Afrikaans: język, w którym spotykają się ideologia i językoznawstwo
PDF (English)

Słowa kluczowe

Origin of Afrikaans
Apartheid
creolization
ideology

Jak cytować

Hamans, C. (2021). Afrikaans: język, w którym spotykają się ideologia i językoznawstwo. Scripta Neophilologica Posnaniensia, 21, 15–92. https://doi.org/10.14746/snp.2021.21.02

Abstrakt

This paper summarizes the discussion about the origin and the status of Afrikaans. Two schools appear to be opposed to each other: the philological school and a creolistic view. The philological school tried to demonstrate with meticulous research of sources that Afrikaans is a full daughter of 17th century Dutch, which set foot ashore with van Riebeeck in 1652 at the Cape of Good Hope. Linguists who thought of a pattern of creolization in the formation of Afrikaans point to the influence of the languages of slaves brought to South Africa and to the influence of the original inhabitants, the Khoi and the San. This contribution mainly outlines the ideological background of these two schools of thought. For the philological school this is the system of Apartheid, while for the Creolist view the emphasis is more on decolonization.

https://doi.org/10.14746/snp.2021.21.02
PDF (English)

Bibliografia

Adhikari, M. 2005. Not white enough, not black enough. Racial identity in the South African coloured community. Athens: Ohio University Press.

ATM. 2016. Die Afrikaanse Taalmonument. Van Konsep tot Gestalten. Paarl: Taalmuseum.

Barnouw, A. 1934. Language and race problems in South Africa. Den Haag: Martinus Nijhoff.

Beer, T. de 1882. “Het Nederlands in Zuid-Afrika.” Noord en Zuid 5. 229-239.

Bell, A.J. 2001. “Origins of negative concord in Afrikaans.” In: Bell, A. and P. Washburn. (eds.). Cornell working papers in linguistics 18. Ithaca: Cornell University: 154-183.

Bergerson, J. 2011. Apperception and linguistic contact between German and Afrikaans. Unpublished PhD dissertation. Berkeley: University of California.

Besselaar, G. 1903. “Dr. Nicolaas Mantsvelt Wassenaar 30/7 1852 - Haarlem 6/2 1933.” Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde 1934. 93 -102.

Besten, H. den. 1977. Afrikaans – mogelijke interferentieverschijnselen van andere talen op het Nederlands in zuidelijk Afrika. Unpublished paper for the meeting of the Creole Group 03.11.1977. Amsterdam: University of Amsterdam.

Besten, H. den 1978. “Cases of possible syntactic interferences in the development of Afrikaans.” In: Muysken, P. (ed.). Amsterdam Creole Studies II. Amsterdam: University of Amsterdam, Publikatie van het Instituut voor Algemene taalwetenschap 20: 5-56.

Besten, H. den 1981. “Marking WH-Movement in Afrikaans.” In: Muysken, Pieter (ed.). Generative Studies in Creole Languages. Dordrecht: Foris: 141-179.

Besten, H. den 1985. “ Die doppelte Negation im Afrikaans und ihre Herkunft.” In: Boretzky, N. Enninger, W. and T. Stolz. (eds.). Akten des 1. Essener Kolloquiums über “Kreolensprachen und Sprachkontakte” vom 26.1.1985 an der Universität Essen. Bochum: Brockmeyer. 9-42.

Besten, H. den 1986. “ Double negation and the genesis of Afrikaans.” In: Muysken, P. and N. Smith. (eds.). Substrata versus Universals in Creole Genesis. Papers from the Amsterdam Workshop April 1985. Amsterdam/Philadelphia: 185-230. Also in Van der Wouden (2012). 221-256.

Besten, H. den 1987. “Het Afrikaans: Mag het ietsje meer Zuid-Afrika zijn?”. Onze Taal 56. 24-25.

Besten, H. den 1989. “Review of Edith Raidt 1983. Einführung in Geschichte und Struktur des Afrikaans. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.” Journal of Pidgin and Creole Languages 2. 67-92.

Besten, H. den 2000. “De diminutief in het Afrikaans: Kloeke, Scholtz en Ponelis opnieuw beschouwd.” In: Berns, J.B. and J. Van Marle (eds.). Overzees Nederlands. Amsterdam: Meertens Instituut. 7-39.

Besten, H. den 2005. “Kloeke en het Afrikaans.” Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde 212. 211-224.

Besten, H. den and T. Biberauer. 2013. “Afrikaans structure dataset.” In: Michaelis, S.M., Maurer, P., Haspelmath, M. and M. Huber. (eds.). Atlas of Pidgin and Creole structures Online. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology, https://apics-online.info/contributions/29 (retrieved 15.02.2021).

