Nadmierne korzystanie z sieci społecznościowych przez młodzieŜ szkolną – charakterystyka zjawiska

Słowa kluczowe

social networking sites
excessive use of social networking sites
addiction
youth

Jak cytować

Jarczyńska, J. . (2020). Nadmierne korzystanie z sieci społecznościowych przez młodzieŜ szkolną – charakterystyka zjawiska. Studia Edukacyjne, (41), 237–260. https://doi.org/10.14746/se.2016.41.15

Abstrakt

Social networking sites (SNS), popularly called portals, are sites that combine multiple functions. Users might communicate by SNS with their friends, share photos and movies or participate in groups. SNS satisfy their users’ needs such as the need to connect or to self-present. These functions of SNS make them attractive. It is not surprising, therefore, that in recent years there has been an increasing number of people, especially young ones, using social networking sites. Facebook (FB)is the most popular social network in the world. Statistics carried out by FB indicate a rapid increase in the number of Internet users who make use of this particular social networking site. The article presents the characteristics of the phenomenon of school students’ excessive use of social networking sites. It defines the basic concepts, describes the diagnostic criteria for abuse of social networking sites and theories to explain this behavior. It shows the loss and benefits of excessive use of social networks and presents tools used in research to measure school students’ excessive use of
social networking sites.

https://doi.org/10.14746/se.2016.41.15

Bibliografia

Andreasen C.S., Torsheim T., Brunborg G.S., Pallesen S., Development of a Facebook Addiction Scale, Psychological Reports, 2012, 110, 2.

Andrzejewska A., Dzieci i młodzieŜ w sieci zagroŜeń realnych i wirtualnych. Aspekty teoretyczne i empiryczne, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2014.

Augustynek A., Psychologia. Jak ślimak piął się pod górę, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2008.

Błachnio A., Przepiórka A., Rowiński T., Dysfunkcjonalne korzystanie z internetu – przegląd badań, Psychologia Społeczna, 2014, 4.

Boyd D.M., Ellison N.B., Social network sites: Definition, history and scholarship, Journal of Computer-Mediated Communication, 2007, 13.

Cam E., Isbulan O., A new addiction for teacher candidates: Social Networks, Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET, 2012, 11.

Caplan S.E., Problematic Internet use and psychosocial well-being: Development of a theorybased cognitive-behavioral measurement instrument, Computers in Human Behavior, 2002, 18.

Caplan S.E., Preference for online social interaction a theory of problematic Internet use and psychosocial well-being, Communication Research, 2003, 30(6).

Caplan S.E., A social skill account of problematic Internet use, Journal of Communication, 2005, 55.

Caplan S.E., Relations among loneliness, social anxiety, and problematic Internet use, CyberPsychology & Behavior, 2007, 10.

Caplan S.E., Theory and measurement of generalized problematic Internet use: A two-step approach, Computer in Human Behavior, 2010, 26.

Caplan S.E., High A.C., Beyond excessive use: The interaction between cognitive and behavioral symptoms of problematic Internet use, Communication Research Reports, 2007, 23.

Davis R.A., A cognitive behavioral model of pathological internet use (PIU), Computers in Human Behavior, 2001, 17.

Dereniowski D., ZagroŜenia cybernetyczne związane z uŜytkowaniem portali społecznościowych, „THINK”, Studenckie naukowe czasopismo internetowe, 2012, nr 2, s. 27-31: www.think.wsiz.rzeszow.pl

Elphinston R.A., Noller P., Time to Face it! Facebook Intrusion and the implications for romantic jealousy and relationship satisfaction, Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 2011, 14(11).

Gasiul H., Teorie emocji i motywacji. RozwaŜania psychologiczne, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2002.

Gasiul H., Emocjonalno-motywacyjne mechanizmy uzaleŜnień, [w:] Między Ŝyciem a śmiercią.

UzaleŜnienie, eutanazja, sytuacje graniczne, red. W. Bołoz, M. Ryś, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2003.

Gasiul H., Wybrane sposoby interpretacji procesów wolicjonalnych i wolności woli we współczesnej psychologii. Realizacja motywów ja jako podstawa rozwoju dyspozycji wolicjonalnych, Osoba i Wola, 2013, 10.

Griffiths M., Behavioural addictions: An issue for everybody? Journal of Workplace Learning, 1996, 8.

Griffiths M., Internet „addiction”: An issue for clinical psychology? Clinical Psychology Forum, 1996, 97.

Griffiths M., Does Internet and Computer “Addiction” Exist? Some Case Study Evidence, CyberPsychology and Behavior, 2000, 3.

http://www.alexa.com/topsites [dostęp: 17.09.2015].

http://www.audience.gemius.pl [dostęp: 07.10.2015].

