Abstrakt
Good mental health in childhood and adolescence is a prerequisite for optimal development, effective learning, build satisfying relationships with people, taking care of one’s own physical health, and self-management in adult life. Psychological well-being means life satisfaction and covers various aspects of life: school, family, friends, hobbies, etc. Thus, the status of well-being among students is vital for their psychological functioning. The aim of the present study was to identify selected aspects of the mental well-being of students at different stages of education. Study participants included fifty-nine students aged between 12 and 19 years (both males and females). The participants filled out a questionnaire concerning various aspects of life satisfaction and social functioning, designed specifically for the study. The results show that girls are more satisfied from their lives than boys, but they assess their own’s coping competencies lower than boys. Younger students show higher levels of general life satisfaction and better coping skills, although they more often have conflicting relationships with teachers. The results suggest that particular attention should be paid to older students, especially girls.
Bibliografia
Casas F., Subjective social indicators and child and adolescent well-being, Child Indicators Research, 2011, 4(4).
Cheng H., Furnham A., Personality, peer relations, and self-confidence as a predictor of happiness and loneliness, Journal of Adolescence, 2002, 25.
Currie C., Zanotti C., Morgan A. i in., Social determinants of health and well-being among young people. Health Behaviour in School-Aged Children (HBSC) study: international report from the 2009/ 2010 survey, Copenhagen: World Health Organisation, 2012.
Czapiński J., Psychologia pozytywna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
Dziurowicz-Kozłowska A., Wokół pojęcia jakości życia, Psychologia Jakości Życia, 2002, 1(2).
Frydenberg E., Lewis R., Adolescent coping: The different ways in boys and girls cope, Journal of Adolescence, 1991, 14.
Gillham J.E., Hamilton J., Freres D.R., Patton K., Gallop R., Preventing depression among early adolescents in the primary care setting: A randomized controlled study of the Penn Resiliency Program, Journal of Abnormal Child Psychology, 2006, 34(2).
Gomez-Baya D., Mendoza R., Paino S., Gillham J.E., A two-year longitudinal study of gender differences in responses to positive affect and depressive symptoms during middle adolescence, Journal of Adolescence, 2017, 56.
Goswami H., Children’s subjective well-being: socio-demographic characteristics and personality, Child Indicators Research, 2014, 7.
Havighurst R., Developmental tasks and education, Longman and Green, New York 1981.
Inchley J., Currie D., Young T., Samdal O., Torsheim T. i in., Growing up unequal: gender and socioeconomic differences in young people’s health and well-being, Health Behaviour in School-aged Children (HBSC) study: international report from the 2013/2014 SURVEY, 2016, Źródło: http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0003/303438/HSBC-No.7-Growing-up-unequal-Full-Report.pdf?ua=1 [data dostępu: 19.06.17].
Kielar-Turska M., Rozwój człowieka w pełnym cyklu życia, [w:] Psychologia. Podręcznik akademicki, red. J. Strelau, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2003.
King L.A., Eells J.E., Burton C.M., Pojęcie dobrego życia – w ujęciu szerokim i wąskim, [w]: Psychologia pozytywna w praktyce, red. P.A. Linley, S. Joseph., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
Latos A., Kondycja psychiczna nastolatków. Raport z badań ankietowych przeprowadzonych w tarnowskich szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, 2014, Źródło: http://edunet.tarnow.pl/res/edunet_portal/portalbu/aktual_2014/raport___kondycja_psychiczna_m_odziezy_2014___a._latos.pdf [data dostępu: 19.06.17].
Mazur J., Szkultecka-Dębek M., Dzielska A., Drozd M., Małkowska-Szkutnik A., What does the Cantril Ladder measure in adolescence?, Archives of Medical Science, 2016.
Mazur J. (red.), Zdrowie i zachowania zdrowotne młodzieży szkolnej w Polsce na tle wybranych uwarunkowań socjodemograficznych. Wyniki badań HBSC 2014, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2015.
Obuchowska I., Adolescencja, [w:] Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia, red. B. Harwas-Napierała, J. Trempała, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
Obuchowska I., Dorastanie – między mocą a bezsilnością, [w:] Zagrożenia okresu dorastania, red. Z. Izdebski, Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2012.
Oleszkowicz A., Senejko A., Dorastanie [w:] Psychologia rozwoju człowieka, red. J. Trempała, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2015.
Pisula E., Sikora R., Wiek i płeć a radzenie sobie ze stresem przez młodzież w wieku 12–17 lat, Przegląd Psychologiczny, 2008, 4.
Reivich K., Gillham J., Building Resilience in Youth: The Penn Resiliency Program, Communiqué, 2010, 38(6).
Ryff C.D., Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being, Journal of Personality and Social Psychology, 1989, 57.
Seligman M., Pełnia życia, Media Rodzina, Poznań 2012.
Sikora R., Pisula E., Przyczyny stresu i strategie radzenia sobie ze stresem u młodzieży w wieku 14-16 lat, Polskie Forum Psychologiczne, 2002, 2.
Strózik D., Strózik T., Szwarc K., The subjective well-being of school children. The first findings from the children’s worlds study in Poland, Child Indicators Research, 2016, 9(1).
The WHOQOL Group, The World Health Organization Quality of Life Assessment (WHOQOL): Position Paper from the World Health Organization, Social Science and Medicine, 1995, 41(10).
Williams K., McGillicuddy-De Lisi A., Coping strategies in adolescents, Journal of Applied Developmental Psychology, 2000, 20.
Young J.F., Benas J.S., Schueler C.M., Gallop R., Gillham J.E., Mufson L., A randomized depression prevention trial comparing interpersonal psychotherapy – adolescent skills training to group counseling in schools, Prevention Science, 2016, 17(3).
Zadworna-Cieślak M., Sposoby i motywy zdobywania wiedzy przez uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, [w:] Edukacja w zglobalizowanym świecie, red. V. Tanaś, W. Welskop, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Biznesu i Nauk o Zdrowiu, Łódź 2016.
Zadworna-Cieślak M., Ogińska-Bulik N., Zachowania zdrowotne młodzieży – uwarunkowania podmiotowe i rodzinne, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2011.
Zawadzka D., Zadowolenie z życia, [w:] Zdrowie i zachowania zdrowotne młodzieży szkolnej w Polsce na tle wybranych uwarunkowań socjodemograficznych. Wyniki badań HBSC 2014, red. J. Mazur, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2015.
Źródła internetowe
www.programyrekomendowane.pl