Besten, H. den, Hinskens, F. and J. Koch. (eds.). 2009. Afrikaans. Een drieluik. Amsterdam and Münster: Stichting Neerlandistiek VU and Nodus Publikationen.

Besten, H. den, Muysken, P. and N. Smith. 1994. “Theories focussing on the European input.” In: Arends, J., Muysken, P. and N. Smith. (eds.). 1994. Pidgins and Creoles: an introduction. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins: 87-98.

Beukes, A.-M. 2004. The first ten years of democracy: language policy in South Africa. Paper read at the Xth Linguapax Congress on Linguistic Diversity, Sustainability and Peace, 20-23 May 2004, Barcelona, https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.120.4586&rep=rep1&type=pdf (retrieved 18.08. 2016).

Biberauer, T. 2007. “A closer look at negative concord in Afrikaans. Stellenbosch Papers in Linguistics Plus 35. 1-51.

Biberauer, T.2008. “Doubling and omission: insights from Afrikaans negation.” In: Barbiers, S., Koeneman, O., Lekakou, M. and M. van der Ham. (eds.). Microvariations in Syntactic Doubling. Bingley: Emerald. 103-140.

Biberauer, T. 2009. “Jespersen off course? The case of contemporary Afrikaans negation.” In: Gelderen, E. Van. (ed.). 2009. Cyclic change. Amsterdam: John Benjamins: 91-130.

Biberauer, T. 2015. “Nie sommer nie. sociohistorical and formal comparative considerations in the rise and the maintenance of the modern Afrikaans negation system”. Stellenbosch Papers in Linguistics Plus 47. 129-174.

Boshoff, S.P.E. 1921. Volk en Taal van Suid-Afrika. Kaapstad and Pretoria: Dusseau and De Bussy.

Bosman, D.B. 1916. Afrikaans en Maleis-Portugees. Groningen: Noordhoff. PhD dissertation Groningen University.

Bosman, D. B. 1922. “Afrikaanse taaltoestande tijdens Jan van Riebeeck.” De Nieuwe Taalgids 16. 113-125.

Bosman, D.B. 1923. Oor die ontstaan van Afrikaans. Amsterdam: Swetz and Zeitlinger

Bosman, D.B. 1928. Oor die ontstaan van Afrikaans. Amsterdam: Swetz and Zeitlinger

Boshoff, S.P.E. and G.S. Nienaber. 1967. Afrikaanse Etimologieë. Pretoria: Die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns.

Bouman, A.C. 1923. “De Dubbele ontkenning in Afrikaans.” De Nieuwe Taalgids 17. 17-23.

Bouman, A.C. 1924. “Het Afrikaans”. De Nieuwe Taalgids 18. 122-131.

Bouman, A.C. 1928. “Ontlening en relikten in Afrikaans”. De Nieuwe Taalgids 22. 37-41.

Boyce Hendriks, J. 1998. Immigration and linguistic change: a socio-historical linguistic study of the effect of German and southern Dutch immigration on the development of the northern Dutch vernacular in 16th/17th century Holland. Unpublished PhD dissertation, University of Wisconsin, Madison.

Breytenbach, B. 2015. Parool/Parole. Versamelde Toesprake/Collected Speeches. Cape Town: Penguin.

Breytenbach, B. 2019. Mandela Lecture. Unpublished lecture University of Ghent 16.10.2019.

Brito, L. da Cruz. 2016. “The crime of miscegenation: racial mixing in slaveholding Brazil and the threat to racial purity in post-abolition United States.” Revista Brasileira de História 36.72. 107-130. https://doi.org/10.1590/1806-93472016v36n72_007 (retrieved 19.12.2020).

Carstens, W.A.M. and N. Bosman. 2017. Kontemporêre Afrikaanse Taalkunde. Pretoria: Van Schaik.

Carstens, W.A.M. and M le Cordeur. (eds.). 2016. Ons kom van vêr. Bijdraes oor bruin Afrikaanssprekendes se rol in die ontwikkeling van Afrikaans. Tygervallei: Naledi.

Carstens, W.A.M. and E.H. Raidt. 2017. Die storie van Afrikaans uit Europa en van Afrika. Biografie van ‘n taal. Vol. 1 Pretoria: Protea.

Carstens, W.A.M. and E.H. Raidt. 2019. Die storie van Afrikaans uit Europa en van Afrika. Biografie van ‘n taal. Vol. 2 Pretoria: Protea.

Colenbrander, H. T. 1902. De afkomst der Boeren. Dordrecht: Algemeen Nederlandsch Verbond.

Conradie, J. 2017. “Taalverandering in Afrikaans”. In: Carstens, W.A.M. and N. Bosman. (eds.). 63-91.

Conradie, J. and G. Groenewald. 2017. “Die ontstaan en vestiging van Afrikaans”. Carstens, W.A.M. and N. Bosman. (eds.). 29-62.

