Abstract
The article focuses on intercultural communication, which creates a passage from a multicultural environment towards social integration and intercultural relations. The author introduces the topic by short characteristics of changes in the modern world, determined by social mobility and multiculturalism. The article presents then some chosen aspects of social integration of migrants seen as bilateral process which requires the development of intercultural competences of both migrants’ and the receiving community. The author further describes intercultural communication and stresses its importance for education and social development. Finally, some factors conditioning the acquisition of intercultural competence with reference to Gordon Allport’s contact hypothesis and informational influences are presented along with highlighting the importance of empathy.
References
Allport G., The nature of prejudice, Addison-Wesley Publishing, Cambridge 1954.
Bagley C., Immigrant Miniorities in the Netherlands: Integration and Assimilation, International Migrant Review, 1971, 5.
Barna L.M., Stumbling blocks in intercultural communication, [w:] Intercultural communication: A reader, red. L.A. Samovar, R.E. Porter, E.R. McDaniel, Wadsworth Publishing, Belmont 1996.
Biernath M., Różnorodność integracji. Wymiary i mechanizmy procesu integracji, [w:] Problemy integracji imigrantów. Koncepcje, badania, polityki, red. A. Grzymała-Kazłowska, S. Łodziński, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008.
Boćwińska-Kiluk B., Uwarunkowania komunikacji międzykulturowej, [w:] Od wielokulturowości miejsca do międzykulturowości relacji społecznych. Współczesne strategie kreowania przestrzeni życia jednostki, red. J. Nikitorowicz, J. Muszyńska, B. Boćwińska-Kiluk, Wydawnictwo
Akademickie Żak, Warszawa 2014.
Boski P., Chodynicka A., Stosowana psychologia międzykulturowa: Założenia i realizacja treningów kompetencji i komunikacji międzykulturowej, [w:] Kulturowe ramy zachowań społecznych, red. P. Boski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
Bosswick W., Heckmann F., Integration of Imigrants: Contribution of local and regional authorities, Report for European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions 2006, https://www.eurofound.europa.eu/sites/default/files/ef_files/pubdocs/2006/22/en/1/ef0622en.pdf [dostęp: 29.11.2017].
Chimbos P., A Comparison of the Social Adaptation of Dutch, Greek and Slovak Immigrants in Canadian Community, International Migration Review, 1972, 6.
Clifford J., Diasporas, Cultural Anthropology, 1994, 9(3).
Faist T., The volume and dynamics of international migration and transnational social spaces, Oxford University Press, Oxford 2000.
Danilewicz W., Oblicza współczesności w perspektywie pedagogiki społecznej, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2009.
Danilewicz W., Rodzina ponad granicami, Wydawnictwo Trans Humana, Białystok 2010.
Dąbrowa E., Pedagogiczna recepcja hipotezy kontaktu a integracja dzieci pochodzenia migranckiego, [w:] Od wielokulturowości miejsca do międzykulturowości relacji społecznych. Współczesne strategie kreowania przestrzeni życia jednostki, red. J. Nikitorowicz, J. Muszyńska, B. Boćwińska-Kiluk, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2014.
Dylak S., Nauczyciel – kompetencje i kształcenie zawodowe, [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 3, red. Pilch T., Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2004.
Faist T., The volume and dynamics of international migration and transnational social spaces, Oxford University Press, Oxford 2000.
Giddens A., Socjologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
Grabowska B., Kania K., Kompetencje międzykulturowe w świecie zróżnicowanego „my”, [w:] Od wielokulturowości miejsca do międzykulturowości relacji społecznych. Współczesne strategie kreowania przestrzeni życia jednostki, red. J. Nikitorowicz, J. Muszyńska, B. Boćwińska-Kiluk, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2014.
Grzymała-Kazłowska A., „Integracja” – próba rekonstrukcji pojęcia, [w:] Problemy integracji imigrantów. Koncepcje, badania, polityki, red. A. Grzymała-Kazłowska, S. Łodziński, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008.
Grzymała-Kazłowska A., Łodziński S., Wprowadzenie, [w:] Problemy integracji imigrantów. Koncepcje, badania, polityki, red. A. Grzymała-Kazłowska, S. Łodziński, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008.
Hofstede G., Kultury i organizacje: zaprogramowanie umysłu, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2000.
Knapp K., Analyzing Intercultural Communication, Mouton de Gruyter, Berlin – New York – Amsterdam 1987.
Krzyżowski Ł., Urbańska S., Perspektywa transnarodowości w studiach migracyjnych, [w:] Mozaiki przestrzeni transnarodowych. Teorie – metody – zjawiska, red. Ł. Krzyżowski, S. Urbańska, Wydawnictwo Nomos, Kraków 2010.
Marody M., Giza-Poleszczuk A., Przemiany więzi społecznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2004.
Massey D., The Settlement Process among Mexican Migrants to the United States, American Sociological Review, 1986, 51(5).
Matsumoto D., Juang L., Psychologia międzykulturowa, przekł. A. Nowak, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004.
Niedźwiedzki D., Migracje i tożsamość. Od teorii do analizy przypadku, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2010.
Nikitorowicz J., Pogranicze, tożsamość, edukacja międzykulturowa, Wydawnictwo Trans Humana, Białystok 1995.
Nikitorowicz J., Zadania edukacji regionalnej i międzykulturowej w kreowaniu tożsamości kulturowej człowieka, Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 2008, 2.
Nikitorowicz J., Człowiek pogranicza jako efekt dialogu tożsamościowego w warunkach wielokulturowości, Edukacja, 2009, 3.
Olechnicki K., Załęcki P., Słownik socjologiczny, Wydawnictwo Graffiti BC, Toruń 1997.
Parfieniuk I., Uwarunkowania skuteczności nabywania kompetencji kulturowych na podstawie informacyjnych i doświadczeniowych typów oddziaływań, [w:] Od wielokulturowości miejsca do międzykulturowości relacji społecznych. Współczesne strategie kreowania przestrzeni życia
jednostki, red. J. Nikitorowicz, J. Muszyńska, B. Boćwińska-Kiluk, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2014.
Pettigrew T.F., Racially separate or together? McGraw-Hill, New York 19171.
Schoeneberg U., Participation in Ethnic Associations: The Case of Immigrants in West Germany, International Migrant Review, 1985, 19(3).
Sobecki M., Komunikacja międzykulturowa w wymiarze religijnym jako wyzwanie edukacyjne, [w:] Od wielokulturowości miejsca do międzykulturowości relacji społecznych. Współczesne strategie kreowania przestrzeni życia jednostki, red. J. Nikitorowicz, J. Muszyńska, B. Boćwińska-Kiluk, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2014.