"Pokojowa rewolucja" jako sposób konceptualizacji wydarzeń roku 1989 w Niemczech Wschodnich

Abstrakt

W artykule postawiono tezę, że wyrażenie ‘die friedliche Revolution’ jest konsekwencją przełomu wjęzyku, do którego doszło w Niemczech Wschodnich jesienią 1989 roku. Ten obecny we współczesnym oficjalnym piśmiennictwie w Niemczech zwrot pokazuje metodę konceptualizacji ówczesnych wydarzeń w NRD. Jego konotacje zestawić można z powstałymi wtedy formami wyrażania („językiem przełomu”), które miały budować w społeczeństwie wspólnotę wartości. Określenie ‘pokojowa rewolucja’ może być traktowane zatem jako kontynuacja „języka przełomu” wypełnionego retoryką rewolucyjnej walki o wolność. Stało się pojęciem, na podstawie którego tworzy się konkretny obraz wydarzeń roku 1989/1990 w Niemczech Wschodnich. W pracy podaje się także możliwe powody takiego wyboru językowego, między innymi w zestawieniu z terminem ‘przełom’ (‘die Wende’). Wnioski wynikające z artykułu pozwalają twierdzić, że wyrażenie ‘pokojowa rewolucja’, na mocy swoich pozytywnych konotacji, jest podstawą budowania wspólnej pamięci oficjalnej dotyczącej najnowszej historii Niemiec.