Abstract
The article is an attempt to chronologically reconstruct the history of pedagogy at Academia in Poznań, present it according to themes and considering the changes in organization structure and the historical context. It recognizes Poznań academic pedagogy as a scientific discipline on the basis of an administrative and institutional framework, both areas influencing each other directly. The changes in the structure of particular organizational units have been conditioned by the development of pedagogy as a science, and vice versa.
References
Kronika Uniwersytetu Poznańskiego za lata akademickie 1945-1954/1955, Poznań 1956.
Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za rok szkolny 1956/1957 za rektoratu prof. dra Alfonsa Klafkowskiego, Poznań 1958.
Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za rok szkolny 1959/1962 za rektoratu prof. dra Alfonsa Klafkowskiego, Poznań 1963.
Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za lata akademickie 1965/66-1967/1968 za rektoratu prof. dra Czesława Łuczaka, Poznań MCMLXIX.
Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za lata akademickie 1968/1969- 1969/1970 za rektoratu prof. dra Czesława Łuczaka, Poznań MCMLXXI.
Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za lata akademickie 1969/1970- 1971/1972, za rektoratu prof. dra Czesława Łuczaka, Poznań 1975.
Ambrozik W., Pedagogika poznańska – dokonania i perspektywy rozwoju, [w:] Uniwersytet. Społeczeństwo. Edukacja, red. W. Ambrozik, K. Przyszczypkowski, Poznań 2004.
Banasiewicz M., Ryfowa A., Archiwum Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, [w:] Dzieje Poznania i województwa poznańskiego, red. Cz. Skopowski, Warszawa 1972.
Błachowski S., Pedagog w Uniwersytecie Poznańskim, „Kurier Poznański” 1924, nr 264, s. 6.
Bromberek B., Problematyka naukowo-badawcza Instytutu Pedagogiki UAM, Oświata i pedagogika w Polsce i w świecie, Studia Pedagogiczne, 1971, XXII.
Brzeziński J., Wydział Nauk Społecznych, [w:] Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za lata akademickie 1981/1982-1983/1984, Poznań 1997.
Brzeziński J., Wydział Nauk Społecznych, [w:] Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za lata akademickie 1984/1985-1986/1987, Część I, 1 września 1984 –30 listopada 1985, Poznań 1999.
Czubiński A., Dzieje Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1918-1939, [w:] 50 lat Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza 1919-1969, red. Z. Grot, Poznań 1971.
Danysz A., Jan Amos Komeński. Przyczynek do jego działalności w Polsce, Rocznik TPN, XXV, Poznań 1898.
Danysz A., Instrukcje wychowawcze Jakuba Sobieskiego, Poznań 1899.
Danysz A., Teoria pedagogiczna Kwintyliana, Lwów 1899.
Danysz A., O wychowaniu królewicza. Traktat pedagogiczno-humanistyczny z roku 1502, Lwów 1900.
Danysz A., O wychowaniu, Lwów 1903.
Danysz A., Maricius jako pedagog, Lwów 1905.
Danysz A., Erazm Gliczner jako pedagog. Studium nad pierwszą pedagogiką Polską, Rocznik TPN, 38, Poznań 1912.
Danysz A., O wychowaniu Zygmunta Augusta, Kraków 1915.
Danysz A., O kształceniu, Lwów 1918.
Danysz A., Studia z dziejów wychowania w Polsce (Ministerstwo WRiOP), Kraków 1921.
Dolata B., Bogdan Nawroczyński (1882-1974) jako kierownik Katedry Pedagogiki Uniwersytetu Poznańskiego, Poznań 1994 (maszynopis).
Działalność naukowa oraz główne kierunki badań Wydziału Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu https://wse.amu.edu.pl/strona-glowna/wse/o--wydziale [dostęp: 28.11.2019].
Dziamski S., Sprawozdanie z działalności Wydziału Nauk Społecznych UAM za okres od 1978/179-1980/81, [w:] Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za lata akademickie 1978/1979-1980/1981 za rektoratu prof. dra hab. Benona Miśkiewicza, Poznań 1983.
Furmanek W., Cele pedagogiczne, [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, Tom I, red. T. Pilch, Warszawa 2003.
Gąsiorowski A. (red.), Historia wychowania. Słownik biograficzny, Olsztyn 2002.
Gołębiowski S., Rola i znaczenie Kolegium Lubrańskiego i Kolegium Jezuickiego w XVI, XVII i XVIII wieku dla Wielkopolski, „Przegląd Wielkopolski” 1947, 1-3.
Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika ogólna, Warszawa 2008.
Hellwig J., Działalność pedagogiczna Augusta Cieszkowskiego, Poznań 1978.
Hellwig J., Nauka i szkolnictwo wyższe, Kronika Wielkopolski, 1990, 2.
Hellwig J., Ks. Karol Mazurkiewicz (1881-1942) jako historyk i teoretyk wychowania, Kronika Miasta Poznania, 1993, 1-2.