Cordeur, M.L.A. le. 2010a. “Bal die vuis vir Kaaps”. Rapport 10.03.2010.

Cordeur, M.L.A. le. 2010b. “Ek doen wat ek doen omdat ek wil”. Rapport 04.04.2010.

Cordeur, M.L.A. le. 2015. “Bruinmense se stryd teen apartheid gedokumenteer”. Tydskrif vir Geesteswetenskappe 55. 507-510.

Crijnen, T. 1999. “De wrok tegen het perfide Albion”. Trouw 09.10.1999.

Davids, A. 2011. The Afrikaans of the Cape Muslims from 1815 to 1915. Ed. by Hein Willemse and Suleman E. Dangor. Pretoria: Protea.

Deumert, A. 2002. “Standardization and social networks. The emergence and diffusion of standard Afrikaans”. In: McLelland, N. and A.R. Linn. (eds.). Standardization. Studies from the Germanic Languages. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins. 1-25.

Deunmert, A. 2004. Language standardization and language change. The dynamics of Cape Dutch. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.

Diemel, R. Van. 2016. “Waarom Isak Mortel –’n Proefiet van Jesus – sy rug op die NG Kerk gekeer het.” In: Carstens W.A.M. and M le Cordeur (eds.). 2016. 93-110.

Elphick, R. and H. Giliomee. (eds.). 1989. The Shaping of South African Society 1652-1840. Cape Town: Maskew Miller Longman.

February, V. 1991/2009. The Afrikaners of South Africa. Abingdon: Routledge.

Franken, J.L.M. 1927. “Die taal van die Slawekinders en Fornikasie met Slavinne”. Tydskrif vir Wetenskap en Kuns 6. 21-40.

Giliomee, H. 2004. The rise and possible demise of Afrikaans as public language. Cape Town: University of Cape Town. Praesa Occasional Papers 14.

Giliomee, H. 2009. The Afrikaners. Biography of a People. Charlottesville: University of Virginia Press.

Giliomee, H. 2012. “Afrikanernasionalisme, 1875-1899”, “Afrikanernasionalisme, 1902-1924”, “‘n “Gesuiwerde” nasionalisme 1924-1948”, “Aanpas of Sterf”, and “Opstand, oorlog en oorgang”. In: Pretorius (ed.): 219-232, 275-292, 293-309, 389-404 and 405-427.

Glind, J.J.(H.) van de. 2016. Ons gebruik ons in die plek van wij. Unpublished BA thesis University of Utrecht, https://dspace.library.uu.nl/bitstream/handle (retrieved 08.12.2020).

Gobineau, A. de. 1853. Essai sur l’inégalité des races humaines. Paris : Librairie de Firmin Didot Frères.

Gosselink, M., Holtrop, M. and R. Ross. (eds.). 2017. Goede Hoop. Zuid-Afrika en Nederland. Amsterdam and Nijmegen: Rijks Museum and Van Tilt.

Gosselink, M. 2017. “De Khoikhoi en de Nederlanders rond 1600”. In: Gosselink, M., Holtrop, M. and R. Ross. (eds.). 33-43.

Grebe, H. 2009. “De taal is gans het volk – taalstandaardisatie en constructie van identiteit”. Neerlandica extra Muros. 21-34.

Grebe, H. 2012. Op die keper beskou. Oor die ontstaan van Afrikaans. Pretoria: Van Schaik.

Grobler, J. 2012. “Swart verset teen apartheid, 1950’s-1980’s”. In: Pretorius (ed.) (2012): 369-388.

Groenewald, G. 2002. Slawe, Khoekhoen en Nederlandse Pidgins aan die Kaap, ca 1590-1720: ’n Kritiese Ondersoek na die Sociohistoriese Grondslae van die Konvergensieteorie oor die Ontstaan van Afrikaans. Unpublished MA thesis, University of Cape Town, https://open.uct.ac.za/handle/11427/7911 (retrieved 11.102019).

Groenewald, G. 2019. “Slaves, Khoikhoi and the Genesis of Afrikaans: the development of a Historiography, ca. 1890s-1900s.” South African Journal of Cultural History/ Suid-Afrikaanse Tydskrif vir Kultuurgeskiedenis 33.2. 1-24.

Hahn, T. 1882. Address at the South African Public Library on Saturday, 29th April 1882. Cape Town: Hermann Michaelis.

Hamans, C. and P. Seuren. 2010. “Chomsky in search of a pedigree.” In: Kibbee, D.A. (ed.). Chomskyan (R)evolutions. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins. 377-394.

Heever, R. van den. 1987. Tree na vrijheid. ’n Studie in Alernatiewe Afrikaans. Bellville: Cape Professional Teachers Union.

