Bariery integracji uczniów cudzoziemskich ze środowiskiem szkolnym
PDF

Słowa kluczowe

immigrants
foreign students
integration
school environment

Jak cytować

Baranowsk, A. S. . (2020). Bariery integracji uczniów cudzoziemskich ze środowiskiem szkolnym. Studia Edukacyjne, (59), 215–236. https://doi.org/10.14746/se.2020.59.14

Abstrakt

Every year, more and more immigrants come to Poland. They settle in our country together with their school-age children. One of the tasks that immigrants and their children face is integration into Polish society. In the case of foreign children, it usually takes the form of integration into the school environment as they have the most frequent contact with the Poles at school. Integration into the school environment involves the inclusion of immigrant students in the social life of the school and simultaneously opening up the entire school community to their presence. Unfortunately, culturally different children encounter many obstacles, which significantly impedes success. These obstacles relate primarily to the lack of knowledge of the Polish language, emotional problems and a negative attitude towards their peers and their parents as well as to the teaching staff.

https://doi.org/10.14746/se.2020.59.14
PDF

Bibliografia

Bartosik-Purgat M., Otoczenie kulturowe w biznesie międzynarodowym, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2006.

Bera R., Aksjologiczny sens pracy a poczucie jakości życia młodych emigrantów polskich, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2008.

Bernacka-Langier A., Brzezicka E., Doroszuk S. i in., Ku wielokulturowej szkole w Polsce. Pakiet edukacyjny z programem nauczania języka polskiego jako drugiego dla I, II i III etapu kształcenia, Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń, Warszawa 2010.

Berry J., Akulturacja: harmonijne życie pośród dwóch kultur, przekł. A. Mleczko, Rocznik Pedagogiczny, 2006, 29.

Białek K., Międzykulturowość w szkole. Poradnik dla nauczycieli i specjalistów, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2015.

Błeszyńska K., Dzieci obcokrajowców w polskich placówkach oświatowych – perspektywa szkoły. Raport z badań, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2010.

Bolten J., Interkulturowa kompetencja, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2006.

Borkowska A., Psychologiczne aspekty migracji w rozwoju dziecka, [w:] Dzieci z trudnościami adaptacyjnymi w młodszym wieku szkolnym. Aspekty rozwojowe i edukacyjne w kontekście specyfiki różnic kulturowych, red. E. Śmiechowska-Petrovskij, Wydawnictwo Naukowe UKSW, Warszawa 2016.

Brzozowska A., Wybrane grupy i charakterystyki imigracji do Polski, http://www.tea.org.pl/userfiles/file/Seminaria/wybrane_grupy_i_charakterystyki_imigracji_do_polski_-_tekst_autorstwa_mgr_anity_brzozowskiej.pdf [dostęp: 28.11.2015].

Budyta-Budzyńska M., Adaptacja, integracja, asymilacja – próba ujęcia teoretycznego, [w:] Integracja czy asymilacja? Polscy imigranci na Islandii, red. M. Budyta-Budzyńska, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2011.

Chisi B., Jach I., Pansiuk T., Pawlic-Rafałowska E., Yeremyan-Woźniakowska M., Dziecko migranckie w naszej szkole. Rekomendacje nauczycieli dla nauczycieli, file:///C:/Users/PEDAGO~1/AppData/Local/Temp/dziecko_migranckie_w_naszej_klasie.pdf [dostęp: 10.04.2019].

Chromiec E., Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce – pytania i problemy okresu transformacji, [w:] Społeczeństwo wobec Innego. Kategoria Innego w naukach społecznych i życiu publicznym, red. L. Dziewięcka-Bokun, A. Śledzińska-Simon, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2010.

Chutnik M., Szok kulturowy. Przyczyny, konsekwencje, przeciwdziałanie, Wydawnictwo Universitas, Kraków 2007.

Dobrowolska B., Kompetencje nauczycieli a wielokulturowość w świetle badań własnych, Studia Pedagogiczne. Problemy Społeczne, Edukacyjne i Artystyczne, 2012, 21.

