Agnotologia pedagogiczna. Zarys problematyki. Trzy subiektywne opowieści
pdf

Słowa kluczowe

agnotology
pedagogy of ignorance
risk of error of main reformers of education

Jak cytować

Kwieciński, . Z. (2020). Agnotologia pedagogiczna. Zarys problematyki. Trzy subiektywne opowieści. Studia Edukacyjne, (46), 23–38. https://doi.org/10.14746/se.2017.46.2

Abstrakt

The term „agnotology” was introduced by Robert Proctor. Agnotology is the study on the spread of ignorance, its social scope and impact, causes and effects. The author tried to analyze whether it is possible that ignorance is disseminated by schools, the principal institution of the Enlightenment, i.e. not only of equipping invididuals with broad knowledge, but of taking care of each individual’s ability to judge (critical thinking). The author discusses three examples of deliberate structural changes to indicate that school „reforms” may bring about effects opposite to the intended ones, have an offside effect of belated imitation and widespread side effects, which destroy the entire education system.

https://doi.org/10.14746/se.2017.46.2
pdf

Bibliografia

Agnotology; blog Alexander, „La Cademera”, 2.04.2012.

Alcoff L.M., Epistemology of ignorance. Three Types [w:] Race and epistemologies of ignorance, red. S. Shannon, T. Nancy, State University, New York 2007.

Anwaruddin S.M., Pedagogy of ignorance, Educational Philosophy and Theory, 2015, 7(47).

Archacka M., Praktyki władzy, oporu i wolności we współczesnej szkole polskiej, niepublikowana rozprawa doktorska, DSW, Wrocław 2017.

Archer M., Social origins of educational systems [patrz szerokie omówienie tego dzieła przez S. Kowalskiego], Sage Publications, London 1979.

Arutiunian J.W., Opyt sociołogiczeskogo izuczenja sieła, Izdat. Mosk. Uniwersiteta, Moskwa 1968.

Arutiunian J.W., O razwitii i zbliżeni kultury sowieckich nacji, Socjołogiczeskoje Issledow-niea, 1974, 2

Bartoś T., Cywilizacja manipulacji, Przegląd, 2017, 49.

Borowicz R., Równość i sprawiedliwość. Studium na przykładzie oświaty, PWN, Warszawa 1988.

Boryczko M., Paradoksalne funkcje szkoły. Studium etnograficzno-krytyczne, Wydawnictwo UG, Gdańsk 2014.

Boudon R., Efekt odwrócenia. Niezamierzone skutki działań społecznych, przekł. A. Karpowicz, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2009.

Bourdieu P., Passerom L-B., Reprodukcja. Elementy teorii nauczania, przekł. E. Neu, wstęp i redakcja naukowa A. Kłoskowska, PWN, Warszawa 1990.

[Chomsky N.] Trump’s America and the new work order – conversation with Noam Chomsky być. J. Polichroniou, Trutthout, 06.01.2017; OP-ED.

Domalewski J., Mikiewicz P., Młodzież w zreformowanym systemie szkolnym, IRWiR PAN, Toruń – Warszawa 2004.

Dudzikowa M., Mit o szkole jako miejscu „wszechstronnego rozwoju” ucznia. Eseje etnopedagogiczne, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2004.

Fillipow F.P., Wsieobszczeje srednie obrazowanie. Socjołogiczeskije problemy, Moskwa 1975 (egzemplarz udostępniony przez autora z wydania w zamkniętym obiegu).

Fillipow F.R., Wsieobszczeuje srednie obrazzowanije w SSS. Soxołogiczeskieje problemy, Izdatiel-stwo „Mysl”, Moskwa 1976.

Giroux H.A., The Violence of organizing forgetting. Thinking beyond America’s imagination, City Lights Books, San Francisco 2014.

Giroux H.A., Witkowski L., Edukacja i sfera publiczna. Idee i doświadczenia pedagogiki radykalnej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2010.Głowiński M., Zła mowa. Jak nie dać się propagandzie, Wielka Litera, Warszawa 2016.

Gromkowska-Melosik A., Edukacja i problem (nie)równości kobiet. Studium dynamiki dostępu, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2013.

Gromkowska-Melosik A., Gmerek T., Problemy nierówności w teorii i praktyce edukacyjnej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2008.

Gromkowska-Melosik A., Szymański M.J. (red.), Edukacja i nierówność. Trajektorie sukcesu i marginalizacji, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2014.Harding S.T., Two influential theory of ignorance and philosophy’s interest in ignoring them, Hypatia... A Journal of Feminist Pedagogy, 2006 3(21).

Klemperer V., LTI. Notatnik filologa, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1983.Kotliński J., Między bylejakością życia a dobrostanem w narracjach młodzieży, Wrocław 2017 (nieopublikowana rozprawa doktorska w DSW).

Kowalik S., Uśpione człowieczeństwo. Szkice z psychologii globalizacji, Wydawnictwo Akademickie SEDNO, Warszawa 2015.

