Słowa kluczowe
Leo Kanner
autism causes
psychoanalysis
neurodevelopmental disorder
collective thinking
Louis Fleck
scientific myth
classification DSM
High-Functioning Autism
Jak cytować
Abstrakt
Osóbka Krzysztof, Historia autyzmu: od baśni i legend po badania genetyczne – laboratorium budowy mitów w nauce [History of Autism: from Fairy Tales and Legends Through Genetic Research – a Laboratory of Building Scientific Myths]. Studia Edukacyjne nr 56, 2020, Poznań 2020, pp. 339-367. Adam Mickiewicz University Press. ISSN 1233-6688. DOI: 10.14746/se.2020.56.19
Autism is one of the most mysterious human disorders ever known. Although existent from the dawn of humanity, it was only in 1943 that science took up this subject. Before, undiscovered and unnamed, it was considered merely a legend, and the only existing records were those of few pioneer case studies. The discoveries of Leo Kanner, the first person to properly define autism, marked the onset of a struggle to describe the disorder using scientific jargon. Unfortunately, the trials were not always successful. Autism, as described by contemporary science, is a neurodevelopmental disorder. Theories claiming its psychogenic etiology can no longer be sustained. The history of research concerning autism points to a phenomenon known as collective thinking, a term coined by Ludwik Fleck, as well as to the process of the emergence of a scientific myth. It is a study of how researchers’ presuppositions can shape social beliefs and at the same time how constructing scientific theories is inherently ingrained in the cognitive style of an era. The second half of the 20th century marks the beginning of a gradual change in the classification of autism. The perception of the nature of this disorder shifted from psychogenic theories to organic etiologies. It was the voice of the enormously talented and creative individuals with high-functioning autism, a voice rejected until the 1980s, that triggered a breakthrough in relevant research.
Bibliografia
Anderski S., Czarnoksięstwo w naukach społecznych, Oficyna Naukowa, Warszawa 2002.
Banasiak M., Witusik A., Pietras T., Górski P., Epidemiologia autyzmu, [w:] Autyzm – epidemiologia, diagnoza i terapia, red. T. Pietras, A. Witusik, P. Gałecki, Wydawnictwo Continuo, Wrocław 2010.
Bettelheim B., La forteresse vide. L`autism infant ile at la naissance du Soi, Gallimard, Paris 1969.
Bobkowicz-Lewartowska L., Autyzm dziecięcy – zagadnienia diagnozy i terapii, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2000.
Brauner A., Les enfant des confins, Éditions Grasset, Paris 1976.
Brauner A. i F., Dziecko zagubione w rzeczywistości: historia autyzmu od czasów baśni o wróżkach. Fikcja literacka i rzeczywistość kliniczna, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1988.
Brauns A., Barwne cienie i nietoperze. Życie w autystycznym świecie, Media Rodzina, Poznań 2009.
Bürgin L., Błędy nauki. Zapomniani geniusze – ich droga przez mękę, Wydawnictwo Prokop, Warszawa 1998.
Croker T.C., Fairy Legends of the South of Ireland, Muray, London 1826.
Delacato C.H., Dziwne, niepojęte: autystyczne dziecko, Fundacja Synapsis, Warszawa 1995.
Fleck L., Powstanie i rozwój faktu naukowego, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1986.
Gałkowski T., Usprawnienie dziecka autystycznego w rodzinie, Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem, Warszawa 1980.
Gałkowski T., Dziecko autystyczne w środowisku rodzinnym i szkolnym, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1995.
Grandin T., Myślenie obrazami oraz inne relacje z życia z autyzmem, Fraszka Edukacyjna: Fundacja Synapsis, Warszawa 2006.
Gruna-Ożarowska A., Umysł niewspółodczuwający – neurobiologia autyzmu, [w:] Autyzm – na granicy zrozumienia, red. B. Winczura, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2009.
Jeszke J., Mity polskiej historiografii nauki, Wydawnictwa IHN PAN, Warszawa 2007.
Kołakowski L., Obecność mitu, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1994.
Markiewicz K., Możliwości komunikacyjne dzieci autystycznych, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2004.
Motycka A., Rozum i intuicja w nauce, Eneteia Wydawnictwo, Warszawa 2005.
Pietras T., Witusik A., Autyzm – pozycja nozologiczna, charakterystyka kliniczna i diagnoza, [w:] Autyzm – epidemiologia, diagnoza i terapia, red. T. Pietras, A. Witusik, P. Gałecki, Wydawnictwo Continuo, Wrocław 2010.
Randall P., Parker J., Autyzm: jak pomóc rodzinie, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004.
Skórczyńska M., Wczesne diagnozowanie autyzmu – perspektywy i dylematy, [w:] Autyzm – na granicy zrozumienia, red. B. Winczura, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2009.
Słownik psychologii, red. Jerzy Siuta, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2005.
Szydziak M., Ewolucja poglądów na przyczyny autyzmu, [w:] Dziecko z autyzmem: rozważania teoretyczne, doniesienia z badań, red. D. Marzec, A. Banasiak, Akademia im. Jana Długosza, Częstochowa 2005.
Talarowska M., Florkowski A., Gałecki P., Zboralski K., Badanie psychologiczne w autyzmie, [w:] Autyzm – epidemiologia, diagnoza i terapia, red. T. Pietras, A. Witusik, P. Gałecki, Wydawnictwo Continuo, Wrocław 2010.
TED2010, Temple Grandin: Światu potrzeba umysłów różnego rodzaju, http://www.ted.com/talks/lang/pl/temple_grandin_the_world_needs_all_kinds_of_minds.html, 2012 [dostęp: 10.11.2012].
Williams D., Nikt nigdzie – niezwykła autobiografia autystycznej dziewczyny, Fraszka Edukacyjna, Warszawa 2005.
Winczura B., Zaburzenia ze spektrum autystycznego: różnicowanie diagnostyczne, [w:] Pedagogika specjalna – koncepcje i rzeczywistość, t. 6: Wyzwania współczesnej pedagogiki specjalnej – praktyka edukacyjna i rewalidacyjna, red. T. Żółkowska, B. Ostapiuk, M. Wlazło, Wydawnictwo
Zapol, Szczecin 2000.
Wójcik R., Porzycka A., Witusik A., Pietras T., Neurorozwojowa hipoteza autyzmu, [w:] Autyzm – epidemiologia, diagnoza i terapia, red. T. Pietras, A. Witusik, P. Gałecki, Wydawnictwo Continuo, Wrocław 2010.