Hesseling, D.C. 1899. Het Afrikaansch. Bijdrage tot de geschiedenis der Nederlandsche Taal in Zuid-Afrika. Leiden: Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde.

Hesseling, D.C. 1905. Het Negerhollands der Deense Antillen. Leiden: Sijthoff.

Hesseling, D. C. 1919. “Nog eens die als lidwoord”. De Nieuwe Taalgids 13. 95-96.

Hesseling, D.C. 1923. Het Afrikaansch. Bijdrage tot de geschiedenis der Nederlandsche Taal in Zuid-Afrika. Revised and enlarged edition. Leiden: Brill.

Hinskens, F. 2009. ”Zuid-Afrika en het Afrikaans. Inleidende notities over geschiedenis, taal- en letterkunde”. In: Besten, H.den, Hinskens F. and J. Koch (eds.). 9-33.

Holm, J. 2000. “Semi-creolization: Problems in the development of a theory”. In: Neumann-Holzschuh, I. and E.W. Schneider. (eds.). Degrees of Restructuring in Creole Languages. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins: 19-40.

Holm, J. 2004. Languages in contact: the partial restructuring of vernaculars. Cambridge: Cambridge University Press.

Holm, J. 2012. “Partial restructuring. Dutch on the Cape and Portuguese in Brazil”. In: Wouden, T. van der (ed.). Roots of Afrikaans. Selected writings of Hans den Besten. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins: 399-417.

Hulshof, A. 1941. “H.A. Van Reede tot Drakestein, journaal van zijn verblijf aan de Kaap”. Bijdragen en Mededeelingen van het Historisch Genootschap 62. 1-245.

Huigen, S. 2008. “ Taalmonumenten”. De Gids. 881-892.

Hutton, C. 1999. Linguistics and the third Reich. Mother-tongue fascism, race and the science of language. London and New York: Routledge.

Ideh, A.E., and J.O. Onu. 2017. “Multilingualism and the New Language Policy in South Africa: Innovation and Challenges”. Covenant Journal of Language Studies 5. 65-83.

Ifekwunigwe, J. (ed.). 2004. Mixed race studies. A reader. London: Routledge.

Jaarsveld, F.A. van. 1961. The awakening of Afrikaner nationalism 1868-1881. Kaapstad: Human and Rousseau.

Jansen, E. 2003a. “Het voortbestaan van de zeventiende eeuwse Khoi-vrouw Krotoa in de Zuid-Afrikaanse historiografie en letterkunde”. Indische Letteren 18. 69-81.

Jansen, E. 2003b. ‘Ewa, was ê hulle?’.’ Konstruksies van Krotoa in Suid-Afrikaanse tekste. Amsterdam: Vossiuspers. Inaugural lecture University of Amsterdam.

Jordaan, A.M. 2004. Mites rondom Afrikaans. Unpublished PhD dissertation, Universiteit van Pretoria.

Kannemeyer, J.C. 1974. Die Afrikaanse Bewegings. Pretoria: Academica.

Kannemeyer, J.C. 1996. Langenhoven ’n Lewe. Kaapstad: Tafelberg.

Keymeulen, J. van. 2010. “Standaardisatie en destandaardisatie bij Vlamingen en Afrikaners. Parallellen en verschillen.” In: Wal, M. van der and E. Franken. (eds.). Standaardtalen in beweging. Amsterdam and Münster: Stichting Neerlandistiek VU and Nodus Publikationen: 135-152.

Keymeulen, Jacques van (2018) “Het afschalen van het Afrikaans: een politieke stommiteit.” Literator 39,2 https://literator.org.za/index.php/literator/article/view/1510/2735 (retrieved 09.01.2020).

Keymeulen, J. van. 2019a. “Een boek van de bruinmense voor de witmense”. Internationale Neerlandistiek 57. 83-87.

Keymeulen, J. van. 2019b. “Een boek voor studenten.” Internationale Neerlandistiek 57. 106-109.

Kloeke, G.G. 1950. Herkomst en Groei van het Afrikaans. Leiden: Universitaire Pers Leiden.

Kloss, H. 1977. The unfolding of Afrikaans in its Germanic, African and world context. Pietersburg: University of the North.

Kotzé, I. and J. Kirsten. 2016. “The heritage of a language: discourses of purism in Afrikaans historical linguistics”. Language Matters 47. 349-371.

Kotzé, E.F. 1983. Variasiepatrone in Maleier-Afrikaans. Unpublished PhD dissertation, University of Witswatersrand, Johannesburg, available at http://wiredspace.wits.ac.za/handle/10539/17787 (retrieved 17.03.2016).

Kotzé, E.F. 1989. “How creoloid can you be. Aspects of Malay Afrikaans.” In: Pütz, Martin, and Dirven, René (eds.). Wheels within wheels: papers of the duisburg symposium on Pidgin and Creole languages. Frankfurt a.M.: Peter Lang: 251-364.

