Abstract
The aim of this paper is to analyze the phenomenon of cruelty according to deontology in education. The cruelty represents a significant threat to the pedagogical relationship for two reasons. Firstly, as one of the forms of aggression. Secondly, it occurs mostly in a hidden or covert form. The author refers to the concepts of cruelty put forth by Michel de Montaigne and Judith N. Shklar. Indicating indicates the difference between cruelty and violence, he points out the measures to prevent the emergence of atrocities in education and everyday life.References
Agresja i przemoc: współczesne konteksty i wyzwania, red. K. Barłóg, E. Tłuczek-Tadla, Jarosław 2013.
Arendt H., O przemocy. Nieposłuszeństwo obywatelskie, przekł. A. Łagodzka, W. Madej, Warszawa 1999.
Arendt H., Ludzkość a terror, [w:] H. Arendt, Salon berliński i inne eseje, przekł. M. Godyń, S. Szymański, Warszawa 2008.
Bourdieu P., Passeron J.-C., Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania, przekł. E. Neyman, Warszawa 2006.
Danielewska J., Agresja u dzieci – szkoła porozumienia, Warszawa 2002.
Dostojewski F., Bracia Karamazow. Powieść w czterech częściach z epilogiem, przekł. A. Wat, [w:] F. Dostojewski, Dzieła wybrane, t. 6, cz. 1, Warszawa 1959.
Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. I, red. T. Pilch, Warszawa 2003.
Freud S., Kultura jako źródło cierpień, [w:] S. Freud, Pisma społeczne, przekł. A. Ochocki i in., Warszawa 1998.
Fromm E., Kryzys psychoanalizy. Szkice o Freudzie, Marksie i psychologii społecznej, przekł. W. Brydak, Poznań 2000.
Fromm E., Zerwać okowy iluzji. Moje spotkanie z myślą Marksa i Freuda, przekł. J. Karłowski, Poznań 2000.
Fromm E., Anatomia ludzkiej destrukcyjności, przekł. J. Karłowski, Poznań 2005.
Gray J., Liberalizm, przekł. R. Dziubecka, Kraków 1994.
Jarosz E., Przemoc wobec dzieci. Reakcje środowisk szkolnych, Katowice 1998.
Kimlicka W., Współczesna filozofia polityczna. Wprowadzenie, przekł. A. Pawelec, Kraków 1994.
Kunowski S., Znaczenie współczesne wychowania, [w:] S. Kunowski, Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 1993.
Miller A., Zniewolone dzieciństwo. Ukryte źródła tyranii, przekł. B. Przybyłowska, Poznań 1999.
Miller A., Gdy runą mury milczenia, przekł. J. Hockuba, Poznań 2006.
Montaigne M. de, O okrucieństwie, [w:] M. de Montaigne, Próby, przekł. T. Boy-Żeleński, Kraków 2004.
Moore R., Socjologia edukacji, przekł. A. Sulak i in., [w:] Pedagogika, t. 2: Pedagogika wobec edukacji, polityki oświatowej i badań naukowych, red. B. Śliwerski, Gdańsk 2006.
Przemoc i agresja jako zjawiska społeczne, red. M. Binczycka-Anholcer, Warszawa 2003.
Reber A.S., Reber E.S., Słownik psychologii, Warszawa 2005.
Różne spojrzenia na przemoc, red. R. Szczepanik, J. Wawrzyniak, Łódź 2008.
Scheler M., Resentyment a moralność, przekł. J. Garewicz, Warszawa 1997.
Schoenebeck H. von, Nowa relacja, [w:] H. von Schoenebeck, Antypedagogika. Być i wspierać zamiast wychowywać, Warszawa 1994.
Shklar J.N., Zwyczajne przywary, przekł. M. Król, Kraków – Warszawa 1997.
Sloterdijk P., Finkielkraut A., Stadion i arena, przekł. M. Księżniak, [w:] Kultura demokracji, red. K. Liszka, R. Włodarczyk, Wrocław 2009.
Śliwerski B., Pseudowychowanie, [w:] B. Śliwerski, Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości, Kraków 2012.
Śliwerski B., Wychowanie jako działanie, [w:] B. Śliwerski, Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości, Kraków 2012.
Zając D., Obszary przemocy w wychowaniu, [w:] E. Kubiak-Szymborska, D. Zając, Podstawowe problemy teorii wychowania. Konteksty współczesnych przemian, Bydgoszcz 2006.