Hellwig J., 75. rocznica powstania pierwszej w Polsce Katedry Pedagogiki na Uniwersytecie Poznańskim, Rocznik Pedagogiczny, 1995, 17.
Hellwig J., Cieszkowski August, [w:] Słownik pedagogów polskich, red. W. Bobrowska-Nowak, D. Drynda, Katowice 1998.
Hellwig J., Poznańscy pedagodzy i ich wkład w rozwój nauk o wychowaniu w okresie międzywojennym, Studia Edukacyjne, 1998, 4.
Jaxa-Bykowski L., Badania eksperymentalne nad znaczeniem współzawodnictwa. Ze studiów nad młodzieżą polską, Warszawa 1923.
Jaxa-Bykowski L., Wskazówki metodyczne do zajęć praktycznych z dziedziny psychologii, Lwów – Warszawa 1925.
Jaxa-Bykowski L., Przyczynki do znajomości ras wśród naszej młodzieży szkolnej, Lwów 1926.
Jaxa-Bykowski L., Psychika naszej młodzieży szkolnej, Warszawa 1927.
Jaxa-Bykowski L., O godność stanu nauczycielskiego, Pedagogium, 1927, 2.
Jaxa-Bykowski L., Nasza młodzież gimnazjalna. Młodzież sobie, Poznań 1929.
Jaxa-Bykowski L., Szkoła powszechna jej cele i istota, Szkoła, 1929, 60.
Jaxa-Bykowski L., Historia jednej klasy gimnazjum stanisławowskiego. Księga pamiątkowa Gimnazjum
im. Radzanowskiego w Stanisławowie, Stanisławów 1929.
Jaxa-Bykowski L., Dziwne rzeczy na Wschodzie, Muzeum, 1929, 8.
Jaxa-Bykowski L., System daltoński. Próba oceny, Muzeum, 1929, 9.
Jaxa-Bykowski L., O ustrój naszego szkolnictwa, Poznań 1930.
Jaxa-Bykowski L., Wychowanie państwowe, Myśl Narodowa, 1930, 10.
Jaxa-Bykowski L., O polski ideał wychowawczy, Kwartalnik Pedagogiczny, 1930, 49.
Jaxa-Bykowski L., Z badań nad poziomem intelektualnym młodzieży różnych szkół, Sprawy PTPN, 1930, 1-2.
Jaxa-Bykowski L., Szkoła a polityka, Myśl Narodowa, 1932, 12, 2.
Jaxa-Bykowski L., Manowce wychowawcze, Myśl Narodowa, 1932, 12, 38.
Jaxa-Bykowski L., Figle i psoty młodzieży szkolnej, Poznań 1933.
Jaxa-Bykowski L., Antropologiczne podstawy wychowania, Warszawa 1933.
Jaxa-Bykowski L., Istota wychowania narodowego, Głos, 1936, 6, 21-22.
Jaxa-Bykowski L., Tragedia szkolnictwa polskiego w dobie obecnej, Poznań 1936.
Jaxa-Bykowski L., O polskość naszej nauki, Myśl Narodowa, 1936, 24, 53.
Jędrzejczak M., Marian Wachowski, [w:] Uczeni wrocławscy 1945-1979, red. J. Trzynadlowski, Wrocław 1980.
Klanowski T., Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 1945-1964, Poznań 1965.
Kowalenko W., Tajny Uniwersytet Ziem Zachodnich. Uniwersytet Poznański 1940-1945, Poznań 1961.
Kowalski S., Pedagogika i psychologia, [w:] Nauka w Wielkopolsce – przeszłość i teraźniejszość. Studia i materiały, red. G. Labuda, Poznań 1973.
Kujawiński J., Wydział Nauk Społecznych. Sprawozdanie za okres od 1 IX 1987 do 30 XI 1990 roku, [w:] Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za lata akademickie 1987/1988-1989/1990, Poznań 1999.
Kupisiewicz Cz., Nawroczyński Roman Bogdan, [w:] Słownik pedagogów polskich, red. W. Bobrowska-Nowak, D. Drynda, Katowice 1998.
Kwieciński Z., Przesilenie. Uwagi o zmianach w środowisku pedagogiki poznańskiej w UAM w latach 1991-1996, Studia Edukacyjne, 1996, 2.
Malinowski A., Ludwik Jaxa-Bykowski o szkolnictwie wyższym, Forum Akademickie, 2011, 7-8.
Markiewicz W., Dzieje Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w latach 1945-1958, [w:] Dzieje Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza 1919-1969, red. Z. Grot, Poznań 1972.
Markiewiczowa H., Wybrane zagadnienia z historii wychowania, Warszawa 2001
Michalski S., Tajne nauczanie w Wielkopolsce w okresie okupacji hitlerowskiej1939-1945, Poznań 1968.
Miśkiewicz B., Dzieje Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w latach 1958/1959-1968/1969, [w:] Dzieje Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza 1919-1969, red. Z. Grot, Poznań 1972.