Izdebski P., Kotyśko M., Autoprezentacja na portalu społecznościowym Facebook a narcyzm, [w:] Funkcjonowanie współczesnych młodych ludzi w zmieniającym się świecie, red. H. Liberska,

A. Malina, D. Suwalska-Barancewicz, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2012.

Juneja A., Frankowski P., Serwisy społecznościowe: budowa, administracja i moderacja, Helion, Gliwice 2009.

Kaliszewska K., Skale Ryzyka Nadmiernego UŜywania Internetu, Społeczeństwo, Badania, Metody, 2007, 16.

Koc M., Gulyagci S., Facebook addiction among Turkish college students: the role of psychological

health, demographic, and usage characteristics, Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 2013, 16.

Kotyśko M., Izdebski P., Michalak M., Andryszak P., Pluto-Prądzyńska A., Nadmierne korzystanie z sieci społecznościowych, Alkoholizm i Narkomania, 2014, 2.

Kuss D.J., Griffiths M.D., Onlinie Social Networking and Addiction – A review of the Psychological Literature, International Journal of Environmental Research and Public Health, 2011, 8.

Kuss D.J., Griffiths M.D., Karila L., Billieux J., Internet Addiction: A Systematic Review of

Epidemiological Research for the Last Decade, Current Pharmaceutical Design, 2014, 20.

LaRose R., The problem of media habits, Communication Theory, 2010, 20.

Makaruk K., Korzystanie z portali społecznościowych przez młodzieŜ. Wyniki badania EU NET ADB, Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 2013, 1, http://dzieckokrzywdzone.fdn.pl/ [dostęp: 13.09.2015].

Maryl-Wójcik M., Portale społecznościowe, [w:] Bezpieczeństwo dzieci online. Kompendium dla rodziców i profesjonalistów, red. A. Wrzesień-Gandolfo, Polskie Centrum Programu Safer Internet, Warszawa 2015.

Poprawa R., W poszukiwaniu psychologicznych mechanizmów problematycznego uŜywania Internetu, [w:] Oblicza Internetu. Internet w przestrzeni komunikacyjnej XXI wieku, red. M. Sokołowski, Wydawnictwo PWSZ w Elblągu, Elbląg 2006.

Poprawa R., Test problematycznego uŜywania Internetu. Adaptacja i ocena psychometryczna Internet Addiction Test K. Young, Przegląd Psychologiczny, 2011, 54(2).

Poprawa R., Problematyczne uŜywanie internetu – symptomy i metoda diagnozy. Badania wśród dorastającej młodzieŜy, Psychologia Jakości śycia, 2012, 11(1).

Raport z badań „Nastolatki wobec Internetu”, Pedagogium WyŜsza Szkoła Nauk Społecznych, NASK, Rzecznik Praw Dziecka, 2015.

Rowiński T., Gratyfikowanie potrzeb przez mass media a poziom kompetencji społecznych, Studia Psychologica, 2014, 14.

Sęk H., Wprowadzenie do psychologii klinicznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2001.

Shapira N.A., Lessig M.C., Goldsmith T.D., Szabo S.T., Lazoritz M., Gold M., Stein D.J., Problematic internet use: proposed classification and diagnostic criteria, Depression and Anxiety, 2003, 17.

Tomaszewska H., MłodzieŜ, rówieśnicy i nowe media. Społeczne funkcje technologii komunikacyjnych w Ŝyciu nastolatków, Wydawnictwo Akademickie śak, Warszawa 2012.

Wenzel M., Polacy w sieci. http://badanie.cbos.pl/details.asp?q=a1&id=3908, [dostęp:10.06.2012].

Woronowicz B.T., UzaleŜnienia. Geneza, terapia, powrót do zdrowia, Media Rodzina – Parpamedia, Poznań – Warszawa 2009.

Young K.S., Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder, CyberPsychology and Behavior, 2008, 1.

Young K.S., Internet Addiction: Diagnosis and Treatment Considerations, Journal of Contemporary Psychotherapy, 2009, 39.

Young K.S., UzaleŜnienie od Internetu w ubiegłej dekadzie: spojrzenie wstecz z perspektywy osobistej, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 2010, 19.

Young K., Yue X.D., Ying L., Pravalence estimates and etiologic models of Internet addiction, [w:] Internet addiction: A handbook and guide to evaluation and treatment, red. K. Young, C.N. de Abreu, John Wiley & Sons, Inc. Hoboken, New Yersey 2010.