Wychowanie w świetle filozofii Fryderyka Nietzschego
PDF

Słowa kluczowe

education
last man
overman
Nietzsche
Plato

Jak cytować

Janas , A. (2022). Wychowanie w świetle filozofii Fryderyka Nietzschego. Studia Edukacyjne, (64), 107–127. https://doi.org/10.14746/se.2022.64.8

Abstrakt

If education were an epistemologically open conceptual construct, then in places going beyond its conceptualism it would point beyond itself to the ineffable, and therefore over-conceptual. Thinking about education through its mediation in the light, power and essence of what appears to be, seems to be an opportunity to participate in different orders of existence. As a consequence, the concept of education, if it points beyond itself, reveals a horizontally dispersed and vertically united, diverse space of a possibly eternal universe. The view of this space, as originally over- and pre-conceptual, eludes all systemic thought yet stemming from it, because it always reveals itself as an over-completeness of what is conceptually conceived. Education therefore appears as ennobling and life-giving participation in various orders of existence. The aim of this article will be to develop the above vision of education in the light of Friedrich Nietzsche’s philosophy, however, supplementing this research with Plato’s philosophy when Nietzsche’s deliberations prove to be insufficient.

https://doi.org/10.14746/se.2022.64.8
PDF

Bibliografia

Albert K., O platońskim pojęciu filozofii, przekł. J. Drewnowski, Polska Akademia Nauk, Instytut Filozofii i Socjologii, Warszawa 1991.

Albert K., Wprowadzenie do filozoficznej mistyki, przekł. J. Marzęcki, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2002.

Albert K., Studia o historii filozofii, przekł. B. Baran, J. Marzęcki, Fundacja Aletheia, Warszawa 2006.

Arystoteles, Etyka Nikomachejska, przekł. D. Gromska, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1956.

Blandzi S., Platoński projekt filozofii pierwszej, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2002.

Dannhauser W.J., Friedrich Nietzsche, przekł. G. Czemiel, [w:] Historia filozofii politycznej, red. L. Strauss, J. Cropsey, Fundacja Augusta hr. Cieszkowskiego, Warszawa 2012.

Gadamer H.-G., Idea dobra w dyskusji między Platonem i Arystotelesem, przekł. Z. Nerczuk, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2002.

Gómez Dávila N., Scholia do tekstu implicite, t. I, przekł. K. Urbanek, Furta Sacra, Warszawa 2014.

Heraklit z Efezu, Zdania, przekł. A. Czerniawski, Wydawnictwo Biblioteka, Łódź 1992.

Jaeger W., Paideia, t. 2, przekł. M. Plezia, Wydawnictwo Pax, Warszawa 1964.

Jaroszyński P., Piękno czy wartość, [w:] Poznanie bytu czy ustalanie sensów?, red. A. Maryniarczyk SDB, M.J. Gondek, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 1999.

Krämer H., Niepisana nauka Platona, Peitho/Examina Antiqua, 2015, 1(6).

Lavelle L., Przyjaciele Boga i ludzi, przekł. J. Kossakowska, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1963.

Lichtenberg H., Fryderyk Nietzsche i jego filozofia, przekł. J. Marcinkowska, vis-à-vis etiuda, Kraków 2018.

Michalski K., Płomień wieczności. Eseje o myślach Fryderyka Nietzschego, Wydawnictwo Znak, Kraków 2007.

Nietzsche F., Z genealogii moralności, przekł. W. Berent, K. Drzewiecki, L. Staff, S. Wyrzykowski, Nakład Jakóba Mortkowicza, Warszawa 1905-1906.

Nietzsche F., Ludzkie, arcyludzkie, przekł. K. Drzewiecki, Nakład Jakóba Mortkowicza, Publikacja wydana staraniem Kolegium Otryckiego i Rady Naczelnej Zrzeszenia Studentów Polskich, Warszawa 1908.

Nietzsche F., Zmierzch bożyszcz, przekł. S. Wyrzykowski, Nakład Jakóba Mortkowicza, Warszawa 1909-1910.

Nietzsche F., Jutrzenka, przekł. S. Wyrzykowski, Wydawnictwo „bis”, Warszawa 1992.

Nietzsche F., Pisma pozostałe 1876-1889, przekł. B. Baran, inter esse, Kraków 1994.

Nietzsche F., Tako rzecze Zaratustra, przekł. W. Berent, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2000.

Nietzsche F., Ecce Homo. Jak się staje – kim się jest, przekł. L. Staff, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2004.

Nietzsche F., Wiedza radosna, przekł. L. Staff, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2004.

Nietzsche F., Antychryst, przekł. J. Dudek, E. Kiresztura-Wojciechowska, vis-à-vis etiuda, Kraków 2015.

Nietzsche F., Wędrowiec i jego cień, przekł. K. Drzewiecki, vis-à-vis etiuda, Kraków 2016.

Nietzsche F., Poza dobrem i złem, przekł. S. Wyrzykowski, vis-à-vis etiuda, Kraków 2017.

Nietzsche F., Wola mocy, przekł. K. Drzewiecki, S. Frycz, vis-à-vis etiuda, Kraków 2017.

Platon, Timaios, przekł. W. Witwicki, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1960.

Platon, Fedon, przekł. W. Witwicki, [w:] Platon, Dialogi, Unia Wydawnicza „Verum”, Warszawa 1993.

Platon, Uczta, przekł. W. Witwicki, [w:] Platon, Dialogi, Unia Wydawnicza „Verum”, Warszawa 1993.

Platon, Państwo, przekł. W. Witwicki, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2003.

Spaemann R., Ten, który powstrzymuje – i ostatni bój, [w:] Rozmowy w Castel Gandolfo, t. II, Centrum Myśli Jana Pawła II – Wydawnictwo Znak, Warszawa – Kraków 2010.

Voegelin E., Epoka ekumeniczna, przekł. M.J. Czarnecki, Teologia Polityczna, Warszawa 2016.

Wesoły M., Świadectwa niepisanej dialektyki Platona, Peitho/Examina Antiqua,2015, 1(6).