Słowa kluczowe
controversy
role of women in culture
Jak cytować
Abstrakt
The article discusses issues related to selected controversies surrounding the cultural pattern of motherhood. In particular, the text analyzes motherhood as a lost value. The core question guiding the considerations relates to the quality of the current dominant construct of the role of the mother, i.e. whether it has a customary/legal/ritual form, or is it currently a rational project consciously chosen by women? The whole discussion was set within a theoretical framework, in what is known as a critical discourse analysis, whose main task was to unmask the myth of motherhood as the only and rightful role, lar- gely dependent on the cultural dominants in a given country.
Bibliografia
Adamczyk, B. (2015). Dzieci ulicy w Polsce i na świecie. Definicja, typologia, etiologia. Kraków
Adamczyk, B. (2016). Dzieci ulicy w Polsce i na świecie. Funkcjonowanie w przestrzeni miejskiej. Kraków
Badinter, E. (1995). Historia miłości macierzyńskiej. Warszawa
Badinter, E. (2013). Konflikt: kobieta i matka. Warszawa
Bieńko, M., Rosochacka-Gmitrzak, M., Wideł, E. (2020) (red.). Obrazy życia rodzinnego i intymności. Książka dedykowana Profesor Annie Kwak. Warszawa DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323543572
Budrowska, B. (2000) Macierzyństwo jako punkt zwrotny w życiu kobiety. Wrocław Bogunia-Borowska, M. (2015) (red.). Fundamenty dobrego społeczeństwa. Wartości. Kraków
Boni, K., (2020). Auroville. Miasto z marzeń. Warszawa
Chollet, M. (2022). Wymyślić miłość na nowo. Jak patriarchat sabotuje relacje między mężczyznami a kobietami. Kraków
Cyrzan, H. (2004). O potrzebie utopii. Toruń
Dolińska, B. (2014). Bezdzietność – perspektywa społeczno-kulturowa. Sopot
Dowling, C. (1981). The Cindirella Complex. Women’s Hidden Fear of Independence. New York
Gracka-Tomaszewska, M. (2014). Drogi do macierzyństwa. Reprezentacja siebie i reprezentacja dziecka w umyśle kobiety jako podstawa macierzyństwa. Warszawa
Gromkowska-Melosik, A. (2011). Edukacja i (nie)równość społeczna kobiet. Studium dynamiki dostępu. Kraków
Gromkowska-Melosik, A. (2022). Macierzyństwo jako dominująca konstrukcja kobiecości. Kontrowersje i paradoksy. W: M. Ściupider-Młodkowska, A. Matysiak-Błaszczyk (red.), Od fascynacji partnerstwem do obowiązku w rodzicielstwie. Kraków
Górkowska Zwolak, E. (2004). Macierzyństwo. W: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. Warszawa
Iwanicki, J. (2022). Wartości rodzinne w wybranych religiach świata – analiza różnic kulturowych. W: M. Ściupider-Młodkowska, A. Matysiak-Błaszczyk (red.), Od fascynacji partnerstwem do obowiązku rodzicielskiego. Kraków
Jankowiak, B. (2013) Nieformalne związki jedno i dwupłciowe jako alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego. Analiza jakości i stabilności relacji. Studia Edukacyjne, 26
Jasińska-Kania, A. (2022). Zmiany wartości Polaków a procesy transformacji, europeizacji i globalizacji. W: A. Jasińska-Kania (red.), Wartości i zmiany. Przemiany postaw Polaków w jednoczącej się Europie. Warszawa
Kościelska, M. (1998). Trudne macierzyństwo. Warszawa
Kotlarska-Michalska, A. (2012). Główne kierunki przemian w kobiecych rolach małżeńskich i macierzyńskich. W: A. Kwak, M. Bieńko (red.), Wielość spojrzeń na małżeństwo i rodzinę. Warszawa
