Abstract
The paper addresses the problem of the elimination of agricultural production only from fragments of lots on which building investments are made. The cost of turning farmland to non-agricultural uses and the difference in the rates of the agricultural tax and the property tax are very often the reasons why the elimination involves only a fragment of a lot, while the remaining part is formally still in agricultural use, even though the owner usually does not conduct any farming activity on it. This situation has serious consequences for commune budgets, and it also makes it very hard to establish the actual area of land in agricultural use. The research has shown that in the case of the Bytkowo district located in Rokietnica commune, nearly one-third of the total area of built-up building lots still figures in the Land and Buildings Register as farmland, and is subject to taxation with the agricultural tax. In 2015 the property tax rate for land in Rokietnica commune is 0.47 zlotys/m2, while the agricultural tax is 255,00 zlotys/ha, or 0.0255 zlotys/m2. As a result of taxing this land with the agricultural tax, the income of the commune will be markedly lower than if the property tax were paid. In the Bytkowo district, where 17,225 m2 of built-up building lots are classified as agricultural land, in 2015 this difference will amount to 7,656.51 zlotys. The difference in those taxes, and thus the loss to the commune budget, can be illustrated even more pointedly on the example of a single lot. In the case of a building lot 865 m2 in area, of which 479 m2 are classified in the Land and Buildings Register as B (residential land), while the remaining 386 m2 are R IIIb (arable land), its owner is going to save 171.57 zlotys yearly by paying the agricultural tax instead of the property tax, thus depriving the income of the commune of this sum. In conclusion, one can state that the rules for taking farmland out of agricultural production have led not only to irrational farmland management, but have also opened up the possibility of paying a low agricultural tax on land that in fact is not used for agricultural purposes.References
Bański J. 2005. Przestrzenny wymiar współczesnych procesów na wsi. Studia Obszarów Wiejskich, 9.
Bielecka E., Całka B. 2012. Analiza procesu wyłączeń gruntów z produkcji rolnej i leśnej na terenach wiejskich. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 2: 163-173.
Borszowski P. 2011. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych. Komentarz. LexisNexis Polska.
Brzezicki T., Flisz I. 2013. Należność i opłata roczna za wyłączenie gruntów z produkcji rolnej lub leśnej - wymiar i egzekucja. Casus Krajowa Reprezentacja Samorządowych Kolegiów Odwoławczych,
: 39-42.
Etel L., Presnarowicz S., Dudar G. 2008. Podatki i opłaty lokalne. Podatek rolny. Podatek leśny. Komentarz. Wolters Kluwer Polska.
Gaudemet PM., Molinier J. 2000. Finanse publiczne. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Kacprzak E., Mackiewicz B. 2011. Wyłączenia użytków rolnych z produkcji rolniczej w powiecie poznańskim w latach 2000-2009. [W:] E. Kacprzak, B. Mackiewicz (red.), Gospodarka rolna w aglomeracji
poznańskiej. Biblioteka Aglomeracji Poznańskiej, 16, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 61-70.
Kacprzak E., Mackiewicz B. 2013. Farmland conversion and changes in the land-use pattern in the Poznań agglomeration in the years 2000-2009. Questiones Geographicae, 32(4): 91-102.
Kacprzak E., Staszewska S. 2008. Rozwój obszarów mieszkaniowych w strefie podmiejskiej miasta Poznania. [W:] A. Jezierska-Thole, L. Kozłowski (red.), Gospodarka przestrzenna w strefie kontinuum
miejsko-wiejskiego w Polsce. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń, s. 127-144.
Kacprzak E., Staszewska S. 2009. Zmiany struktury funkcjonalno-przestrzennej jednostek osadniczych strefy podmiejskiej dużych ośrodków miejskich (na przykładzie strefy podmiejskiej miasta
Poznania). [W:] T. Marszał (red.), Struktura funkcjonalna małych miast. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 51-68.
Kacprzak E., Staszewska S. 2011. Wpływ suburbanizacji na wiejskie struktury osadnicze. Studia Miejskie, 3: 99-112.
Kajdanek K. 2012. Suburbanizacja po polsku. Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków.
Kwartnik-Pruc A., Bydłosz J., Parzych P 2011. Analiza procesu przeznaczania gruntów rolnych i leśnych na cele inwestycyjne. Studia i Materiały Towarzystwa Naukowego Nieruchomosci, 19(4): 169-178.
Maćkiewicz B. 2007. Rynek nieruchomości niezabudowanych w Poznaniu i powiecie poznańskim w latach 1995-2000. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Maćkiewicz B. 2011. Sprzedaż gruntów z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa w Poznaniu i powiecie poznańskim w latach 2000-2009. [W:] E. Kacprzak, A. Kołodziejczak (red.), Regionalne zróżnicowanie rozwoju społeczno-gospodarczego na obszarach wiejskich. Seria Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 14: 91-103.
Lisowski A., Grochowski M. 2007. Procesy suburbanizacji. Uwarunkowania, formy i konsekwencje.
Opracowanie przygotowane na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
Owsiak S. 2005. Finanse publiczne. Teoria i praktyka. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych (tj. Dz.U. z 2010 r. nr 95, poz. 613 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym (tj. Dz.U. z 2013 r. poz. 1381 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 3 lutego 1995 roku o ochronie gruntów rolnych i leśnych (tj. Dz.U. z 2013 r. poz. 1205 z późn. zm.).
Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tj. Dz.U. z 2012 r. poz. 647 z późn. zm.)
Wójcik M. 2008. Przemiany społeczno-gospodarcze wsi aglomeracji łódzkiej w okresie transformacji ustrojowej. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.