Kotzé, E.F. 2005. Effects of attitudinal changes towards Creolization in Afrikaans. http://larrymcelhiney.com/Creole.htm (retrieved 14.02.2021).

Kotzé, E.F. 2018. “The classification of Afrikaans”. Litnet 29.05.2018 http://litnet.co.za/the-classification-of-afrikaans/ (retrieved 07.06.2018). Afrikaans version: “Is Afrikaans uitheems?” Litnet 18.04.2018.

Kriel, M. 2013. Loose continuity: the post-apartheid Afrikaans language movement in historical perspective. Unpublished PhD dissertation, The London School of Economics and Political Science (LSE). http://etheses.lse.ac.uk/863/1/__lse.ac.uk_storage_LIBRARY_Secondary_libfile_shared_repository_Etheses_Content_Theses%20submitted%20by%20students%20%26%20alumni_Live%20theses_Kriel_continuity_post-apartheid_Afrikaans_language_historical_%28public%29.pdf (retrieved 08.07.2018).

Kriel, M. 2018. “Chronicle of a Creole: the ironic history of Afrikaans”. In: Knörr, J. and W. Trajano Filho. (eds.). Creolization and Pidginization in contexts of postcolonial diversity. Leiden: Brill. 132-157.

Kruisinga, E. 1906. “De oorsprong van het Afrikaans”. Taal en Letteren 16. 417-439.

Langenhoven, C.J. Versamelde werke. Vol. 12 Pretoria: Nasionale Pers.

Langner, D. 2014. Kaart en Koördinaat. ‘Gids vir jong Afrikanerleiers. Pretoria: FAK.

Langner, D. and D. du Plessis. 2015. Taalpioniers. Pretoria: FAK.

Luijks, C. 2009. “Connecting the Cape Dutch vernacular with Orange River Afrikaans: Images from the nineteenth century.” In: Den Besten, Hinskens and J. Koch. (eds.). 149-175.

Markey, T.L. 1982. “Afrikaans: Creole or non-Creole?”. Zeitschrift für Dialektologie und Linguistik 49. 169-207.

Meyer-Benfey, H. 1901. Die Sprache der Buren. Einleitung, Sprachlehre und Sprachproben. Göttingen: Wunder.

Merwe, H.J.J.M. van der. 1951. An introduction to Afrikaans (leerboek vir nie-Afrikaanstaliges met platekursus oor die uitspraak van Afrikaans). Kaapstad: Balkema.

Merwe, Henderik J.J.M. van der. 1961. “Review of M. de Villiers: Nederlands en Afrikaans (Nas. Boekhandel, Kaapstad, 1960, pp. 75)”. De Nieuwe Taalgids 54. 235.

Merwe, H.J.J.M. van der. (ed.). 1963. Inleiding tot die Taalkunde. Pretoria: Van Schaik.

Merwe, H.J.J.M. van der. (ed.). Studierigtings in die Taalkunde. Pretoria: Van Schaik.

Merwe, H.J.J.M. van der, et al. (eds.). 1968. Afrikaans – sy aard en ontwikkeling. Pretoria: Van Schaik.

Merwe, H.J.J.M. van der. 1974. “Die oerwortels van Afrikaans.” In: Kok, B. Federasie van Afrikaanse Kultuurvereniginge. (eds.). 1974. Afrikaans: ons pêrel van groot waarde. Johannesburg: FAK. 21-33.

Munger, E.S. 1974. The Afrikaner as seen abroad. Pasadena, California: California Institute of Technology. Munger Africana Library Notes No. 26. Unpublished paper, available at https://authors.library.caltech.edu/25676/ (retrieved 17 .08.2018).

Muysken, P. and N. Smith. 1994. “ The study of pidgin and Creole languages”. In: Arends, J., Muysken, P. and N. Smith. (eds.). 1994. Pidgins and Creoles: an introduction. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins. 3-14.

Nel, R. 2016. “Genote, Gelowig en Geskei: ’n Postkoloniale beoordeling van die ontstaan van afsonderlike sendingskerke aan die Kaap, 1652-1881.” In: Carstens and Cordeur (eds.). 57-71.

Nienaber, G.G.S. 1949. Oor Afrikaans I. Johannesburg: Afrikaanse Pers Boekhandel.

Nienaber, G.G.S. 1953. Oor Afrikaans II. Johannesburg: Afrikaanse Pers Boekhandel.

Nienaber, G.G.S. 1959. “’n Taaleigenaardigheid uit Hottentots”. Tydskrif vir Volkskunde en Volkstaal 15. 1-8.

Nienaber, G.G.S. 1963. Hottentots. Pretoria: Van Schaik.