Fihel A., Koszt edukacji cudzoziemskich dzieci, Biuletyn Migracyjny, 2014, 49.

Gocalski W., Migracje, [w:] Barwy i cienie migracji, red. W. Gocalski, Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa 2009.

Górny A., Kaczmarczyk P., Napierała J., Toruńczyk-Ruiz S., Raport z badania imigrantów w Polsce, Ośrodek Badań nad Migracjami Fundacja, Warszawa 2013.

Grzymała-Kozłowska A., „Integracja” – próba rekonstrukcji pojęcia, [w:] Problemy integracji imigrantów. Koncepcje, badania, polityki, red. A. Grzymała-Kozłowska, S. Łodziński, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008.

Grzymała-Kozłowska A., Łodziński S. (red.), Problemy integracji imigrantów. Koncepcje, badania, polityki, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008.

Grzymała-Moszczyńska H., Uchodźcy jako wyzwanie dla polskiego systemu opieki zdrowotnej, [w:] Migranci na polskim rynku pracy. Rzeczywistość, problemy, wyzwania, red. W. Klaus, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej, Warszawa 2007.

Grzymała-Moszczyńska J., Psychologiczne aspekty powrotów z emigracji – przegląd teoretyczny, Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, 2014, 4.

Hawrysz L., Konsekwencje różnic kulturowych, Studia i Materiały. Miscellanea Oeconomicae, 2009, 2.

Hryniewicz J., Imigracja i wielokulturowość w warunkach dużego dystansu kulturowego, Studia Regionalne i Lokalne, 2011, 3. https://udsc.gov.pl/podsumowanie-legalizacja-pobytu-w-2018-r/ [dostęp: 02.04.2019r.].

Iglicka K., Rola polityki migracyjnej Polski w kształtowaniu migracji z Ukrainy z perspektywy teorii systemów, [w:] Migracje kobiet. Perspektywa wielowymiarowa, red. K. Slany, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008.

Janeta M., Migranci a społeczność przyjmująca. Uwarunkowania strategii akulturacyjnych a kontakty ze społecznością przyjmującą, Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, 2011, 2.

Kaźmierkiewicz P., Uwarunkowania integracji cudzoziemców w Polsce, [w:] Integracja cudzoziemców w Polsce. Wybrane aspekty, red. M. Bieniecki, P. Kaźmierkiewicz, B. Smoter, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2006.

Kicinger A., Unia Europejska wobec zagadnienia integracji imigrantów, CEFMR Working Paper, 2005, 2.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (DzU 1997, nr 78, poz. 483).

Kownacka E., Od szoku do adaptacji: psychologiczne konsekwencje wyjazdu za granicę, [w:] Doradztwo zawodowe a wyzwania międzykulturowe, red. D. Cieślikowska, E. Kownacka, E. Olczak, A. Paszkowska-Rogacz, Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej, Warszawa 2006.

Kosowicz A., Dziecko cudzoziemskie w polskim systemie edukacyjnym. Edukacja międzykulturowa w wymiarze praktycznym, [w:] Edukacja międzykulturowa w Polsce wobec nowych wyzwań, red. A. Paszko, Stowarzyszenie Willa Decjusza, Kraków 2011.

Kristiansen M., Mygind A., Krasnik A., Health effects of migration, Danisch Medical Bulletin, 2007, 54.

Kubin K., Świerszcz J., Wyzwania dla szkoły różnorodnej. Wstępna analiza mechanizmów wykluczania dzieci i rodzin migranckich w strukturach szkoły w Polsce, [w:] Edukacja międzykulturowa w Polsce wobec nowych wyzwań, red. A. Paszko, Stowarzyszenie Willa Decjusza, Kraków 2011.

Lachowicz B., Uczniowie z różnych kultur w szkole, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2017.

Lipczyński A., Psychologiczna interwencja w sytuacjach kryzysowych, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2007.

Łodziński S., Grzymała-Kazłowska A., Koncepcje, badania i praktyki integracji imigrantów. Doświadczenia polskie w europejskim kontekście, Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, 2011, 2.

