Keywords
pensions
civil service
pension cover
social insurance
How to Cite
Number of views: 143
Number of downloads: 90
Abstract
During the times of the Second Polish Republic the civil servants, teachers, the military, postal and railway workers were not covered by the universal social insurance, because before the social insurance act came into force, they were covered by pension systems guaranteeing more advantageous benefits. Persons working in state administration had a privileged position compared to the employees in general, both in terms of the scope and level of the benefits and their entire coverage by the State. The level of the pensions depended on the years of service and after 10 years of service amounted to 40% and was increasing every year by 2.4% or 3% up to 100%. The civil servants acquired the right to the pension already after 10 years and as of 1934 after 15 years of civil or military service. In special cases they were entitled to pension after 5 years already.
References
Dz.P.P.P. [Dz.P.K.P] 1918 No 6 item 13 – Dziennik Praw Państwa Polskiego [Dziennik Praw Królestwa Polskiego], Reskrypt Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego z dnia 11 czerwca 1918 r. oraz tymczasowe przepisy służbowe dla urzędników państwowych i Tabela płac urzędników państwowych.
Dz.U. [Dz.P.P.P.] 1919 No 59 item 357 – Dziennik Praw Państwa Polskiego, Ustawa z dnia 11 lipca 1919 r. normująca stosunki służbowe funkcjonariuszów państwowych podczas pełnienia służby wojskowej.
Dz.U. 1920 No 72 item 494 – Dziennik Ustaw, Ustawa z dnia 13 lipca 1920 r. o szkołach akademickich.
Dz.U. 1921 No 70 item 466 – Dziennik Ustaw, Ustawa Emerytalna funkcjonariuszów państwowych z dnia 28 lipca 1921 r.
Dz.U. 1922 No 21 item 164 – Dziennik Ustaw, Ustawa z dnia 17 lutego 1922 r. o państwowej służbie cywilnej.
Dz.U. 1922 No 40 item 334 – Dziennik Ustaw, Ustawa z dnia 16 maja 1922 r. o urlopach dla pracowników, zatrudnionych w przemyśle i handlu.
Dz. U. 1922 No 68 item 616 – Dziennik Ustaw, Ustawa z dnia 5 sierpnia 1922 r. o zaopatrzeniu emerytalnym wojskowych i ich rodzin.
Dz.U. 1924 No 6 item 46 – Dziennik Ustaw, Ustawa z dnia 11 grudnia 1923 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszów państwowych i zawodowych wojskowych.
Dz.U. 1924 No 18 item 178 – Dziennik Ustaw, Ustawa z dnia 13 lutego 1924 r. zmieniająca niektóre postanowienia ustawy z dnia 11 grudnia 1923 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszów państwowych i zawodowych wojskowych.
Dz.U. 1924 No 32 item 320 – Dziennik Ustaw, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 marca 1924 r. o wykonaniu ustaw z dnia 11 grudnia 1923 r. i z dnia 13 lutego 1924 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszów państwowych i zawodowych wojskowych.
Dz.U. 1924 No 52 item 526 – Dziennik Ustaw, Ustawa z dnia 12 czerwca 1924 r. w sprawie częściowej zmiany ustawy z dnia 11 grudnia 1923 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszów państwowych i wojskowych zawodowych.
Dz.U. 1926 No 122 item 705 – Dziennik Ustaw, Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1926 r. w sprawie zmian niektórych postanowień ustawy z dnia 11-go grudnia 1923 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszów państwowych i zawodowych wojskowych w brzmieniu ustalonym ustawą z dnia 13 lutego 1924 r.
Dz.U. 1927 No 106 item 911 – Dziennik Ustaw, Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 listopada 1927 r. o ubezpieczeniu pracowników umysłowych.
Dz.U. 1928 No 12 item 93 – Dziennik Ustaw, Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 6 lutego 1928 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych.
Dz. U. 1929 No 23 item 234 – Dziennik Ustaw, Ustawa z dnia 23 marca 1929 r. w przedmiocie zmiany ustawy z dnia 11 grudnia 1923 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszów państwowych i zawodowych wojskowych.
