Abstrakt
Today, disturbingly often, it is possible to witnesses the effects of stigma and exclusion not only of the individual, but of whole groups of people, the result of reinforced, persistent stereotypes and prejudices about the subjects mentioned. They cause wrong social attitudes, expressed by the deprivation of the isolated persons of their rights to create and nurture relationships based on closeness and love, and often doom these people to a life of total seclusion. This article is an attempt to show the far-reaching consequences of depriving persons with intellectual disabilities and denying the right of self-expression. It is also a critical reflectionon the irregularities experienced by people, towards whom it is introduced, in terms of institutional isolation. At the same time, by presenting the results of personal research and conclusions, attention is being drawn to the fact that in our society there is an emerging hope for positive changes in the daily treatment of the socially isolated individuals. Yet, there is a constant need for a continuous reinforcement of the public awareness of the fact that the reintegration of these excluded individuals in the community benefits both the parties involvedTaking up the theme of stigma and social exclusion of persons with intellectual disabilities and convicts is considered important and relevant, as this is an issue which remains topical and gives rise to multiple moral dilemmas.
Bibliografia
Adamczyk M., Choroba i jej indywidualna koncepcja, [w:] Elementy psychologii klinicznej, red. B Waligóra, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1985.
Ciosek M., Izolacja więzienna: wybrane aspekty izolacji więziennej w percepcji więźniów i personelu, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1993.
Goffman E., Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005.
Gołaszewska M., Imiona miłości. Nowożytna myśl o życiu erotycznym, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków 1992.
Imieliński K., Człowiek i seks, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1985.
Janiszewska-Nieścioruk Z., Respektowanie i egzekwowanie praw seksualnych osób z niepełnosprawnością – palący, nierozwiązany problem, [w:] Człowiek z niepełnosprawnością w rezerwacie przestrzeni publicznej, red. Gajdzica Z., Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2013.
Jurek Ł., Wizerunek domów pomocy społecznej w Polsce, Nauki o Zarządzaniu, 2012, 2(11).
Kieszkowska A., Inkluzyjno-katalaktyczny model reintegracji społecznej skazanych. Konteksty resocjalizacyjne, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2012.
Kijak R.J., Seksualność osób z niepełnosprawnością intelektualną, [w:] Dorośli z niepełnosprawnością intelektualną w labiryntach codzienności. Analiza badań – krytyka podejść – propozycje rozwiązań, red. B. Cytowska, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2011.
Kijak R., Seksualność człowieka z niepełnosprawnością intelektualną a rodzina, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
Lew-Starowicz Z., Długołęcka A., Edukacja seksualna, Świat Książki, Warszawa 2006.
Mrózek Ł., Zjawisko wykluczenia społecznego więźniów i osób opuszczających ośrodki penitencjarne. Analiza problemu i możliwości przeciwdziałania zjawisku, Studia Socialia Cracoviensia, 2014, 6, 2(11).
Niedbalski J., Między kontrolą a autonomią – instytucjonalne uwarunkowania życia niepełnosprawnych intelektualnie mieszkańców domów pomocy społecznej, Niepełnosprawność –
Zagadnienia, Problemy, Rozwiązania, 2013, 4.
Nomejko A., Dolińska-Zygmunt G., Zdrojewicz Z., Poczucie jakości życia a satysfakcja z życia seksualnego – badania własne, Seksuologia Polska, 2012, 10(2).
Parchomiuk M., Seksualność osób z niepełnosprawnością intelektualną w personalistycznym ujęciu Jeana Vaniera i Antoniego Bartoszka, Społeczeństwo i Rodzina, 2013, 1, 34.
Pilarska-Jakubczak A., W więzieniu całkiem bez miłości? Forum Penitencjarne, 2012, 4(167).
Sarzała D., Patologiczne zachowania więźniów w kontekście izolacji i resocjalizacji penitencjarnej, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2013.
Ślęczek-Czakon D., Samotność, osamotnienie, odosobnienie. W poszukiwaniu wartości samotności, [w:] Zrozumieć samotność. Studium interdyscyplinarne, red. P. Domaracki, W. Tyburski,
Wydawnictwo UMK, Toruń 2006.
Tarwacki P., Kontakty skazanego z rodziną – polskie regulacje a Europejskie Reguły Więzienne z 2006 r., Przegląd Więziennictwa Polskiego, Wydawnictwo Centralnego Zarządu Służby Więziennej Ministerstwa Sprawiedliwości, Warszawa 2013.
Waligóra B., Deprywacja potrzeb u osób pozbawionych wolności, [w:] Problemy współczesnej penitencjarystyki w Polsce, red. Hołyst B., Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1984.
Waligóra B., Funkcjonowanie człowieka w warunkach izolacji więziennej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1974.
Witkowska B., Osobowościowe uwarunkowania postaw pracowników domów pomocy społecznej wobec osób z zaburzeniami psychicznymi, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2005.
Załustowicz A., Osoby z zaburzeniami psychicznymi mieszkające w domu pomocy społecznej – niektóre właściwości rozwoju i funkcjonowania seksualnego, Nowiny Lekarskie, 2011, 80, 5.
Zarząd Główny Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, Niepełnosprawność intelektualna, nowe podejście, Społeczeństwo dla Wszystkich, 1998, 1.
Zbyrad T., Instytucje opieki totalnej jako forma zniewolenia i kontroli nad człowiekiem potrzebującym pomocy – na przykładzie domów pomocy społecznej, Roczniki Nauk Społecznych, 2012, IV(40), 2.
Spis aktów prawnych
Rekomendacja Rec (2006) 2 Komitetu Ministrów do państw członkowskich Rady Europy w sprawie Europejskich Reguł Więziennych, przyjęta przez Komitet Ministrów 11 stycznia 2006 r. na 952 posiedzeniu delegatów, prawo nr 24.1.
Rekomendacja Rec (2006) 2 Komitetu Ministrów do państw członkowskich Rady Europy w sprawie Europejskich Reguł Więziennych, przyjęta przez Komitet Ministrów 11 stycznia 2006 r. na 952 posiedzeniu delegatów, prawo nr 24.4.