Mikulska A., Rasizm w Polsce. Raport z badań wśród osób, które doświadczyły przemocy ze względu na swoje pochodzenie etniczne, rasowe lub narodowe, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Warszawa 2010.

Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2011.

Niedźwiedzki D., Migracje i tożsamość. Od teorii do analizy przypadku, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2010.

Nowakowska A., Wpływ migracji zarobkowej na jakość życia rodzinnego, [w:] Psychologia rodziny. Małżeństwo i rodzina wobec współczesnych wyzwań, red. T. Rostowska, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2009.

Nowicka E., Łodziński S., U progu otwartego świata. Poczucie polskości i nastawienie Polaków wobec cudzoziemców w latach 1988-1998, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2001.

Olczak E., Różnice kulturowe w funkcjonowaniu człowieka, [w:] Doradztwo zawodowe a wyzwania międzykulturowe, red. D. Cieślikowska, E. Kownacka, E. Olczak, A. Paszkowska-Rogacz, Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej, Warszawa 2006.

Piegat-Kaczmarzyk M., Rejmer Z., Psychologiczne skutki uchodźstwa, file:///C:/Users/Pedagog%20Gimnazjum/Desktop/część%201_Uchodźcy%20i%20cudzoziemcy%20w%20Polsce.pdf [dostęp: 03.04.2019].

Rocznik Statystyczny Rzeczpospolitej Polskiej, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2017.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 23 sierpnia 2017 r. w sprawie kształcenia osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw (DzU 2017, poz. 1655).

Sikorski W., Różnice międzykulturowe w zachowaniach i komunikacji niewerbalnej, [w:] Wieloaspektowość komunikacji społecznej w środowisku wielu kultur, red. K. Czerwiński, M. Fiedor, D. Wosik-Kawala, Gnieźnieńska Szkoła Wyższa Millenium, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2012.

Stosunek Polaków i Czechów do przyjmowania uchodźców, CBOS, Warszawa 2018.

Struś K., Więckowska J., O stereotypach etnicznych. Czy są konieczne, pomagają czy przeszkadzają w funkcjonowaniu w obcej kulturze? [w:] Swojskość i obcość. O akulturacji imigrantów w Polsce, red. H. Malewska-Peyre, Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN, Warszawa 2001.

Szelewa D., Integracja a polityka edukacyjna, Raporty i Analizy, Seria „Integracja”, Centrum Stosunków Międzynarodowych, Warszawa 2010.

Szkudlarek J., Garbicz E., Cudzoziemcy w Polsce – swoi czy obcy? Studium przypadku na podstawie Wietnamczyków, [w:] Społeczeństwo wobec Innego. Kategoria Innego w naukach społecznych i życiu publicznym, red. L. Dziewięcka-Bokun, A. Śledzińska-Simon, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2010.

Szopski M., Komunikowanie międzykulturowe, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2005.

Włodarczak K., Proces adaptacji współczesnych emigrantów polskich do życia w Australii, Prace Migracyjne, 2005, 3.

Ustawa z 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (DzU 2003, nr 128, poz. 1176).

Ustawa z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (DzU z 2018, poz. 996, 1000, 1290, 1669 i 2245 oraz DzU z 2019, poz. 534).

World Migration Report 2018, https://www.iom.int/wmr/world-migration-report-2018 [dostęp: 10/04/2019].

Wysocka E., „My” i „oni” – dlaczego tak trudno być razem? Odpowiedź pedagoga, psychologa i socjologa, [w:] Migracja, uchodźctwo, wielokulturowość. Zderzenie kultur we współczesnym świecie, red. D. Lalak, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2007.

Wysocka E., Akulturacja, [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, red. T. Pilch, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2003.

Zestawienie liczbowe dotyczące postępowań prowadzonych wobec cudzoziemców w 2018 roku, Urząd ds. Cudzoziemców, Warszawa 2018, https://udsc.gov.pl/statystyki/raporty-okresowe/zestawienia-roczne/ [pobrano: 02.04.2019].