Słowa kluczowe
crisis
COVID-19
Jak cytować
Abstrakt
The situation of a virus SARS – CoV-2 pandemic, which has been causing COVID-19 disease, is for everyone a new and unknown situation leading to fear and insecurity. It is also the situation which caused a lot of changes in many people’s daily routine. The aim of this article is to point out the specific difficulties which child and youth siblings of people with disabilities in everyday life as a crisis situation caused by the pandemic. The purpose of this article is also to indicate the capabilities of supporting this social group. This text has been written in methodical and practical capacity in order to inspire disscussion and research in this area.
Bibliografia
Antonovsky A., Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Jak radzić sobie ze stresem i nie zachorować, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa 2005.
Badura-Madej W., Podstawowe pojęcia teorii kryzysu i interwencji kryzysowej, [w:] Wybrane zagadnienia interwencji kryzysowej. Poradnik dla pracowników socjalnych, red. W. Badura-Madej, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Katowice 1999.
Clarke S.A., Davies H., Jenney M., Glaser A., Eiser C., Parental communication and children's behaviour following diagnosis of childhood leukaemia, Psycho-Oncology, 2005, 14.
Dołęga Z., System rodzinny a samotność dzieci i młodzieży, [w:] Kultura pedagogiczna współczesnej rodziny, red. J. Cichla, J. Herberger, B. Skwarek, Wydawnictwo Druk-Ar, Głogów 2010.
Fisman S., Wolf L., Ellison D., Freeman T., A longitudinal study of siblings of children with chronic disabilities, Canadian Journal of Psychiatry, 2000, 45(4).
Gerrig R.J., Zimbardo P.G., Psychologia i życie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
James R.K., Gilliland B.E., Strategie interwencji kryzysowej, Wydawnictwo Parpa, Warszawa 2004.
Jezierska J., Diagnoza w obszarze interwencji kryzysowej, Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 2019, XXXVIII, 2.
Jurkiewicz P., Rodzeństwo osób z niepełnosprawnością intelektualną. W drodze od osamotnienia do zaradności, zrozumiałości i sensowności, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2017.
Kaminsky L., Dewey D., Psychosocial adjustment in siblings of children with autism, Journal of Child Psychology and Psychiatry and Allied Disciplines, 2002, 43, 2.
Kubacka-Jasiecka D., Passowicz P., Kryzys i interwencja – spojrzenie z perspektywy ekologiczno-systemowej, [w:] Interwencja kryzysowa. Konteksty indywidualne i społeczne, red. D. Kubacka-Jasiecka, Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Kraków 2016.
Ley K., Rodzeństwo – miłość, nienawiść, solidarność, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2004.
McHale S.M., Updegraff K.A., Feinberg M.E., Siblings of Youth with Autism Spectrum Disorders: Theoretical Perspectives on Sibling Relationships and Individual Adjustment, Journal of Autism and Developmental Disorders, 2016, 46(2).
Prata J., Lawson. W., Coelho R., Stress factors in parents of children on the autism spectrum: an integrative model approach, International Journal of Clinical Neurosciences and Mental Health, 2019, 6, 2.
Pisula E., Rodzice i rodzeństwo dzieci z zaburzeniami rozwoju, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2007.
Poleszak W., Pyżalski J., Relacje przede wszystkim – nawet jeśli obecnie jedynie zapośredniczone, [w:] Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele, red. J. Pyżalski, Wydawnictwo Edukacyjne, Warszawa 2020.
Sharpe D., Rossiter L., Siblings of Children with a Chronic Illness: A Meta-Analysis, Journal of Pediatric Psychology, 2002, 8.
Skłodowski H., Psychologiczne wyzwania kryzysu, [w:] Człowiek w kryzysie – psychospołeczne aspekty kryzysu, red. H. Skłodowski, Wydawnictwo SWSPiZ, Łódź 2010.
Smith L.O., Elder J.H., Storch E.A., Rowe M.A., Predictors of sense of coherence in typically developing adolescent siblings of individuals with autism spectrum disorder, Journal of Intellectual Disability Research, 2015, 59, 1.
Sygulska K., Krupska M., Kryzys w życiu człowieka, Praca Socjalna, 2019, 6.
Vermaes I.R., Susante A.M., Bakel H.J., Psychological Functioning of Siblings in Families of Children with Chronic Health Conditions: A Meta-Analysis, Journal of Pediatric Psychology, 2012, 37.
Walęcka-Matyja K., Przybylak A., Sytuacja życiowa rodzeństwa osób z niepełnosprawnością intelektualną, [w:] Rozwój i jego wspieranie w perspektywie rehabilitacji i resocjalizacji, red. D. Müller, A. Sobczak, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013.
Włodarczyk E., Zdarzenie losowe i sytuacja kryzysowa, [w:] Człowiek wobec krytycznych sytuacji życiowych. Z teorii i praktyki pracy socjalnej, red. E. Włodarczyk, I. Cytlak, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2011.
Żyta A., Rodzeństwo osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2004.
Żyta A., Badania nad rodzeństwem osób z niepełnosprawnością intelektualną w perspektywie zmian – przeszłość, teraźniejszość, przyszłość, [w:] Pedagogika specjalna: różne poszukiwania – wspólna misja, red. M. Bielska-Łach, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa 2009.
Żyta A., Rodzeństwo osób z niepełnosprawnością. Wspólne dorastanie. Dylematy. Wsparcie, [w:] Rodzeństwo osób z niepełnosprawnością, red. J. Koral, Stowarzyszenie Rodzin i Opiekunów Osób z Zespołem Downa Bardziej Kochani, Warszawa 2013.