Kowalski S., Systemy oświatowe scentralizowane i zdecentralizowane w świetle wyników badań M. S. Archer, Socjologia Wychowania AUNC, 1984, 5.

Kozakiewicz M., Bariery awansu poprzez wykształcenie, IW CRZZ, Warszawa 1973.Kozakiewicz M., Kwieciński Z., Wincławski W., Raport o dostępie młodzieży do kształcenia na różnych szczeblach szkolnictwa, IRWiR PAN, Warszawa 1973.Kwaśnica R., Dwie racjonalności. Od filozofii sensu ku pedagogice ogólnej, ODN, Wrocław 1987.

Kwiecińska F.E., Kwieciński Z., Kształcenie a plany życiowe młodzieży. Analiza badań radzieckich, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 1979.

Kwiecińska-Zdrenka M., Aktywni czy bezradni wobec własnej przyszłości, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2004.

Leder A., Prześniona rewolucja. Ćwiczenia z logiki historycznej, Wydawnictwa Krytyki Poli-tycznej, Warszawa 2013.

Liessmann K.P., Theorie dr Unbildung. Irrtumer der Wissensgesellsshaft, Paul Zsolnay Verlag, Vien 2006 (patrz szerokie omówienie w artykule L. Żylińskiego, O iluzjach edukacji,Przegląd Polityczny, 2007, 82).

McLaren P., Życie w szkołach. Wprowadzenie do pedagogiki krytycznej, Wydawnictwo Nauko-we DSW, Wrocław 2015.Melosik Z., Współczesne amerykańskie spory edukacyjne. Między socjologią edukacji a pedagogiką postmodernistyczną, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1994.

Melosik Z., Uniwersytet i społeczeństwo. Dyskursy wolności, wiedzy i władzy, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2000.

Mikiewicz P., Społeczne światy szkół średnich. Od trajektorii marginesu do trajektorii sukcesu, Wydawnictwo Naukowe DSWE, Wrocław 2005.

Molier, Mieszczanin szlachcicem, przekł. T. Boy-Żeleński, Ossolineum, Lwów 1927.

Nalaskowski A., Nauczyciele z prowincji u progu reformy edukacji, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 1997.

Nalaskowski A., Edukacja, która nie chce przeminąć, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 1999.

Nowak L., O składowych procesu wychowania w świetle nieewangelicznego modelu człowieka, Socjologia Wychowania AUNC, 1993, 10.Proctor R.N., A missing term to describe the cultural production of ignorance (and its study), [w:] Agnotology. The making and unmaking of ignorance, red. R.N. Proctor, L. Schiebinger, Stanford University, Stanford 2008.

Potulicka E., Rutkowiak J., Neoliberalne uwikłania edukacji, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2010.

Raport o stanie oświaty w PRL, Komitet Ekspertów dla Opracowania Raportu o stanie oświ-ty w PRL, PWN, Warszawa maj 1973, przewodniczący Jan Szczepański.

Raport Polska 2050, red. M. Kleiber i in., Polska Akademia Nauk – Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus”, PAN, Warszawa 2011.

Reykowski J., Różnice mentalności jako źródła ideologicznych konfliktów, Nauka, 2013, 3.

Rodziewicz E., Poziom kompetencji i wyborów kulturowych młodzieży z marginesu oświatowego, Socjologia Wychowania AUNC, 1986, 6.

Sadownik A., Na rozstajnych drogach. Studium etnopedagogiczne kontrastowych karier szkolnych młodzieży, Wydawnictwo Naukowe DSW, Wrocław 2011.

Subsumpcje edukacji, red. M. Chutorański, J. Moroz, O. Szwabowski, Wydawnictwo Naukowe KATEDRA, Gdańsk 2017.

Szafraniec K., Anomia – przesilenie tożsamości. Jednostka i społeczeństwo wobec zmiany, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 1986.

Szkudlarek T., On the politics of educational theory, Routledge, New York-London 2017.

Śliwerski B., Problemy współczesnej edukacji. Dekonstrukcja polityki oświatowej III RP, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009.

Titma M.H., Wybor professii kak socjalnaja problema, Izdatielstwo „Mysl”, Moskwa 1975.

Wasiliewa E.K., Siemja i jejo funkcji. Demografo-statisticzeskij analiz, “Statistika”, Moskwa 1975

Wilber K., Trump and post-truth. An evolutionary self-correction, Seria “Integral Life”, e-book, 2017. OP-Ed.

Witkowski L., Edukacja przez pryzmat teorii społecznej J. Habermasa, Socjologia Wychowania AUNC, 1984, 5.

Witkowski L., Tożsamość i zmiana. Wstęp do epistemologicznej analizy kontekstów edukacyjnych, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 1988.

Witkowski L., Rozwój i tożsamość w cyklu życia. Studium koncepcji E. H. Ericsona, Wydawnic-two Naukowe UMK, Toruń 1989.