Abstrakt
The Institute for the Deaf-mute in Warsaw, established in 1817 by Father Jakub Falkowski, is commonly considered to be the firstschool for deaf-mute children in Poland. However, similar actions had been taken three times earlier: in 1803 in Romanow, Volhynia, in 1804 in Vilnius, and in 1809 in Warsaw. Unfortunately, those activities did not generate the expected effects. The article recalls those unsuccessful attempts of establishing the first schools for deaf children
Bibliografia
Boháček J. i in., Spis židowských rodzin w Čechach z roku 1793, t. 2, Archiwum Państwowe w Pradze.
Dziedzic S., Historia rozwoju szkolnictwa specjalnego w Polsce, [w:] Pedagogika rewalidacyjna, red. A. Hulek, PWN, Warszawa 1977.
Falkowski J., O początkach i postępie Instytutu Warszawskiego Głuchoniemych oraz niektóre jego urządzenia dla wiadomości osób, jakikolwiek związek z Instytutem mieć mogących, Warszawa 1823.
Karpińska L., Zarys dziejów Warszawskiego Instytutu Głuchoniemych i Ociemniałych w latach 1817-1917, [w:] O wychowaniu dzieci głuchych, red. O. Lipkowski, PZWS, Warszawa 1967.
Kierzek A., Instytut dla głuchoniemych w Romanowie – pierwszy ośrodek tego typu na ziemiach polskich, Otolaryngologia, 2012, 11(4).
Manczarski A., Instytut Głuchoniemych w Romanowie na Wołyniu, Szkoła Specjalna, 1935/1936, XII.
Nurowski E., Surdopedagogika polska. Zarys historyczny, PWN, Warszawa 1983.
Okopiński H., Zarys dziejów nauczania głuchoniemych, Państwowy Instytut Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 1964.
Szczepankowski B., Ksiądz Anzelm Zygmunt – pierwszy surdopedagog polski, Szkoła Specjalna, 2007, 5.
Szewczenko W.M., Winikniennia i rozwitok w Ukraini spiecialnich szkił dla głuchonimich u drugij połowini XIX – początku XX stolittia, Institut Specialnoj Piedagogiki NAPN Ukraini, Kijów 2010.
Trębicka-Postrzygacz B., Szkoły dla dzieci niesłyszących na ziemiach polskich w latach 1817-1914, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2011.
Williams H.G., Fyodorova P., The origins of the St. Petersburg Institute for the Deaf, [w:] Looking Back. A Reader of the History of Deaf Communities and their Sign Languages, Signum, Hamburg 1993.
Wolfgang A., Rys historyczny usiłowań w uczeniu głuchoniemych i zakładów na ten cel przeznaczonych, Józef Zawadzki własnym nakładem, Wilno 1830.