Parole chiave
SOCIAL BEHAVIOR
NOBILITY
PEASANTRY
CRAFTSMEN
TRIDENTINE PIETY
FINANCE
JUSTICE
YOUTH
Come citare
Abstract
The article discusses the models of social behaviour that were propagated by the Jesuit preachers of the Polish and Lithuanian provinces in the mid-18th century. The selected sermons reveal immediate intellectual links with the Western authors of theological treatises as well as direct references to the mores of the noblemen and other social strata of thePolish-LithuanianCommonwealth. The specificity of the studied preachers consists in their attempts at adapting the model of piety formulated in the Catholic Church of the post-Tridentine era to the realities of the Polish-Lithuanian society.
Riferimenti bibliografici
Balsam K., Kazania na święta całego roku […], 2 tomy, Poznań 1762–1764; idem, Kazania ná niedziele cáłego roku…, 2 tomy, Poznań 1761.
Balsam K., Kazania przygodne […] o cnotach: wiary, nadziei, miłości y obowiązkach z nich wynikających, 7 tomów, Poznań 1764–1772.
Bednarski S., Balsam Kasper (1715–1760), [in:] Polski Słownik Biograficzny, 1, 1935.
Billacois F., Le duel dans la société française des XVIe–XVIIe siecles: essai de psychosociologie historique, Paris 1986.
Châtellier L., L’Europa dei devoti, Milano 1988.
Erspamer F., La biblioteca di don Ferrante: duello e onore nella cultura del Cinquecento, Roma 1982.
Głażyński A., Kazania na niedziele całego roku […] w kilkanaście lat po śmierci iego dla każących y czytających pożytku w trzech tomikach wydane, Nieśwież 1779.
Grzebień L. (red.), Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy, Kraków 1996, p. 181.
Grzebień L., Rydzewski Wawrzyniec (1717–1765), [in:] Polski Słownik Biograficzny, 33, 1991–92, p. 446–447.
Janeczek S., Oświecenie chrześcijańskie: z dziejów polskiej kultury fi lozofi cznej, Lublin 1994.
Janikowski E., Ks. Jan Poszakowski polski apologeta, Studia Th eologica Varsaviensia 16, 1978, 2, p. 91–109.
Kiernan V.G., The Duel in European History, Oxford 1988.
Pazera W., Polskie kaznodziejstwo epoki Oświecenia, Częstochowa 2000.
Poczobut-Odlanicki J.W., Pamiętnik (1640–1684), oprac. A. Rachuba, Warszawa 1987.
Rydzewski W., Kazania przygodne, Wilno 1768.
Smolińska A., Społeczeństwo polskie w kazaniach jezuickich przełomu XVII i XVIII wieku, Kielce 2005.
Stadler D., Tractatus De Duello Honoris Vindice Ad Theologiae, Et Juris Principia Examinato, Ingoltadt-Augsburg 1751.
Śmiglecki M., O lichwie i trzech przedniejszych kontraktach: wyderkowym, czynszowym i Towarzystwa Kupieckiego, nauka krótka, Wilno 1596.
Teter M., Jews and Heretics in Catholic Poland: A Beleaguered Church in the Post-Reformation Era, Cambridge 2006, p. 81–82, 111.
Vismara P., Oltre l’usura: la Chiesa moderna e il prestito a interesse, Milano 2004.