Architecture and Urbanism: A Smart Outlook, November.

Festinger L. 2007. Teoria dysonansu poznawczego. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Fullerton J. 2015. How Universal Principles And Patterns (https://capitalinstitute.org/wp-content/uploads/2015/04/2015-Regenerative-Capitalism-4-20-15-final.pdf).

Gibbons L.V. 2020. Regenerative – The New Sustainable? Sustainability (Switzerland), 12: 1-19. DOI: https://doi.org/10.3390/su12135483

Hawkes J. 2001. The fourth pillar of sustainability: Culture’s essential role in public planning. [W:] Common Ground Publishing Pty Ltd in association with the Cultural Development Network (Vic) (Issue May) (http://www.culturaldevelopment.net.au/community/Downloads/HawkesJon(2001)TheFourthPillarOfSustainability.pdf).

Lyle J.T. 1996. Regenerative Design for Sustainable Development. Wiley.

Mang P., Reed B. 2012. Designing from place: A regenerative framework and methodology. Building Research and Information, 40(1): 23-38. DOI: https://doi.org/10.1080/09613218.2012.621341

Markowski T. 2024. Kultura miasta regeneracyjnego (https://www.regeneracjamiast.pl/wp-content/uploads/2023/11/Kultura-miasta-regeneracyjnego-zalozenia-programowe.pdf).

Markowski T., Borsa M. 2021. Miasto, polityka, planowanie. Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach.

Nurse P. 2020. What is life? Understand biology in five steps. David Fickling Books.

Orankiewicz A. 2019. Culture-based potential for the development of cities in Poland. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 63(4): 108-121. DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2019.4.09

Rudewicz J. 2019. Metabolizm i energia w mieście. Przegląd Uniwersytecki, 4-6: 21-24.

Schurig S. 2018. Regenerative cities – an urban concept whose time has come! The Beam (https://medium.com/thebeammagazine/regenerative-cities-an-urban-concept-whose-time-has-come-e08b5271ccf8).

Schurig S., Turan K. 2022. The concept of a ‘regenerative city’: How to turn cities into regenerative systems. Journal of Urban Regeneration and Renewal, 15(2): 161-175. DOI: https://doi.org/10.69554/JWJN3679

Shannon G., Issa R., Wood C., Kelman I. 2022. Regenerative economics for planetary health: A scoping review. International Health Trends and Perspectives, 2(3): 81-105. DOI: https://doi.org/10.32920/ihtp.v2i3.1704

Wolman A. 1965. The metabolism of cities. Scientific American. Scientific American, 213, 3: 178-193. DOI: https://doi.org/10.1038/scientificamerican0965-178

Yu T., Tang Q., Wu Y., Wang Y., Wu Z. 2019. What determines the success of culture-led regeneration projects in China? Sustainability (Switzerland), 11(18): 1-21. DOI: https://doi.org/10.3390/su11184847