Słowa kluczowe
category of disgust
pop culture zombie figure
Jak cytować
Abstrakt
The article is devoted to the analysis of the interpretive potential of disgust, examining the pop culture zombie figure. The analyses are conducted from the perspective of aesthetic education. The author focuses on such aspects of the zombie figure as: epidemic, impurity, concept of the Other, abjection, the body, and corporeality. The literature used in the analyses comes from various disciplines: psychology, philosophy, aesthetics, pedagogy, etc.
Bibliografia
A Fe! Społeczno-kulturowe konteksty wstrętu i obrzydliwości, red. A. Drzał-Sierocka, M. Kowalewska, Wydawnictwo Naukowe Katedra, Gdańsk 2016.
Afeltowicz Ł., Wróblewski M., Epidemie, nowoczesność i apokalipsa zombie. Motyw chorób zakaźnych w kulturze popularnej jako wyraz lęków społecznych, Kultura Współczesna, 2018, 2(101).
Ahmed S., Performatywność obrzydzenia, Teksty Drugie, 2014, 1(145).
Ashenburg K., Historia brudu, Bellona, Warszawa 2009.
Bokiniec M., Kultura wysoka – kultura niska. Richard Shusterman i Noël Carroll, Sztuka i Filozofia, 2007, 30.
Brudne, odrażające, niechciane w kulturze, red. S. Gaś, D. Kalecińska, S. Wawrzyniak, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2018.
Douglas M., Czystość i zmaza, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2007.
Dziamski G., Sztuka wysoka i niska, Dyskurs, 2017, 23.
Elias N., O procesie cywilizacji. Analizy socjo- i psychogenetyczne, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2011.
Foster H., Powrót realnego, Wydawnictwo Universitas, Kraków 2010.
Gołaszewska M., Zarys estetyki, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1984.
Gołaszewska M., Estetyka współczesności, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001.
Gunkel D.J., Of Remixology. Ethics and Aesthetics After Remix, MIT Press, Cambridge 2016. DOI: https://doi.org/10.7551/mitpress/10325.001.0001
Jakubowski W., Edukacja w świecie kultury popularnej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2006.
Jakubowski W., Kultura i sztuka popularna jako obszar działań edukacyjnych, Ars inter Culturas, 2010, 1.
Jakubowski W., Pedagogika popkultury – prolegomena, [w:] Pedagogika kultury popularnej – teorie, metody i obszary badań, red. W. Jakubowski, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2017.
Jakubowski W., Popular Cultura as an educational space – depictions of utopia in pop culture texts, Studia Edukacyjne, 2018, 49. DOI: https://doi.org/10.14746/se.2018.49.1
Jakubowski W., Popkulturowe ilustracje utopii społecznych, czyli o edukacyjnym potencjale kultury popularnej, [w:] Utopia a edukacja, t. IV, red. R. Włodarczyk, Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2020.
Jakubowski W., „Sex Education”, czyli serial jako źródło wiedzy o świecie młodzieży, Studia Edukacyjne, 2020, 57. DOI: https://doi.org/10.14746/se.2020.57.2
Kant I., Krytyka władzy sądzenia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
Kaźmierska-Jerzyk W., Kamp, glamour, vintage. Współczesne kategorie estetyczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2018.
Kitliński T., Obcy jest w nas. Kochać według Julii Kristevej, Wydawnictwo Aureus, Kraków 2001.
Korsmeyer C., Gender w estetyce, przekł. A. Nacher, Wydawnictwo Universitas, Kraków 2008.
Korsmeyer C., Savoring Disgust: The Foul and the Fair in Aesthetics, Oxford University Press, Oxford 2011. DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199756940.001.0001
Korsmeyer C., Disgust and Aesthetics, Philosophy Compass, 2012, 7/11. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1747-9991.2012.00522.x
Krajewski M., Zeidler-Janiszewska A., Kilka uwag o kłopotach z wartościowaniem sztuki, Kultura Współczesna, 2010, 4(66).
Kristeva J., Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2007.
Kwiatkowska-Tybulewicz B., Sztuka przyjazna człowiekowi. Świat sztuki współczesnej – świat odbiorcy. Próba porozumienia, Rocznik Naukowy Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy. Transdyscyplinarne Studia o Kulturze (i) Edukacji, 2016, 11.
Kwiatkowska-Tybulewicz B., Działalność dydaktyczna Zakładu Teorii Wychowania Estetycznego (od 2017 r. Zakładu Edukacji Estetycznej i Studiów nad Kulturą), Kwartalnik Pedagogiczny, 2017, 4(246). DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0010.8451
Lessing G.E., Laokoon, czyli o granicach malarstwa i poezji, Wydawnictwo Universitas, Kraków 2012.
Marcela M., Monstruarium nowoczesne, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2015.
McGinn C., The Meaning of Disgust, Oxford University Press, Oxford 2011. DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199829538.001.0001
Melosik Z., Postmodernistyczne kontrowersje wokół edukacji, Wydawnictwo Edytor, Toruń – Poznań 1995.
