Słowa kluczowe
harmful substances
children and adolescents
prevention
Jak cytować
Abstrakt
The essence of the article is to draw attention to the importance of preventive measures in the field of addiction to harmful substances undertaken in schools towards children and youth. The results of a pilot study conducted for one of the schools as part of the diagnosis of phenomena related to the occurrence and use of psychoactive substances by adolescents will be presented. In view of the growing number of problem behaviors among children and adolescents and the threats to their development and health, the issues raised are extremely important. The range of occurrence and the reduced initiation limit of reaching for harmful substances are a difficult problem for modern pedagogy, psychology, sociology and therapy. Strengthening preventive actions is a challenge for the modern school, for which the priority should be to care for the integral and multilateral development of students. The school period is for a child and a young person an important time of changes in the spheres of development and shaping of identity and personality. It is important that young people receive support to help them solve problems and avoid risky behavior.
Bibliografia
American Psychiatric Association, Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM– 5), Washington APA 2013.
Borucka A., Etyka w profilaktyce zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży, Remedium, 2019, 9(313).
Dąbrowski K., W poszukiwaniu zdrowia psychicznego, Warszawa 1996.
Ejzenchart-Wojtkiewicz M., Konflikty w szkole. Narkotyki w szkole, Poznań 2015.
Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, tom VI, Warszawa 2007.
Gaś Z.B., Profilaktyka uzależnień, Warszawa 1993.
Gaś Z.B., Młodzieżowe programy wsparcia rówieśniczego, Katowice 1999.
Gaś Z.B., Szkolny program profilaktyki: istota, konstruowanie, ewaluacja, Fundacja Masz Szansę, Lublin 2004.
GUS, Zdrowie dzieci i młodzieży w Polsce w 2009r.
Habrat B., Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania związane z używaniem substancji psychoaktywnych. Systemy diagnostyczne, klasyfikacje, terminologia, Psychiatria, 2010, 7, 2. https://5krokowdozdrowia.pl/problem-uzaleznien-wsrod-dzieci-i-mlodziezy/ [dostęp:6.02.2020].
http://zobaczjestem.pl/uzaleznienia-uzaleznienia-dzieci-mlodziezy/ [dostęp: 6.02.2020].
Jakubczyk K., Rola i zadania współczesnej profilaktyki – przyczynek do budowania szkolnych programów profilaktycznych, Nauczyciel i Szkoła, 2015, 57, 1.
Jędrzejko M., Kowalewska A., Uzależnienia – wybrane pojęcia i definicje, [w:] Współczesne teorie uzależnień od substancji psychoaktywnych, red. M. Jędrzejko, Warszawa 2009.
Jędrzejko M.Z., Kowalski M., Rosik B. (red.), Uzależnienia behawioralne. Wybrane aspekty, Warszawa 2015.
Jędrzejko M.Z., Rosik B., Kowalski M., Dlaczego i jak ludzie się uzależniają i co z tym dalej będzie, [w:] Uzależnienia behawioralne. Wybrane aspekty, red. M.Z. Jędrzejko, M. Kowalski, B. Rosik, Pułtusk – Warszawa 2015.
Kania S., Kształtowanie skryptu w kulturze szkoły a zapobieganie zachowaniom ryzykownym dzieci i młodzieży – w kierunku profilaktyki pozytywnej, Edukacyjna Analiza Transakcyjna, 2019, 8.
Koczurowska J., Jaka profilaktyka w nadchodzącym wieku?, Świat Problemów, 1999, 12.
Komorowska M., Mózgowy układ nagrody w uzależnieniach od substancji i czynności, Remedium, 2019, 7-8(312).
Kosek-Nita B., Problem alkoholizmu wśród młodzieży szkolnej a możliwości oddziaływań profilaktycznych, Chowanna, 2000, 1.
Krajowe Biuro do spraw Przeciwdziałania Narkomanii, Warszawa 2016 https://www.kbpn.gov.pl/profilaktyka.htm?id=104890
Mazur J., Woynarowska B., Nastolatki o swoim zdrowiu. Wyniki badań HBSC 2018, Remedium, 2019, 10(314).
Nawrot D., Edukacja i szkoła w kształtowaniu kompetencji uczniów do rynku pracy – między teorią a praktyką, Problemy Profesjologii, 2007, 1.
Ogonowska A., Uzależnienia medialne. Uwarunkowanie, leczenie, profilaktyka, Kraków 2018.
Ostaszewski K., Skuteczność profilaktyki używania substancji psychoaktywnych. Podstawy opracowywania oraz ewaluacja programów dla dzieci i młodzieży, Warszawa 2003.
Ostaszewski K., Kultura szkoły a zachowania ryzykowne uczniów, Edukacja, 2014, 1(126).
Paszkiewicz A., Nowe oblicza uzależnień, Scientific Bulletin of Chełm, Section of Pedagogy, 2016, 2.
Pospiszyl I., Patologie społeczne, Warszawa 2012.
Rajda-Marek D., Działania młodzieżowych liderów profilaktyki jako nowa forma zapobiegania uzależnieniom w szkołach, [w:] Nowe konteksty w nauce XXI wieku, red. A. Krzysztofek, A. Borcuch, Kielce 2019.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach wychowawczych systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii, DZU. poz. 1249.
Rylke H., Tuszewski T., Powrót do źródeł. O profilaktyce w szkołach, Kielce 2004.
Saunders J.B., Subsance dependence and non-dependence in the Diagnostic and Statistical Manual Disorder (DSM) and the International Classyfication of Diseases (IDC) can an identical caoceptualization be achieved? Addiction, 2006, 101.
Sęk H., Wprowadzenie do psychologii klinicznej, Warszawa 2005.
Siegel D., Burza w mózgu nastolatka. Potencjał okresu dorastania, Podkowa Leśna 2016.
Skłodowski H., Psychologiczne wyzwania kryzysu, Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 2010, XI.
Samochowiec A., Chęć M., Kołodziej Ł., Samochowiec J., Zaburzenia używania alkoholu: Czy nowe kryteria diagnostyczne implikują zmianę strategii terapeutycznych? Alkoholizm i Narkomania, 2015, 28.
Woynarowska B., Sokołowska M., Czynniki w środowisku szkoły wspierające realizację edukacji zdrowotnej, [w:] Organizacja i realizacja edukacji zdrowotnej w szkole, red. B. Woynarowska, Warszawa 2012.