Dz.U. 1929 No 57 item 448 – Dziennik Ustaw, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 lipca 1929 r. o zaopatrzeniu emerytalnym etatowych pracowników przedsiębiorstwa Polskie Koleje Państwowe i o zaopatrzeniu pozostałych po nich wdów i sierot oraz o odszkodowaniu za nieszczęśliwe wypadki.
Dz.U. 1930 No 82 item 647 – Dziennik Ustaw, Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 29 listopada 1930 r. w sprawie zmiany ustawy z dnia 11 grudnia 1923 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszów państwowych i zawodowych wojskowych.
Dz.U. 1931 No 27 item 170 – Dziennik Ustaw, Ustawa z dnia 18 marca 1931 r. o zmianie niektórych postanowień ustawy z dnia 11 grudnia 1923 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszów państwowych i zawodowych wojskowych.
Dz.U. 1932 No 26 item 239 – Dziennik Ustaw, Ustawa z dnia 18 marca 1932 r. o zmianie niektórych przepisów, dotyczących zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszów państwowych i zawodowych wojskowych.
Dz.U.1933 No 51 item 396 – Dziennik Ustaw, Ustawa z dnia 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznym.
Dz.U. 1933 No 86 item 661 – Dziennik Ustaw, Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 28 października 1933 r. w sprawie zmiany ustawy z dnia 17 lutego 1922 r. o państwowej służbie cywilnej.
Dz.U. 1933 No 86 item 668 – Dziennik Ustaw, Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 28 października 1933 r. o zmianie ustawy z dnia 11 grudnia 1923 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszów państwowych i zawodowych wojskowych.
Dz.U. 1934 No 10 item 79 – Dziennik Ustaw, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 stycznia 1934 r. o ulgach dla funkcjonariuszów państwowych, sędziów, prokuratorów oraz asesorów i aplikantów sądowych przy przejazdach kolejami państwowymi.
Dz.U. 1934 No 10 item 82 – Dziennik Ustaw, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 stycznia 1934 r. o opłatach za mieszkania, zajmowane przez funkcjonariuszów państwowych w budynkach państwowych, przez Skarb Państwa wynajmowanych lub administrowanych.
Dz.U. 1934 No 31 item 276 – Dziennik Ustaw, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 marca 1934 r. o statucie Państwowego Zakładu Emerytalnego.
Dz.U. 1934 No 35 item 320 – Dziennik Ustaw, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 marca 1934 r. o należnościach w razie pełnienia czynności służbowych poza zwykłym miejscem służbowym oraz w razie przeniesienia na inne miejsce służbowe.
Dz.U. 1935 No 85 item 521 – Dziennik Ustaw, Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 listopada 1935 r. o zmianie niektórych przepisów, dotyczących zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszów państwowych i zawodowych wojskowych.
Dz.U. 1936 No 4 item 30 – Dziennik Ustaw, Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 19 grudnia 1935 r. wydane w porozumieniu z Ministrami Skarbu i Sprawiedliwości o wyznaczaniu terminów licytacyj majątków nieruchomych w sprawach egzekucyjnych, toczących się według przepisów ustawy postępowania cywilnego z 1864 r.
Dz.U. 1938 No 90 item 615 – Dziennik Ustaw, Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 19 listopada 1938 r. o rozciągnięciu mocy obowiązującej przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszów państwowych i zawodowych wojskowych na odzyskane ziemie Śląska Cieszyńskiego.
Dz.U. 1939 No 28 item 183 – Dziennik Ustaw, Ustawa z dnia 30 marca 1939 r. o zmianie niektórych przepisów, dotyczących zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszów państwowych i zawodowych wojskowych.
Dz.U. 1954 No 30 item 116 – Dziennik Ustaw, Dekret z dnia 25 czerwca 1954 r. o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.
Zbiór przepisów emerytalnych cywilnych w Królestwie Polskim (1871). Warszawa: [s.n.].