Nienaber, G.G.S. 1965. “Iets naders oor die ontkenning in Afrikaans”. In: Nienaber, P.J. (ed.). Taalkundige Opstelle. Kaapstad: Balkema. Reprint of Nienaber (1955) “Iets naders oor die ontkenning in Afrikaans”. Hertzog-Annale 2. 29–45.

Nienaber, G.G.S. 1989a. Khoekhoense Stamname: ’n Voorlopige Verkenning. Pretoria: Academica.

Nienaber, G.G.S. 1989b. “”Khoekhoen”wen die naamstryd teen “Hottentot”.” Nomina Africana 3. 89-120.

Nienaber, G.G.S. 1994a. “Die ontstaan van Khoekhoe-Afrikaans.” In: Olivier, G. and A. Coetzee. (eds.). Nuwe perspektiewe op die geskiedenis van Afrikaans. Pretoria: Southern Boekuitgewers. 139-152.

Nienaber, G.G.S. 1994b. “Khoekhoe vervang Hottentot”. Suid-Afrikaanse Tydskrif vir Taalkunde. Supplement 21. 180-209.

Niekerk, L. van 1916. De eerste Afrikaansche taalbeweging en zijne letterkundige voortbrengselen. Amsterdam: Swets and Zeitlinger. PhD dissertation University of Amsterdam.

Noordegraaf, J. 2003. “Het Afrikaanse alternatief: A.N.E. Changuion (1803-1881) en het WNT”. Trefwoord 2003. May. 1-11.

Noordegraaf, J. 2004. “Van ‘Kaapsch Hollandsch’ naar ‘Afrikaans’. Visies op verandering”. In: Janssen, T., Daalder, S. and . Noordegraaf. (eds). Taal in verandering. Artikelen aangeboden aan Arjan van Leuvensteijn bij zijn afscheid van de opleiding Nederlandse Taal en Cultuur aan de VU. Amsterdam and Münster: Stichting Neerlandistiek VU and Nodus Publikationen. 169-184.

Noordegraaf, J. 2014. “Verre Verwanten. D.C. Hesseling (1859-1941) over taal en taalverandering.” In: Velde, F. van de, et al. (eds.). Patroon en argument. Een dubbelfeestbundel bij het emeritaat van William van Belle en Joop van der Horst. Leuven: Universitaire Pers. 523-535.

Odendaal, B.G.G. 2012. Die herstandaardisering van Afrikaans: ’n Praktiese benadering met die AWS as gevallestudie. Unpublished PhD dissertation University of Stellenbosch, available at https://scholar.sun.ac.za/handle/10019.1/71820 (retrieved 04.12.2020).

Odendaal, G. 2014. “Moet Afrikaans geherstandaardiseer word? Should Afrikaans be restandardised?” Tydskirf vor Geesteswetenskappe 54. 656-674.

Oosthuizen, J. 2021. “Griefskrif met sewe eise vir Afrikaans aan US oorhandig”. Litnet 09.04.2021, https://litnet.co.za/griefskrif-met-sewe-eise-vir-afrikaans-aan-us-oorhandig/ (rertrieved 10.04.2021).

Paardekooper, P.C. 1969. “Een Fransvlaams-Zeeuwse parallel – ons ‘wij’.” Taal en Tongval 21. 211-215.

Paardekooper, P. 2003. “Afrikaans is Amsterdams”. Taalschrift 24.09.03 https://taalschrift.org/discussie/000191.html (retrieved 25.092003)

Pauwels, Jan L. (1958): Het dialect van Aarschot en omstreken. Brussel: Belgisch Interuniversitair Centrum voor Neerlandistiek.

Pearl, B. 2021. “US-Taaldebat 2021: Ek is Afrikaaps”. Litnet 26.03.2021, https://litnet.co.za/us-taaldebat-2021-ek-is-afrikaaps/ (retrieved 26.03.2021)

Pheiffer, R.H. 1979. 150 Jaar Gelede, Nederlands, Afrikaans, Engels aan die Kaap. Kaapstad: Universiteit van Kaapstad.

Plaatjies-Van Huffel, M.-A. 2016. “Afrikaans: voertaal, kerktaal, strydtaal in die Nederduitse Gereformeerde Sendingskerk en die Verenmigde Gereformeerde Kerk in Suider-Afrika.” In: Carstens and Cordeur. (eds.). 72-92

Plessis, H. du. 1987. Variasietaalkunde. Pretoria: Serva.

Plessis, H. Du. 1995. “Taalverskeidenheid in Afrikaans as spieëel van sy kontaktgeskiedenis.” In: Ester, H. and A. van Leuvensteijn. (eds.). Afrikaans in een veranderende context. Taalkundige en letterkundige aspecten. Amsterdam: Suid-Afrikaans Instituut. 144-160.

