Keywords
the third culture
interdisciplinarity
posthumanism
transhumanism
robotic art
bio art
bio-robotic art
How to Cite
Abstract
Since the mid-twentieth century, there has been a discussion in the academy about “two cultures”: humanities and sciences and the so-called third culture. In this article I outline the history of this debate. I also present new trends in contemporary humanistic reflection: posthumanism and transhumanism, which are based on interdisciplinary research. I am also describing the projects and the output of several currents of contemporary art: robotic art, bio art and bio-robotic art.
References
Bakke M. 2011, Bio-transfiguracje. Sztuka i estetyka posthumanizmu, Poznań.
Barlow J.P. 2009, Deklaracja Niepodległości Cyberprzestrzeni, przeł. P. Majewski, Przegląd Filozoficzno-Literacki 1, s. 25-27.
Bobiński W. 2006, Mówił polonista z fizykiem, ale jakim językiem? Pokusy i zagrożenia zawłaszczania przez humanistów pojęć z nauk ścisłych, [w:] K. Bakuła, D. Heck (red.), Efekt motyla. Humaniści wobec teorii chaosu, Wrocław, s. 35-43.
Braudel F. 1991-1992, Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV-XVIII wieku, przeł. M. Ochab, P. Graff (1), E. Żółkiewska (2), Warszawa.
Deklaracja Transhumanizmu 1999 [online]. Transhumanism [dostęp: 2009-05-17]. Dostępny w Internecie: <http://www.transhumanism.org/index.php/WTA/languages/C50/>.
Domańska E. 2006, Historie niekonwencjonalne: refleksja o przeszłości w nowej humanistyce, Poznań.
Gajewska G. 2010, Arcy-nie-ludzkie. Przez science fiction do antropologii współczesności, Poznań.
Gajewska G. 2012, Estetyka technociał, Studia Europaea Gnesnensia 6, s. 123-138.
Galkin D.V. 2015, Sztuka hybrydyczna. Niespętany nadmiar pożądania, [w:] R.W. Kluszczyński (red.), Nervoplastica. Guy Ben-Ary. Sztuka biorobotyczna i jej konteksty kulturowe, Gdańsk, s. 53-73.
Gell A. 1998, Art and Agency: an Antropological Theory, Oxford-New York.
Haraway D. 2008, When Species Meet, Minneapolis.
Hassan I. 1977, Prometheus as Performer: Toward a Postmodern Culture?, M. Benamou, Ch. Caramello (red.), Performance in Postmodern Culture, 31, 4, s. 830-850.
Hayles K. 1999, How We Become Posthuman: Virtual Bodies in Cybernetics, Literature and Informatics, Chicago-London.
Kluszczyński R.W. 2015, Pół-żyjąca sztuka w poszukiwaniu autora. Wprowadzenie do twórczości Guya Ben-Ary’ego, [w:] R.W. Kluszczyński (red.) Nervoplastica. Guy Ben-Ary. Sztuka biorobotyczna i jej konteksty kulturowe, Gdańsk, s. 6-17.
Kluszczyński R.W. 2016, Wstęp, [w:] R. Kluszczyński (red.), W stronę trzeciej kultury. Koegzystencja sztuki, nauki i technologii, Gdańsk, s. 6-12.
Latour B. 2009, Polityka natury: nauki wkraczają do demokracji, przeł. A. Czarnacka, wstęp M. Gdula, Warszawa.
Leśnodorski B. 1998, Humanistyka i humanizm. Nauka i postawa, [w:] B. Suchodomski, I. Wojnar (oprac.), Humanizm i edukacja humanistyczna: wybór tekstów, Warszawa.
Macnaghten P. i Urry J. 2005, Alternatywne przyrody: nowe myślenie o przyrodzie i społeczeństwie, przeł. B. Baran, Warszawa.
Margulis L. 2000, Symbiotyczna planeta, przeł. M. Ryszkiewicz, Warszawa.
Moulon D. 2014, Rozmowa z Biilem Vortonem, [w:] Sztuka i kultura robotów. Bill Vorn i jego histeryczne maszyny, Gdańsk. s. 40-51.
Pels P. 1998, The Spirit of Matter: On Fetish, Rarity, Fact and Fancy, [w:] P. Spyer (red.) Border Fetishisms: Material Objects in Unstable Spaces, New York-London. s. 91-121.
Pepperell R. 2009, Manifest posthumanistyczny, przeł. P. Majewski, Przegląd Filozoficzno--Literacki 1, s. 29-40.
Schütz E. 2001, Wprowadzenie [w:] E. Schütz (red.), Kultura techniki. Studia i szkice, przeł. I., S. Sellmer, Poznań.
Snow C.P. 1999, Dwie kultury, przeł. T. Baszniak, Warszawa.
Spanos W. 1993, The End of Education: Toward Postshumanism, Minneapolis.
Trzecia kultura, 1996, J. Brockman (red.), przeł. P. Amsterdamski, Warszawa.
Weinstone A. 2004, Avatar Bodies: a Tantra for Posthumanism, Minneapolis.
Wiener N. 1971, Cybernetyka, czyli sterowanie i komunikacja w zwierzęciu i maszynie, przeł. J. Mieścicki, Warszawa.