Miśkiewicz B., Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w XXX-lecie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Poznań 1974.
Muszyński H., Spór o metodologiczny status nauk o wychowaniu, Kwartalnik Pedagogiczny, 1982, 2.
Nowak-Kluczyński K., Pedagogika na Uniwersytecie Poznańskim 1919-1933, [w:] Społeczeństwo i edukacja. Teorie a implikacje praktyczne, red. A. Ćwikliński, M. Przybyła, Poznań 2015.
Nowak-Kluczyński K., Kierownicy Katedry Pedagogiki i Dydaktyki Na Uniwersytecie Poznańskim w okresie dwudziestolecia międzywojennego, [w:] Wielkopolska i Wielkopolanie w dziejach polskiej edukacji, red. E. Głowacka-Sobiech, K. Kabacińska-Łuczak, Poznań 2017.
Nowak-Kluczyński K., Pedagogika na Uniwersytecie Poznańskim i Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (lata 1919-1993), [w:] XXV lat Wydziału Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu im Adama Mickiewicza w Poznaniu 1993-2018. Wydanie jubileuszowe, red.
A. Cybal-Michalska, A. Gromkowska-Melosik, K. Kuszak, M. Piorunek, W. Segiet, Poznań 2018.
Nowak-Kluczyński K., Danysz Antoni – pedagog, historyk wychowania, [w:] Luminarze nauki Uniwersytetu Poznańskiego 1919-2019, red. Z. Pilarczyk, Poznań 2019.
Nowak-Kluczyński K., Jaxa-Bykowski Ludwik – pedagog, [w:] Luminarze nauki Uniwersytetu Poznańskiego 1919-2019, red. Z. Pilarczyk, Poznań 2019.
Nowak-Kluczyński K., Nawroczyński Bogdan – pedagog, [w:] Luminarze nauki Uniwersytetu Poznańskiego 1919-2019, red. Z. Pilarczyk, Poznań 2019.
Nowak-Kluczyński K., Od Antoniego Danysza do Ludwika Jaxa-Bykowskiego. Pedagogika na Uniwersytecie Poznańskim w latach 1919-1939, Kronika Miasta Poznania, 2019, 1.
Ratajek Z., Rozmowa z Profesorem Zbigniewem Kwiecińskim, Nowe Horyzonty Edukacji, 2013, 2(5).
Ratuś A., Pedagogika herbartowska, [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI, Tom IV, red. T. Pilch, Warszawa 2005.
Spis wykładów roku akademickiego 1926/1927. Drukiem i nakładem Uniwersytetu Poznańskiego, Poznań 1926.
Spis wykładów roku akademickiego 1927/1928. Drukiem i nakładem Uniwersytetu Poznańskiego, Poznań 1927.
Spis wykładów roku akademickiego 1928/1929. Drukiem i nakładem Uniwersytetu Poznańskiego, Poznań 1928.
Spis wykładów roku akademickiego 1929/1930. Drukiem i nakładem Uniwersytetu Poznańskiego, Poznań 1929.
Spis wykładów roku akademickiego 1930/1931. Drukiem i nakładem Uniwersytetu Poznańskiego, Poznań 1930.
Spis wykładów roku akademickiego 1931/1932. Drukiem i nakładem Uniwersytetu Poznańskiego, Poznań 1931.
Spis wykładów roku akademickiego 1932/1933. Drukiem i nakładem Uniwersytetu Poznańskiego, Poznań 1932.
Stankiewicz R., Wyższe zakłady kształcenia nauczycieli, [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, Tom VII, red. T. Pilch, Warszawa 2008.
Winnicka H., Tync Stanisław, [w:] Słownik historyków polskich, red. M. Prosińska-Jackl, Warszawa 1994.
Wojszczyk M., Błachowski Stefan, [w:] Słownik pedagogów polskich, red. W. Bobrowska-Nowak, D. Drynda, Katowice 1998.
Wołoszyn S., Dzieje wychowania i myśli pedagogicznej w zarysie, Warszawa 1964.
Wołoszyn S., Jak polska myśl pedagogiczna pojmowała i pojmuje ideę demokratyczną? [w:] Pedagogiczne wędrówki przez wieki i zagadnienia. Studia i szkice, red. S. Wołoszyn, Warszawa– Toruń 1996.
Wołoszyn S., Nauki o wychowaniu w Polsce w XX wieku, Kielce 1998.
Wydech Cz., Z dziejów tajnej oświaty w latach okupacji 1939-1944, Warszawa 1964.
Żołądź-Strzelczyk D., Szkoły w Wielkopolsce od średniowiecznych początków do reform Komisji Edukacji Narodowej, Poznań 2010.
Żołądź-Strzelczyk D., Akademia Lubransciana (1519-1780). Dzieje szkoły od powstania do czasów KEN, Kronika Miasta Poznania, 1999, 2.