Ponelis, F.A. 1991. “Nederlands in de geschiedenis van het Afrikaans”. Forum der Letteren. 190-199.

Ponelis, F.A. 1993. The development of Afrikaans. Frankfurt a.M: Peter Lang.

Ponelis, F.A. 1997. “Afrikaans”. In: Horst, J.M. et al. (eds.). Geschiedenis van de Nederlandse taal. Amsterdam: Amsterdam University Press. 597-645.

Posthumus, N. 2020. “In Kaapstad vereerd en verguisd, maar is het hem wel?” Trouw 16.07.2020.

Postma, W. 1912. “Die Afrikaanse taal. Die ontstaan daarvan”. Brandwag 15.02.1912 and 01.03.1912. 593-596 and 623-627.

Pretorius, F. (ed.). 2012. Geskiedenis van Suid-Afrika. Van voortye tot vandag. Kaapstad: Tafelberg.

Rademeyer, J.H. 1938. Kleurlingafrikaans: Die taal van die Griekwa en Rehoboth-Basters. Amsterdam: Swets and Zeitlinger.

Raidt, E.H. 1975. “Nuwe aktualiteit van ’n ou polemiek.” In: Afrikaans: dit is ons erns. Pretoria: Akademie vir Wetenskap en Kuns. 39-54.

Raidt, E.H. 1976a. Afrikaans en sy Europese Verlede. Van Tacitus tot Van Wyk Louw. Kaapstad: Nasou.

Raidt, E.H. 1976b. “Die herkoms van objekskonstruksies met VIR.” In: Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns (ed.): 1875-1975, Studies oor die Afrikaanse taal. Johannesburg: Perskor. 73-101.

Raidt, E.H. 1977. “Afrikaans and “Malayo-Portugiese”: Light and Shadow.” African Studies 36, 71-78.

Raidt, E.H. 1983. Einführung in Geschichte und Struktur des Afrikaans. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.

Rawlings, A. 2020. Is Afrikaans in danger of dying out? BBC Future 15.05.2020. http://bbc.com/future/article/20200514-is-afrikaans-in-danger-of-dying-out (retrieved 19.11.2020)

Reinecke, J. 1937. Marginal languages: a sociological survey of the Creole languages and trade jargons. Unpublished PhD dissertation, Yale University, New Haven, Connecticut.

Reinecke, J.E. 1975. A Bibliography of Pidgin and Creole languages. Honolulu: University of Hawai’i Press.

Renders, L. 2005. “Het Afrikaans, een taal in het strijdperk.” Neerlandia, Nederlands van Nu 109. 11-14.

Rensburg, M.C.J. van. 1989. “Soorte Afrikaans”. In: Botha, T. (ed.). Inleiding tot die Afrikaanse taalkunde. Pretoria: Academica. 436-467.

Rensburg, M.C.J. van. 1990. Taalvariëteite en die wording van Afrikaans in Afrika. Bloemfontein: Patmos.

Rensburg, M.C.J. van. 1992. “Die demokratisering van Afrikaans.” In: Webb, V.N. (ed.). Afrikaans ná Apartheid. Pretoria: Van Schaik. 181-197.

Rensburg, M.C.J. van. 1996. “Is Koi-invloed op Afrikaans werklik Koi-invloed?“ In: Besten, H. den, et al. (eds.). Afrikaans en variëteiten van het Nederlands. Amsterdam and Gent: Taal en Tongval. Themanummer 9. 128-145.

Rensburg, M.C.J. van. 1999. “Afrikaans na apartheid.” International Journal of the Sociology of Language 136. 77-95.

Rensburg, M.C.J. van. 2012a. So kry ons Afrikaans. Pretoria: LAPA.

Rensburg, M.C.J. 2012b. “Afrikaans lekker ná skep uit baie tale.” Beeld 4 September. http://beeld.com/MyBeeld/Briewe/Afrikaans-lekker-na-skep-uit-baie-tale-20120904 (retrieved 13.10.2015).

Rensburg, M.C.J. van. 2013. “’n Perspektief op ’n periode van kontak tussen Khoi en Afrikaans”. Literator 34.2. 1-11

Rensburg, M.C.J. van. 2015a. “Khoi en Oostgrensafrikaans”. Stellenbosch Papers in Linguistics Plus 47. 75-97.

Rensburg, M.C.J. van. 2015b. “Oor die eerste 50 jaar se maak aan Standaardafrikaans. Creating a standardised version of Afrikaans – the first 50 years”. Tydskrif vir Geesteswetenskappe 55. 319-342.

Rensburg, M.C.J. van. 2016. “Die vroegste Khoi-Afrikaans.” Tydskrif vir Geesteswetenskappe 56. 454-476.

