Abstract
This article deals with the issues of early motherhood. Early parenting is a critical event in the life of teenage girls. Teens are mentally and socially immature and unprepared to fulfill the role of mother. Besides minor mothers usually come from poor families, are pupils in primary or secondary schools, do not work, do not have a steady income and own apartment, and in this case remain under the custody care and educational institution. The article is an attempt to answer the question, as teenagers from disadvantaged groups, pupil of childcare centers and describe the experience of motherhood. What is surprising, despite initial concerns and difficulties in retrospect evaluate them as a gift and a blessing, a source of valuable life experience and even a protective factor against the occurrence of other problems care and education.
References
Adamczak M., Krytyczne zdarzenia Ŝyciowe i radzenie sobie z nimi – wybrane zagadnienia, [w:] Elementy psychologii klinicznej, t. II, red. B. Waligóra, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1992.
Bartosz B., Doświadczanie macierzyństwa. Analiza narracji autobiograficznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2002.
Bee H., Psychologia rozwoju człowieka, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 1998.
Bidzan M., Nastoletnie matki. Psychiczne aspekty ciąŜy, porodu i połogu, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2007.
Bidzan M., Nastoletnie rodzicielstwo. Perspektywa psychologiczna, Harmonia Universalis, Gdańsk 2013.
Brammer L., Konflikty słuŜące pomaganiu. Procesy i umiejętności, Studium Pomocy Psychologicznej PTP, Warszawa 1985.
Brzezińska A., Wydarzenia punktualne i niepunktualne w okresie dzieciństwa i dorastania, Remedium, 2003, 12(130).
Bunio-Mroczek P., Nastoletnie rodzicielstwo w łódzkich enklawach biedy, 2015, http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/bitstream/handle/11089/12501/Bunio-
Mroczek%20Paulina%20praca%20doktorska.pdf;sequence=12015, [dostęp: 5.01.2017].
Burbicka K., Oddziaływania profilaktyczne i wychowawczo-opiekuńcze wobec cięŜarnych nastolatek, [w:] Współczesne determinanty profilaktyki i resocjalizacji nieletnich, red. S. Bobas, WyŜsza Szkoła Handlowa, Radom 2010.
Cybal-Michalska A., ToŜsamość młodzieŜy w perspektywie globalnego świata. Studium socjopedagogiczne, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2006.
Duncan S., What is the problem with parents? And what is the problem with policy? Critical Social Policy, 2007, 27(3).
Izdebski Z., Niemiec T., WąŜ K., (Zbyt)młodzi rodzice, Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2011.
James R.K., Gilliland B.E., Strategie interwencji kryzysowej, przekł. A. Bidziński, Warszawa 2004.
Kempińska U., MałŜeństwa młodocianych. CiąŜa, ślub i co dalej…? Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń 2012.
Kolbowski J., Nieletnie matki w Polsce, Problemy Rodziny, 1998, 4(160).
Kubacka-Jasiecka D., W poszukiwaniu toŜsamości – od agresji potencjalnej do destruktywności, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001.
Kuryś K., Urodzenie pierwszego dziecka jako wydarzenie krytyczne w Ŝyciu kobiet i męŜczyzn, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2010.
Mikołajczyk-Lerman G., Małoletnie rodzicielstwo jako problem psychospołeczny, Polityka Społeczna, 2007, 8.
Music J.S., Young, Poor and Pregnant. The Psychology of Teenage Motherhood, Yale University, Yale 1993.
Prokosz M., Dziecko osamotnione i sieroce. Między rodziną pochodzenia a rodzinną formą opieki, [w:] Człowiek w sytuacji (bez)nadziei – konteksty teoretyczne i praktyczne, red. R. Babik, A. Urbaniak, WyŜsza Szkoła Zawodowa im. Witelona w Legnicy, Legnica 2011.
Rocznik Demograficzny 2013, http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-demograficzny-2014,3,8.html, [dostęp: 11.01.2015].
Szukalski P., Nastoletnie macierzyństwo we współczesnej Polsce, Polityka Społeczna, 2001, 1.
Sęk H., Wsparcie społeczne – sposoby definiowania, rodzaje i źródła wsparcia, [w:] Wsparcie społeczne, stres i zdrowie, red. H. Sęk, R. Cieślak, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
Skowrońska-Zbierzchowska A., Doświadczenia małoletnich rodziców. Aspekty socjopedagogiczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2010.
Stanisławiak E., Psychologia kryzysu, [w:] Psychologia kryzysu i interwencji kryzysowej, red. J. Plak, Kodruk, Wydawnictwo WSP TWP, Warszawa 2012.
Sugerman L., Life-span development. Concepts, theories and interventions, Methein, London – New York 1986.
WąŜ K., Społeczno-kulturowy kontekst zjawiska (przed)wczesnego rodzicielstwa, [w:] Kultura mediów, ciało i toŜsamość – konteksty socjalizacyjne, red. W. Jakubowski, S. Jaskulska, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2011.
Włodarczyk E., Nastoletnie macierzyństwo jako problem indywidualny i społeczny, [w:] Kapitał społeczny. Kumulacja i redystrybucja, red. K. Marzec-Holka, H. Guza-Steinke, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2009.
Włodarczyk E., O „rodzeniu się” macierzyństwa, [w:] Konteksty współczesnego macierzyństwa. Perspektywa młodych naukowców, red. J. Deręgowska, M. Majorczyk, WyŜsza Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa, Poznań 2012.
Wróblewska W., Nastoletnie matki w Polsce – studium demograficzne na podstawie badania „Analiza młodych matek” z 1988 r., Szkoła Główna Handlowa – Oficyna Wydawnicza, Instytut Statystyki i Demografii, Warszawa 1991.