Abstract
The paper focuses on the diagnosis of the social competencies of the lower secondary school teachers and among students preparing for the teaching profession. The study used the Social Competencies Profile (PROKOS), which measures social competencies in five specific areas: assertiveness, cooperation, social mindedness, resourcefulness, and community awareness. Surprisingly, students exhibit higher levels of assertiveness and cooperation competencies than teachers. In the group of teachers, statistically significant differences were found between men and women at the level of all the competencies diagnosed. Professional advancement and teacher training did not produce different results. This shows that the level of social competence of teachers is unsatisfactory, especially as regards their ability to support young people.
References
Argyle M., Social Interaction, Tavistock Publication Ltd, London 1978.
Argyle M., Psychologia stosunków międzyludzkich, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
Armstrong M., Zarządzanie zasobami ludzkimi, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2005.
Delamare Le Deist F., Winterton J., Wath is competence? Human Resource Development International, 2005, 8, 1.
Egan G., Kompetentne pomaganie, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2002.
Hornby G., Hall E., Hall C., Nauczyciel wychowawca, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005.
Jeruszka U., Kompetencje. Aspekty teoretyczne i praktyczne, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2016.
Juchnowicz M., Sektorowe badania podaży i popytu na kwalifikacje i kompetencje, Edukacja Ekonomistów i Menadżerów, 2014, 2(32).
Kwiatkowski S.M., Europejskie Ramy Kwalifikacji – nowe wyzwanie dla systemu edukacji, [w:] Praca człowieka w XXI wieku. Konteksty – wyzwania – zagrożenia, red. R. Gerlach, Wydawnictwo UKW, Bydgoszcz 2008.
Madalińska-Michalak J., Góralska R., Kompetencje emocjonalne nauczyciela, Wolters Kluwer, Warszawa 2012.
Marszałek A., Doskonalenie kluczowych kompetencji jako wymóg współczesnego rynku pracy, E-mentor, 2011, 3(40).
Martowska K., Matczak A., Pomiar kompetencji społecznych – prezentacja nowego narzędzia diagnostycznego, Psychologia Jakości Życia, 2013, 1.
Matczak A., Kwestionariusz Kompetencji Społecznych KKS. Podręcznik, Pracownia Testów Psychologicznych, Warszawa 2007.
Matczak A., Martowska K., Profil Kompetencji Społecznych. Podręcznik, Pracownia Testów Psychologicznych PTP, Warszawa 2013.
Muchacka B., Szymański M., Kompetencje jako transgresyjny potencjał nauczycieli, [w:] Nauczyciel w świecie współczesnym, red. B. Muchacka, M. Szymański, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2008.
Oleksyn T., Zarządzanie kompetencjami. Teoria i praktyka, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2006.
Piorunek M., Werner I., Praktyczny wymiar kompetencji społecznych w edukacji. Dymensje roli wychowawcy, Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 2014, XV, 8, II.
Piorunek M., Werner I., Wychowawca wsparciem dla ucznia? Relacje uczeń – wychowawca w percepcji gimnazjalistów, Studia Edukacyjne, 2014, 32.
Piorunek M., Werner I., (Nie)wspierający wychowawca klasy. Realizacja pomocowych aspektów roli nauczyciela z perspektywy gimnazjalistów, [w:] Kompetencje interpersonalne w procesie edukacji, red. S.T. Kwiatkowski, D. Walczak, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa (w druku).
Saarni C., Kompetencja emocjonalna i samoregulacja w dzieciństwie, [w:] Rozwój emocjonalny a inteligencja emocjonalna. Problemy edukacyjne, red. P. Salovey, D.J. Sluyter, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 1999.
Saarni C., Społeczny kontekst rozwoju emocjonalnego, [w:] Psychologia emocji, red. M. Lewis, J.M. Haviland-Jones, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005.
Szczęsna A., Rostkowski T., Zarządzanie kompetencjami, [w:] Nowoczesne metody zarządzania zasobami ludzkimi, red. T. Rostkowski, Centrum Doradztwa i Informacji Difin, Warszawa
Śliwerski B., Nowatorzy i faryzeusze w edukacji alternatywnej w Polsce, [w:] Jak zmieniać szkołę? Studia z polityki oświatowej i pedagogiki porównawczej, red. B. Śliwerski, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 1998.
Tołwińska B., Kompetencje społeczne dyrektorów szkół, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2011.
Wiliński P., Rozpoznawanie specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów – maszynopis tekstu przeznaczonego do czasopisma Uczyć Lepiej, Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, Poznań 2014-2015.
Netografia
Nauczyciele w roku szkolnym 2014/2015. Raport, oprac. M. Rachubka, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2015, https://doskonaleniewsieci.pl/Upload/Artykuly/raporty/
Raport.%20Nauczyciele%202014-2015.pdf [dostęp: 17.07.2017].