Abstrakt
The article discusses the cultural experience preserved in language in the form of more or less popular phrasemes. The author identifies selected sources of the phrasemes and depicts their function in preserving and saving the cultural heritage of past generations. She highlights the changes taking place in the contemporary language. The author underlines the multidirectional nature of these changes: on the one hand, society preserves the linguistic heritage, while on the other hand it gives new meanings to previously known words and sayings, creates new words and phrasemes which allow a reflection on the current socio-cultural experiences of individuals and social groups. The summary indicates the educational aspect of the issue and the necessity of implementing a carefully planned native language education which will support developing the identities of individuals, social groups and society as a whole.
Bibliografia
Anusiewicz J., Dąbrowska A., Fleischer M., Językowy obraz świata i kultura. Projekt koncepcji badawczej, [w:] Język a kultura, t. 13, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2000.
Bańko M., Słowo wstępne, [w:] J. Bralczyk, Świat przez słowa, PWN, Warszawa 2009.
Baylon Ch., Mignot X., Komunikacja, Wydawnictwo Flair, Kraków 2008.
Bąba S., Liberek J., Mały słownik frazeologiczny współczesnego języka polskiego, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2003.
Bąba S., Liberek J., Ze studiów nad frazeologią współczesnego języka polskiego, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2011.
Bralczyk J., Porzekadła na kaŜdy dzień, PWN, Warszawa 2009.
Bralczyk J., Jeść, Wydawnictwo BOSZ, Olszanica 2014.
Bralczyk J., 500 zdań polskich, Wydawnictwo Agora, Warszawa 2015.
Bralczyk J., Markowski J., Miodek J., Trzy po 33, Wydawnictwo Agora, Warszawa 2016.
Budzińska M. (red), Zapomniane słowa, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2014.
Buttler D., Zagadnienie poprawności leksykalno-semantycznej, [w:] Kultura języka polskiego.
Zagadnienia poprawności leksykalnej (słownictwo rodzime), red. D. Buttler, H. Kurkowska, H. Satkiewicz, PWN, Warszawa 1982.
Czeszewski M., Foremniak K., Ludzie i miejsca w języku. Słownik frazeologizmów eponimicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2011.
Drabik L., Kubiak-Sokół E., Sobol E., Wiśniakowska L., Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.
Filipiak M., Obszar badawczy socjologii kultury, [w:] Wprowadzenie do socjologii kultury, red. M. Filipiak, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2009.
Fleischer M., Obraz świata. Ujęcie z punktu widzenia teorii systemów i konstruktywizmu, Acta Universites Wratislaviensis, t. 13, Wrocław 2000.
Głowińska K., Słownik frazeologiczny, Twoje KsiąŜki, Suchy Las 2008.
Golka M., Socjologia kultury, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2007.
Handke K., O języku dobrze i źle, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa 2004.
Kiklewicz A., Zrozumieć język. Szkice z filozofii języka, semantyki, lingwistyki komunikacyjnej, Oficyna Wydawnicza Leksem, Łask 2007.
Kłosiewicz S., Kłosiewicz O., Przyroda w polskiej tradycji, Sport i Turystyka Muza SA, Warszawa 2011.
Kłosińska K., Co w mowie piszczy? Wydawnictwo Publicat, Poznań 2013.
Kłoskowska A., Socjologia kultury, PWN, Warszawa 2007.
Kopaliński W., Koty w worku, czyli z dziejów pojęć i rzeczy, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2006.
Kopaliński W., Przygody słów i przysłów. Leksykon, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2007.
Kopaliński W., Słownik symboli, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2012.
Kurcz I., Psychologia języka i komunikacji, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2005.
Kuszak K., Świat związków frazeologicznych w języku dziecka. Inspiracje teoretyczne – badania –implikacje praktyczne, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2014.
Kuszak K., Świat zwierząt w związkach frazeologicznych i w literaturze dziecięcej, Wychowanie na co Dzień, 2015, 1.
Kuszak K., „Opowiadać bajki” i „czytać od deski do deski” – doświadczenie kulturowe zapisane w języku, [w:] Kultura – sztuka – edukacja, t. II, red. B. Kurowska, K. Łapot-Dzierwa, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2016.
Lewicki A.M., Wprowadzenie do frazeologii syntaktycznej, Teoria zwrotu frazeologicznego, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1976.
Markowski A., Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, PWN, Warszawa 2005.
Milewski T., Językoznawstwo, PWN, Warszawa 1967.
Nowakowska A., Świat roślin w polskiej frazeologii, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Wrocław 2005.
Płócennik D., Podlawska D., Słownik wiedzy o języku, Wydawnictwo Pedagogiczne PWN, Warszawa – Bielsko Biała 2008.
Podlawska D., Świątek-Brzezińska M., Słownik frazeologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa – Bielsko Biała 2011.
Samozwaniec M., Maria i Magdalena, Wydawnictwo „Glob”, Szczecin 1987.
Sapir E., Kultura a osobowość, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1978.
Sierotwiński S., Słownik terminów literackich, Ossolineum, Wrocław – Warszawa – Kraków– Łódź – Gdańsk 1986.
Skorupka S., Słownik frazeologiczny języka polskiego, Wiedza Powszechna, Warszawa 1977.
Sobol E., Słownik frazeologiczny z Bralczykiem, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
Sztompka P., Socjologia. Analiza społeczeństwa, Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”, Kraków 2012.
Tokarski J., Frazeologia i paremiologia, [w:] Dydaktyka nauki o języku. Wybór prac, red. J. Podracki, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1986.
von Humboldt W., O myśli i mowie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011. www.sjp.pwn.pl., [dostęp: 2.01.2017].