Melosik Z., Tożsamość, ciało i władza w kulturze instant, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2010.
Melosik Z., Post-subkultury i tożsamość młodzieży współczesnej: tyrania tymczasowości?, Studia Edukacyjne, 2016, 39.
Melosik Z., Szkudlarek T., Kultura, tożsamość, edukacja – migotanie znaczeń, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 1998.
Menninghaus W., Wstręt: teoria i historia, przekł. G. Sowinski, Wydawnictwo Universitas, Kraków 2009.
Miller W.I., The Anatomy of Disgust, Harvard University Press, Cambridge – London 1997. DOI: https://doi.org/10.4159/9780674041066
Muszyńska M., Ku rekonstrukcji koncepcji podmiotu według Julii Kristevej, Podstawy Edukacji, 2010, 3.
Ngai S., Ugly feelings, Harvard University Press, Cambridge – Massachusetts – London 2005. DOI: https://doi.org/10.4159/9780674041523
Nijakowski L.M., Popularne postapokalipsy późnej nowoczesności, [w:] Mit, prawda, imaginacja, red. P. Kowalski, Wrocław 2011.
Nowicki T., Żywy trup: Jak kultura popularna reprodukuje lęk przed wykluczeniem, Kultura Popularna, 2013, 2(36). DOI: https://doi.org/10.5604/16448340.1081211
Nussbaum M.C., Hiding from Humanity. Disgust, Shame, and the Law, Princeton University Press, Princeton 2004.
Olkusz K., Mistrzowie drugiego planu. Motyw zombie w perspektywie literackiego sztafażu – od survival horroru przez dystopię do romansu paranormalnego, Przegląd Humanistyczny, 2015, 3.
Olkusz K., Jak „ugryźć” temat? Wieloaspektowość figur zombie, [w:] Zombie w kulturze, red. K. Olkusz, Ośrodek Badawczy Facta Ficta, Kraków 2016.
Olkusz K., Narracje zombiecentryczne. Literatura – teoria – antropologia, Wydanictwo Universitas, Kraków 2019.
Pankowska K., Teoria wychowania estetycznego w zmieniającej się rzeczywistości, [w:] Wizje i rewizje. Wielka księga estetyki w Polsce, red. K. Wilkoszewska, Wydanictwo Universitas, Kraków 2007.
Pękala T., Estetyka otwarta Mieczysława Wallisa, Instytut Kultury, Warszawa 1997.
Platts T.K., Locating Zombies in the Sociology of Popular Culture, Sociology Compass, 2013, 7. DOI: https://doi.org/10.1111/soc4.12053
Rosenkranz K., Ästhetik des Häßlichen, Vero Verlag, Norderstedt 2015.
Rozin P., Haidt J., McCauley C.R., Wstręt, [w:] Psychologia emocji, red. M. Lewis, J.M. Haviland-] ones, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, 2005.
Sugiera M., Apokalipsa na własność: zombie w kulturze współczesnej, [w:] W ogrodzie świata, red. J. Wróbel, Ł. Tischner, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2015.
Szewczuk-Bogusławska A., Słowińska A., Bąk O., Oleszkowicz A., Kasibowska-Kuźniar K., Dudek K.,. Stępień A., Kaliszewski K., Timler D., Zyśko D., Polskie badania nad Kwestionariuszem Oceny Wrażliwości na Wstręt (QADS), Psychiatria Polska, 2015, 49(1). DOI: https://doi.org/10.12740/PP/34043
Środa M., Obcy, inny, wykluczony, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2020.
Tużnik M., Problem abiekcji w kulturze, Kultura i Wartości, 2016, 19. DOI: https://doi.org/10.17951/kw.2016.19.117
Wallis M., Przemiany w sztuce i przemiany w estetyce, Studia Filozoficzne, 1972, 10.
Wilk A.N., Martwy za życia. Zombie jako metafora odrzucenia społecznego we współczesnej rosyjskiej fantastyce grozy, [w:] Zombie w kulturze, red. K. Olkusz, Ośrodek Badawczy Facta Ficta, Kraków 2016.
Wilkoszewska K., Wizje i re-wizje. Wprowadzenie, [w:] Wizje i re-wizje. Wielka księga estetyki w Polsce, red. K. Wilkoszewska, Wydawnictwo Universitas, Kraków 2007.
Wojnar I., O edukacji estetycznej – głos pedagoga humanisty, [w:] Wizje i re-wizje. Wielka księga estetyki w Polsce, red. K. Wilkoszewska, Wydawnictwo Universitas, Kraków 2007.
Wróblewski Ł., Masłowska: opowieść o wstręcie, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2016.
Wstręt i obrzydzenie, red. W. Dittrich, M. Hybiak, M. Wirski, M. Zegarlińska, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2015.
Zalewska-Pawlak M., Sztuka i wychowanie w XXI wieku. W poszukiwaniu zagubionej teorii sztuki życia i sztuki w wychowaniu, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2017.