Kotlarska-Michalska, A. (2020). Czynniki kształtujące współczesną rolę matki. W: M. Bieńko, M. Rosochacka-Gmitrzak, E. Wideł (red.), Obrazy życia rodzinnego i intymności. Książka dedykowana Profesor Annie Kwak. Warszawa DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323543572.pp.237-256
Krause, E. (2020). Współczesna kobieta w kontekście macierzyństwa i roli matki. Wychowanie w Rodzinie, XXII (1)
Kusio, U. (2004). Współczesna kobieta wobec macierzyństwa. Kultura i Edukacja, 4, 40-47
Kuryś-Szyncel, K. (2017). Doświadczenie macierzyństwa – przestrzenie biograficznego uczenia się. W: E. Włodarczyk (red.), W trosce o macierzyństwo. Poznań
Kwak, A. (2005). Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja. Warszawa
Malewski, A. (1964). O zastosowaniach teorii zachowania. Warszawa
Maciarz, A. (2004). Macierzyństwo w kontekście zmian społecznych. Warszawa
Matysiak-Błaszczyk, A. (2016). Więzienne macierzyństwo. Studium socjopedagogiczne. Poznań
Modrzewski, J. (2004). Socjalizacja i uczestnictwo społeczne. Warszawa
Modrzewski, J. (2022). Podmiotowa kompetencja społeczna szansą uczestnictwa jednostki w strukturze społecznej. Pedagogika Społeczna Nova, 2, 4 DOI: https://doi.org/10.14746/psn.2022.4.02
Pilch, T. (2010). Miliard dzieci bez szczęścia. W: E. Jarosz (red.), Dzieciństwo witraż bolesny. Chowanna, 1/34
Pryszmont-Ciesielska, M. (2013) (red.). Macierzyństwo w relacjach auto/biograficznych i fotografiach kobiet. Wrocław
Rich, A. (1976). Of Woman Born. New York – London
Sikorska, M. (2009). Nowa matka, nowy ojciec, nowe dziecko. O nowym układzie sił w polskich rodzinach. Warszawa
Szauer, R. (2022). Kobiety (nie)pokorne. O nowych wymiarach postaw kobiet wobec religii i Kościoła w Polsce na przykładzie badań na Pomorzu. Przegląd Religioznawczy, 1(283)
Szlendak, T. (2010). Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie. Warszawa Szumlewicz, P. (2022). Jednostka, a nie rodzina. „Gazeta Wyborcza”, 14 grudnia Świątkiewicz, W. (1992). Religijność w życiu współczesnych rodzin. W: W. Świątkiewicz (red.), Wartości a style życia rodzin. Katowice
Titkow, A. (2012). Figura Matki Polki. Próba demitologizacji. W: R.E. Hryciuk, E. Karolczuk (red.), Pożegnanie z Matką Polką? Dyskursy, praktyki i reprezentacje macierzyństwa we współczesnej Polsce. Warszawa DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.27-48
Zaworska-Nikoniuk, D. (2015). Ciąża i macierzyństwo na portalach internetowych. Aspekty edukacyjne. Olsztyn
Bartuś, Z. (2024). Ostatni rok rządów PiS: najmniej urodzeń od 100 lat, rekord związków nieformalnych, https://www.forsal.pl [data pobrania: 18 styczeń 2024]
Bogunia-Borowska, M. (2013). Heroizm i siła Matki-Polki; https://www.instytutobywatelski.pl
Grabowska, M. (2024). Dyrektor CBOS: sekularyzacja nie wyhamuje; https://www.ekai.pl/dyrektor-cbos-sekularyzcja-nie-wyhamuje [data pobrania: 12.01.2024]
Kostrzewski, L. (2024). W miastach małżeństw wyznaniowych jest już mniej niż połowa. Co czwarte dziecko rodzi się w związku nieformalnym; https://www.wyborcza.biz [data pobrania: 18 styczeń 2024]
Szczepaniak, C. (2021). Autoetnografia trudów macierzyństwa, Ars Educandi 18/2021 DOI: https://doi.org/10.26881/ae.2021.18.05
Theus, J. (2023). Pułapka niskiej dzietności zbiera żniwa. Polki nigdy nie rodziły tak mało. Dlaczego? https://www.oko.press/pulapka-niskiej-dzietnosci-zbiera-zniwa
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Agata Matysiak-Błaszczyk , Mirosława Ściupider-Młodkowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.