Abstrakt
The present study includes selected conditions of adaptation to the school. The research question focused on different predictors of sense of acceptanceand self-esteem and a sense of exclusion. The study involved 270 children aged 8-12. Data were collected twice using two tools: a questionnaire SUSPO and QSL. The results showed dynamic processes and differences occurring in the first and the second period of primary education and the opportunity to create conditions for a successful learning environment by the teacher.
Bibliografia
Barnucz N., Fonai M., School inclusion and exclusion: experiences of empirical researches, Lec-ture during Teacher Education in Central and Eastern Europe Conference, 18-21 Juni, Debrecen, Hungary, 2015. Bee H., Psychologia rozwoju człowieka, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2004. Brzezińska A., Gotowość dzieci w wieku przedszkolnym do czytania i pisania, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1987.
Brzezińska A., Czub M., Dziecko w systemie edukacji: podejście systemowo-transakcyjne, Kul-tura i Edukcja, 2015, 1(107).
Busching. R., Krahé B. The Girls Set the Tone: Gendered Classroom Norms and the Deve-lopment of Aggression in Adolescence, wystąpienie (research talk), 50th Conference of the German Society for Psychology, 18-22.09 Berlin, Niemcy, 2016. Deptuła M., Odrzucenie rówieśnicze: profilaktyka i terapia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013. Diener E., Oishi S., Lucas R.E., Personality, culture, and subjective well-being, emotional and cognitive evaluations of life, Annual Review of Psychology, 2003, 54. Erikson E., Identity and the life cycle, W.W. Norton, New York 1980.
Henricsson L., Rydell A.-M., Elementary school children with behavior problems: teacher-child relations and self-perception. A prospective study, Merrill-Palmer Quarterly, 2004, 50. Farnicka M., Poczucie wsparcia, [w:] Lubuszanie 2012: diagnoza stanu: raport z badań, red. G. Miłkowska, Z. Wołk, Wydawnictwo PRINT-PAP, Zielona Góra 2012. Farnicka M., Promocje uczniowskie jako wskaźnik sukcesu edukacyjnego, [w:] Lubuszanie 2012. Diagnoza stanu: raport z badań, red. G. Miłkowska, Z. Wołk, Wydawnictwo PRINT-PAP, Zielona Góra 2012.
Farnicka M., Liberska H., Tworzenie środowiska sprzyjającego uczeniu się – analiza wybranych czynników, Teraźniejszość. Człowiek. Edukacja, 2014, 3(67).
Farnicka M., Liberska H., Intrapsychic and social conditionings feeling excluded in a school environment, [w:] Development of Teacher Calling in Higher Education, red. G. Pusztai, A. Engler, I. Revák Markóczi, Partium Press, Budapest 2015.
Farnicka M., Liberska H., Uwarunkowanie poczucia dobrostanu psychicznego u dzieci w sytu-acji szkolnej, Problemy Wczesnej Edukacji, 2016, 31.
Farnicka M., Liberska H., Kosikova V., Minhova J., Lovasova V., A New Tool in the Fight against Social Exclusion: The Questionnaire of School Life (QSL), [w:] Childs of Many Worlds. Focus on the Problem of Ethnic Minorities, red. H. Liberska, M. Franicka, Peter Lang GmbH, Frankfurt am Main – Bern – Bruxelles – New York – Oxford – Warsza-wa – Wien 2014.
Farnicka M., Liberska H., Nurmi J-E., Predyktory (podmiotowe i sytuacyjne) efektywnej adap-tacji szkolnej – ujęcie rozwojowe, Psychologia Rozwojowa, 2016, 21, 1.
Filipiak E., Dojrzałość potrzebna od dziecka, Psychologia w Szkole, 2005, 3(7).
Havighurst R.J., Developmental tasks and education (3rd ed.), McKay, New York 1980 (Ori-ginal work published 1948), 1972. Kowalik S., Rozwój społeczny, [w:] Psychologia rozwoju człowieka, red. B. Harwas-Napierała, J. Trempała, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
Liberska H., The Wellbeing of Children: Its Source and How It is Affected by a Sense of Exclu-sion and Acculturation, [w:] Childs of Many Worlds. Focus on the Problem of Ethnic Mino-rities, red. H. Liberska, M. Franicka, Peter Lang GmbH, Frankfurt am Main – Bern – Bruxelles – New York – Oxford – Warszawa – Wien 2014.
Liberska H., Matuszewska M., Przychodzi uczeń do pierwszej klasy, Psychologia w Szkole, 2012, 4.
Matejcek Z., Vagnerova M., Dotazník sebepojetí školní úspěšnosti dětí SPAS. Příručka, Psy-chodiagnostika, Bratislava 1992. Mikšík O., Dotazník SUPSO: Manuál, Psychodiagnostika, Brno 2004. Nurmi J.E., Students’ characteristics and teacher – child relationships in instruction, Educatio-nal Research Review, 2012, 7.
Przetacznik-Gierowska M., Zasady i prawidłowości psychicznego rozwoju człowieka, [w:] Psychologia rozwoju człowieka, red. M. Przetacznik-Gierowska, M. Tyszkowa, Wydaw-nictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996.
Thijs J.T., Koomen H.M.Y., van der Leij A., Teacher – child relationships and pedagogical practices: Considering the teacher’s perspective, School Psychology Review, 37, 2008. Tomaszewski T., O sytuacjach trudnych, PAN, Warszawa 1965. Trempała, J. O pułapkach pomiaru osiągnięć szkolnych: „przeciętny uczeń” nie istnieje, Kwar-talnik Pedagogiczny, 2015, 4(238). Tyszkowa, M. Zachowanie się dzieci szkolnych w sytuacjach trudnych. PWN, Warszawa 1986.
Valentine J.C., DuBois D.L., Cooper H., The relation between self-beliefs and academic achievement: A meta-analytic review, Educational Psychologist, 2004, 39. Viljaranta J., Tolvanen A., Aunola K., Nurmi J.-E., The developmental dynamics between interest, self-concept of ability, and academic performance, Scandinavian Journal of Educa-tional Research, 2014, 58(6). Zolnai E. et al., Quality Versus Equality. The Integration as the Component of Primarly School’s Excellence–a Cross-Cultural Perspective, Przegląd Badań Edukacyjnych, 2017, 2, 23.