Słowa kluczowe
interactive toys
speech development
Jak cytować
Abstrakt
Speech development is a special period in the life of every human being, when we acquire the ability to communicate non-verbally and verbally, e.g. as a result of language immersion. However, the development of speech is impacted by many factors that can be both negative and positive. The article presents the results of the author’s own research, whose aim was to determine the potential threats to the proper speech development of a child up to 3 years of age, resulting from the use of “talking” toys in line with the manufacturers’ recommendations. During the analysis of recordings presented by “talking” toys, special attention was paid to their articulation and linguistic correctness, prosody and the meaning of spoken words. The article includes a description of the various stages of speech acquisition up to the age of three and a review of terminological and legal issues regarding toys.
Bibliografia
Banaszkiewicz, A. (2021). Akwizycja mowy w pierwszych latach życia. W: K. Kaczorowska-Bray, S. Milewski (red.), Wczesna interwencja logopedyczna (ss. 72-81). Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia Universalis
Bekus-Richane, M. (2017). Jak zachęcić 2-latka do mówienia? Logopedyczny poradnik dla rodziców. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls
Bujak, J. (1988). Zabawki w Europie. Zarys dziejów – rozwój zainteresowań, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Dingman, M. (2019). Twój mózg bez tajemnic. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis
Emiluta-Rozya, D. (2006). Dyslalia – w teorii logopedycznej i praktyce pedagogicznej. W: J. Bałachowicz, S. Frycie (red.), Język – literatura – wychowanie. Praca zbiorowa dedykowana Annie Kowalskiej. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP
Emiluta-Rozya, D., Lipiec, D. (2021). Zaburzenia artykulacji – przyczyny, symptomatologia, klasyfikacje. W: A. Domagała, U. Mirecka (red.), Logopedia przedszkolna i wczesnoszkolna. Tom I. Rozwój sprawności językowych. Podstawowe problemy logopedyczne (ss. 330-362). Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia Universalis
Gutowska, M., Merska, M., Kołos, Z., Jończy, J., Moszczeńska, H. (red.), (2017). Teraz matura. Język polski. Poziom rozszerzony. Vademecum z zadaniami. Warszawa: Wydawnictwo Nowa Era
Kabacińska, K. (2010). Od grzechotki do … – słów kilka o zabawkach dziecięcych (ss. 125-138). Studia Edukacyjne, 11
Kabacińska-Łuczak, K., Wojewoda, A. (2020). Zabawy i zabawki dziecięce. W: H. Krauze-Sikorska, M. Klichowski (red), Pedagogika dziecka. Podręcznik akademicki (ss. 63-86). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM
Kaczmarek, L. (1977). Nasze dziecko uczy się mowy. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie Kaczmarek, L. (1953). Kształtowanie się mowy dziecka. Poznań: Prace Komisji Filologicznej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, XV, 2
Kamińska, B., Siebert, B. (2012). Podstawy rozwoju mowy u dzieci (ss. 236-243). Forum Medycyny Rodzinnej, 6, 5
Kielar-Turska, M. (2000). Średnie dzieciństwo. Wiek przedszkolny. W: B. Harwas-Napierała, J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka (ss. 83-121). Tom 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
Kroll, A. (2011). Jak mózg uczy się dialogu, czyli o wczesnych początkach nauki mowy. Neurobiologiczne podstawy komunikacji językowej (ss. 143-150). „Neurokognitywistyka w patologii i zdrowiu 2009-2011”, sympozja I. Szczecin: Wydawnictwo Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie
Kuszak, K. (2014). Kompetencje językowe małego dziecka – zarys problematyki (ss. 45-67). Studia Edukacyjne, 33 DOI: https://doi.org/10.14746/se.2014.33.4
Ligęza, M. (2003). Podstawy psycholingwistyki rozwojowej. W: T. Gałkowski, G. Jastrzębowska (red.), Logopedia. Pytania i odpowiedzi (ss. 278-297). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego
Masgutowa, S., Regner, A. (2009). Rozwój mowy dziecka w świetle integracji sensomotorycznej. Wrocław: Wydawnictwo Continuo
Michalak, R. (2017). Neurokognitywne uwarunkowania przestrzeni rozwoju dziecka. W: H. Krauze-Sikorska, M. Klichowski (red.), Świat małego dziecka. Przestrzeń instytucji, cyberprzestrzeni i inne przestrzenie dzieciństwa (ss. 15-32). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM Mizerski, W. (red.), (2014), Małe tablice. Język polski. Warszawa: Grupa Wydawnicza Adamantan
Panasiuk, J. (2021). Neurologiczne uwarunkowania rozwoju mowy. W: K. Kaczorowska-Bray, S. Milewski (red.), Wczesna interwencja logopedyczna (ss. 36-48). Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia Universalis
Rządzka, M. (2020). Odruchy oralne u noworodków i niemowląt. Diagnoza i stymulacja. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls
Sadowska, K. (2018). Zabawy i zabawki wieku wczesnodziecięcego we współczesnym świecie (ss. 139-155). Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 3, 13, 49
Semadeni, Z. (2018). Porównanie poziomów rozwoju pojęć geometrycznych u uczniów Hejnego z poziomami van Hielów (ss. 45-68). Journal of Modern Science, 2/37 DOI: https://doi.org/10.13166/jms/89778
Siegel, K. (2012). Echolalia w mowie dziecka z całościowymi zaburzeniami rozwoju. Sposób na ucieczkę czy na komunikację? (ss. 59-70). Studia Pragmalingwistyczne, 4
Smoczyński, P. (1995). Przyswajanie przez dziecko podstaw systemu językowego. Łódź: Wydawnictwo: Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Sołtys-Chmielowicz, A. (2016). Zaburzenia artykulacji. Teoria i praktyka. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls
Sosa, A.V. (2016). Association of the Type of Toy Used During Play With the Quantity and Quality of Parent-Infant Communnication (ss. 132-137). JAMA Pediatrics, 170(2) DOI: https://doi.org/10.1001/jamapediatrics.2015.3753
Stecko, E. (2013). Logopedia małego dziecka, b.m.w., Wydawnictwo dr. Stecko
Wadsworth, B.J. (1998). Teoria Piageta. Poznawczy i emocjonalny rozwój dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne
Waryszak, M. (2021). Rozwój sprawności artykulacyjnych. W: A. Domagała, U. Mirecka (red.), Logopedia przedszkola i wczesnoszkolna. Tom I. Rozwój sprawności językowych. Podstawowe problemy logopedyczne (ss. 26-47). Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia Universalis
Żołądź-Strzelczyk, D., Gomułka, I., Kabacińska-Łuczak, K., Nawrot-Borowska, M. (2016). Dzieje zabawek dziecięcych na ziemiach polskich do początku XX wieku. Wrocław: Wydaw- nictwo Chronicon
Awramiuk, E. (2014). Nazwy liter [online], kursy.operon.pl; pobrany z: https://kursy.ope-ron.pl/Blogi/Okiem-jezykoznawcy.-Blog-dr-hab.-Elzbiety-Awramiuk/Nazwy-liter [dostęp: 08.07.2022]
Cieszyńska-Rożek, J. (2019). Wpływ wysokich technologii na rozwój poznawczy dzieci w wieku niemowlęcym i poniemowlęcym [online], centrummetodykrakowskiej.pl; pobrany z: https://centrummetodykrakowskiej.pl/blog/wplyw-technologii-na-dzieci/ [dostęp: 01.07.022]
Mistal, P. (2021). Zabawki grające negatywnie wpływają na rozwój małego dziecka [online], panilogopedyczna.pl; pobrany z: https://panilogopedyczna.pl/tag/zabawki-grajace/ [dostęp: 01.07.2022]
SJP PWN 1a: Słownik języka polskiego PWN. Zabawki – Wielki słownik W. Doroszewskiego PWN [online], sjp.pwn.pl; pobrany z: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/zabawka;5523664. html [dostęp: 19.06.2022]
SJP PWN 1b: Słownik języka polskiego PWN. Desygnat – Słownik języka polskiego PWN [online], sjp.pwn.pl; pobrany z: https://sjp.pwn.pl/sjp/desygnat;2554873.html, [dostęp: 31.01.2023]
Rozporządzenie 2016: Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z 20 października 2016 roku w sprawie wymagań dla zabawek (DzU z 2016 r., poz. 1730)
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Agata Król
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.