Babińska, R. (2008) ‘Systemowe zagadnienia zabezpieczenia emerytalnego wojskowych’, Acta Universitatis Wratislaviensis, seria: Socjologia, 3079, pp. 261–273.
Itrich-Drabarek, J. (2009) ‘Status urzędnika w XX-wiecznej Polsce: zarys problemu’, Społeczeństwo i Polityka, 4, pp. 9–21.
Jaśkiewicz, W. (1961) Studia nad sytuacją prawną pracowników państwowych. Vol. 1: Formy prawne służby państwowej w niemieckim państwie urzędniczym. Stosunek służbowy w prawie urzędniczym RP. Poznań: UAM.
Kasznica, S. (1946) Polskie prawo administracyjne. Poznań: Księgarnia Akademicka.
Kościński, W. (1934) Nowy system emerytur państwowych. Państwowy Zakład Emerytalny. Warszawa: Księgarnia Powszechna Dzieł Prawniczych i Ekonomicznych.
Kościński, W. (1985) ‘Z dziejów Państwowego Zakładu Emerytalnego. Refleksje i osobiste wspomnienia’, Studia i Materiały z Historii Ubezpieczeń Społecznych w Polsce. Vol. 3, pp. 25–46.
Kula, H.M. (1994) Polska straż graniczna w latach 1928–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona.
Kuś, B. (2014) ‘Służba cywilna w okresie II Rzeczypospolitej’, Roczniki Nauk Prawnych, 1, pp. 145–164.
Lam, S. (ed.) (1927) Ilustrowana encyklopedia Trzaski, Everta i Michalskiego z wieloma mapami, tablicami i ilustracjami w tekście. Vol. 1: A-E. Warszawa: Wydawnictwo Trzaski, Everta i Michalskiego.
Michalski, J. (1937) Zagadnienie emerytalne w Państwie Polskim. Warszawa: Skład Główny Drukarnia i Księgarnia Św. Wojciecha.
Muszalski, W. (1988) ‘Zagadnienie emerytalne funkcjonariuszy państwowych w Polsce (1918–1954)’, Studia i Materiały z Historii Ubezpieczeń Społecznych w Polsce, 6, pp. 17–26.
Muszalski, W. (2004) Ubezpieczenia społeczne. Warszawa: PWN.
Okolski, A. (1880) Wykład prawa administracyjnego. Vol. 1. Warszawa: Redakcja Biblioteki Umiejętności Prawnych.
Paciorkowski, J. (2008) ‘W II Rzeczypospolitej’, Policja 997, 8, p. 10.
Pawłowski, J. Historia systemu służby cywilnej w Polsce, https://dsc.kprm.gov.pl/historia-systemu-sluzby-cywil nej-w-polsce-0. Accessed 4 September 2015.
Piątkowski, M. (1983) ‘Świadczenia emerytalno-rentowe ubezpieczeń społecznych w okresie międzywojennym’, Studia i Materiały z Historii Ubezpieczeń Społecznych w Polsce, 1, pp. 23–62.
Sperka, Z. (2014) ‘Zarys organizacji i działalności Polskiej Straży Granicznej w latach 1928–1939’, Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny, 2, pp. 94–107.
Wielka encyklopedia ilustrowana. Vol. 19 (1897) Warszawa: Drukarnia Artystyczna S. Sikorskiego.
Witkowski, W. (2007) Historia administracji w Polsce 1764–1989. Warszawa: PWN.
Żarkowski, A.P. (2000) ‘Wybrane elementy wojskowego ustawodawstwa emerytalnego Drugiej Rzeczypospolitej’, Zeszyty Naukowe Akademii Obrony Narodowej, 1, pp. 308–315.
Żyliński, T. (1984) ‘Zaopatrzenie emerytalne służby państwowej w okresie międzywojennym’, Acta Universitatis Wratislaviensis, seria: Prawo, CXXI, pp. 131–143.
License
Copyright (c) 2015 Anna Jarosz-Nojszewska
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.