Keywords
agriculture
women
work
Polish People’s Republic
How to Cite
Number of views: 107
Number of downloads: 63
Abstract
Women employed in State Agricultural Farms (SAF) were blue- and white-collar workers, the former group being more numerous. However, the blue-collar workers mainly worked seasonally, during the period of intensive field work. When it comes to fulltime work, it was usually related to animal production. The demand for this type of work decreased with the progress of mechanization. Meanwhile, the demand for white-collar workers, especially those with agricultural education and experience, increased. Since the 1960s, the SAFs increasingly employed women qualified in agronomy, animal production, and veterinary medicine. However, they were not always accepted in positions traditionally considered “masculine”. For most women, work in SAFs was not attractive due to difficult working conditions and low prestige. If a woman decided to work there, it was usually for economic reasons. Most women did not take up professional activity and performed the traditional roles of wives and mothers.
References
Bednarski H., Gustowski A. (1978), Społeczne uwarunkowania zdrowotności kobiet wiejskich, [in:] Bednarski H. (ed.), Kobiety wiejskie w życiu społeczno-gospodarczym wsi i rolnictwa, Wydawnictwo Uczelniane WSP, Bydgoszcz.
Chłosta-Sikorska A. (2019), Między propagandą a rzeczywistością. Mieszkanki Nowej Huty w latach 1956–1970, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków.
Dzun W. (1981), Społeczne problemy PGR w świetle badań empirycznych, [in:] Kolbusz F., Dzun W. (eds.), Przemiany społeczne w socjalistycznym sektorze rolnictwa polskiego, Instytut Podstawowych Problemów Marksizmu-Leninizmu KC PZPR, Warszawa, 140-43.
Fidelis M. (2010), Kobiety, komunizm i industrializacja w powojennej Polsce, Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa.
Ignar M. (1974), Pracownicy państwowych Gospodarstw Rolnych, Polska Akademia Nauk. Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa, Warszawa.
Jarosz D. (2000), Kwestia kobieca w Polsce stalinowskiej, [in:] Jarosz D. (ed.), Polacy a stalinizm, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, 116-44.
Jarska N. (2009), Komisja kobieca CRZZ wobec problemów kobiet pracujących (1956–1970), Polska 1944/45–1989. Studia i Materiały, IX, 305-28.
Jarska N. (2015), Kobiety z marmuru. Robotnice w Polsce w latach 1945–1960, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa.
Knychała K. (1978), Zatrudnienie kobiet w Polsce Ludowej w latach 1955–1974, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa-Poznań.
Kobiety z PGR Przybyradź pomogą przy żniwach (1955), Głos Koszaliński, 15 lipiec.
Machałek M. (2012), Przemiany wsi zachodniopomorskiej w latach 1945–1956, Muzeum Narodowe w Szczecinie, Szczecin.
Machałek M. (2018), Edukacyjne walory „Poradnika gospodyni wiejskiej” na przykładzie wydań z lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX w. [in:] Bittner K., Skotarczak D. (eds.), W kręgu kultury PRL. Poradnictwo, Oddział Instytutu Pamięci Narodowej — Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Instytut Historii UAM, Poznań, 195-206.
Marek J. (1972), Płynność kadr w państwowych gospodarstwach rolnych [, Instytut Ekonomiki Rolnej, Warszawa.
Mędrzecki W. (2000), Praca kobiety w chłopskim gospodarstwie rodzinnym między uwłaszczeniem a wybuchem II wojny światowej, [in:] Szwarc A., Żarnowska A. (eds.), Kobieta i praca — XIX i XX wiek, Zbiór studiów, Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 179-88.
Misiuna A. J. (1970), Efektywność wykorzystania czynnika pracy w PGR, Wieś Współczesna, 11.
Nowak H., Ziarka H. (1978), Sytuacja kobiet w wybranych PGR, Wieś Współczesna, 7, 128-31.
Poniatowski J. (1958), Młodzież wyższych szkół rolniczych o swojej pracy w zawodzie, Kultura i Społeczeństwo, 2, 4, 49-55.
Ratajczak K. (1961), Wykształcenie i kwalifikacje pracowników Państwowych Gospodarstw Rolnych, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 3, 211-26.
Smykowski J. (2002), Co mówią karty płac? Wewnętrzne rozwarstwienie społeczności PGR-u Owczary na początku lat siedemdziesiątych, [in:] Korzeniewska K., Tarkowska E. (eds.), Lata tłuste, lata chude… Spojrzenie na biedę w społecznościach lokalnych, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa, 55-81.
Stańczak-Wiślicz K. (2013), Traktorzystka — o potędze wizerunku, Teksty Drugie, 13, 150-63.
Strużek B. (1981), Czynnik ludzki w sektorze uspołecznionym w rolnictwie polskim, [in:] Kolbusz F., Dzun W. (eds.), Przemiany społeczne w socjalistycznym sektorze rolnictwa polskiego, Instytut Podstawowych Problemów Marksizmu-Leninizmu KC PZPR, Warszawa, XX-XX.
Szpak E. (2007), Robotnice czy chłopki, czyli o życiu codziennym pegeerowskich kobiet, [in:] Kałwa D., Pudłocki T. (eds.), Historia zwyczajnych kobiet i zwyczajnych mężczyzn. Dzieje społeczne w perspektywie gender, Państwowa Wyższa Szkoła Wschodnioeuropejska w Przemyślu, Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Przemyślu, Przemyśl, 73-81.
Tryfan B. (1987), Kwestia kobieca na wsi, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zawistowska A. (2015), Rozbieżność struktury wykształcenia kobiet i mężczyzn w PRL. Pomiędzy polityka państwa a indywidualnymi wyborami edukacyjnymi, Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych, LXXV, 167-89.
Błażejewski K. (2013), „Sikorki” to najlepsze traktorzystki, Nowości Dziennik Toruński, https://nowosci.com.pl/zsikorki-to-najlepsze-traktorzystki/ar/10919115, accessed 20.09.2019.
Magdalena Figur, Pierwsza traktorzystka PRL, http://forum.e-kwidzyn.pl/viewtopic.php?t=63, accessed 20.09.2019.
Archiwum Państwowe w Poznaniu (APP), Inspektorat Państwowych Gospodarstw Rolnych w Śremie, sign. 111, 2-6.
Archiwum Państwowe w Poznaniu (APP), Państwowe Nieruchomości Ziemskie Zarząd Okręgowy w Poznaniu, sign. 142, 5.
Rozporządzenie Ministrów Państwowych Gospodarstw Rolnych i Rolnictwa z dnia 24 października 1956 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze ciągników rolniczych, Dz. U. 1956, no. 51, item 228.
Ustawa z dnia 26 lutego 1951 r. o zmianie ustawy w przedmiocie pracy młodocianych i kobiet, Dz. U. RP 1951, no. 12, item 94.
Wojciechowska-Kołątaj B. (1974) ed., Blisko ziemi blisko ludzi. Wybór wypowiedzi na ankietę ZMW i redakcji „Nowej Wsi” pt. „Moje życie w PGR, Iskry, Warszawa.
Janina Banasiak (2014) [in:] Skrycki Radosław (ed.), Wokół PGR-u. Krzymów i jego mieszkańcy [The world of a SAF. Krzymów and its residents], Stowarzyszenie Historyczno-Kulturalne “Terra Incognita”, Chojna, 68.
Robotnik Rolny [1981, 1984, 1990].
License
Copyright (c) 2021 Małgorzata Machałek
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.