Rensburg, M.C.J. van. (ed.). 1997. Afrikaans in Afrika. Pretoria: Van Schaik.

Rensburg, M.C.J. van, Davids, A., Ferreira, J., Links, T. and K.P. Prinsloo. (eds.). 1997. Afrikaans in Afrika. Pretoria: Van Schaik.

Rijn, C.J. van. 1914. Het nauwe verband tussen het Afrikaans en het Hollands, tot in kleine biezonderheden uitgewerkt. Voor onderwijzers, predikanten en alle belangstellenden. Kaapstad: T. Maskew Miller.

Roberge, P.T. 1986. “What’s happening in Afrikaans historical linguistics? Comments on the new introduction by Edit H. Raidt: Einführung in Geschichte und Struktur des Afrikaans (1983)”. Zeitschrift für Dialektologie und Linguistik 53. 194-202.

Roberge, P.T. 1990. “The ideological profile of Afrikaans historical linguistics.” In: Joseph, J.E. and T.J. Taylor. (eds.). Ideologies of language. London and New York: Routledge. 131-149.

Roberge, P.T. 1992. “Afrikaans and the ontogenetic myth.” Language and Communication 12. 31-52.

Roberge. P.T. 1994. The formation of Afrikaans. Stellenbosch papers in linguistics plus 23.

Roberge, P.T. 2000. “Etymological opacity, hybridization and the Afrikaans brace negation.” American Journal of Germanic Linguistics 12. 101-176.

Roberge, P.T. 2002. “Afrikaans: Considering origins.” In: Mesthrie, R. (ed.). Language in South Africa. Cambridge: Cambridge University Press. 79-103.

Roberge, P.T. 2003. “Afrikaans”. In: Deumert, A. and W. Vandenbussche (eds.). Germanic standardizations. Past to Present. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins. 15-40.

Roberge, P.T. 2006. “The development of creolistics and the study of pidgin languages. An overview.” In: Auroux, S. et al. (eds.). History of the language sciences: An international handbook on evolution of the study of language from the beginnings to the present: Berlin: De Gruyter 3. 2398-2413.

Ross, R. 2017. “De wereld die de Nederlanders binnenvielen: prekoloniaal Zuid-Afrika.” In: Gosselink, M., Holtrop, M. and R. Ross. (eds.). Goede Hoop. Zuid-Afrika en Nederland. Amsterdam and Nijmegen: Rijks Museum and Van Tilt. 21-31.

Roux, J.J. le. 1921. Handleiding in het Afrikaans voor Nederlanders. Amsterdam: S.L. van Looy.

Scher, D.M. 2012. “Die vestiging van die apartheidstaat, 1948-1966”. In: Pretorius (ed.). 325-343.

Scholtz, J. du Plessis. 1963. Taalhistoriese Opstelle. Voorstudies tot ’n Geskiedenis van Afrikaans. Pretoria: Van Schaik.

Scholtz, J. du Plessis. 1965. Afrikaans uit die vroeë tyd: studies oor die Afrikaanse taal en literêre volkskultuur van voor 1875. Kaapstad: Nasou.

Scholtz, J. du Plessis. 1980. Wording en Ontwikkeling van Afrikaans. Kaapstad: Tafelberg.

Schonken, F.T. 1914. De oorsprong der Kaapsch-Hollandsche volksoverleveringen. Ed. by D. Fuldauer, transl. by Selly de Jong. Amsterdam: Swets and Zeitlinger.

Schuchardt, H. 1885. “Review of N. Mansvelt Proeve van een Kaapsch-Hollands Idioticon.” Literaturblatt für germanische und romanische Philologie 6. 464-470.

Schuchardt, H. 1880. “Kreolische Studien IX. Ueber das Malaioportugiesische vоn Batavia und Tugu”. Sitzungsberichte der philosophisch-historischen Classe der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Wien 122. 1–256.

Shell, R. 2012. “Mense in knegschap” In: Pretorius (ed.). 63-71.

Schutte, G. 2016. “Archiefvormers en erflaters (3): Prof. dr. M. F. Valkhoff, taalkundige”. Maandblad Zuid-Afrika. August. 164.

Slomanson, P. 1993. “Hesseling and Van Ginniken on Language Contact, Variation, and Creolization.” In: Byrne, F. and J. Holm. (eds.). Atlantic meets Pacific: a global view of pidginization and creolization. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins. 419-428.

Sluijs, R. van. 2013. “Survey Chapter, Afrikaans.” In: Michaelis, S.M., Maurer, P., Haspelmath, M. and M. Huber. (eds.). Atlas of Pidgin and Creole structures Online. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. https://apics-online.info/surveys/29 (retrieved 15.02.2021).

Smith, J.J. 1927. “The evolution and recognition of the Afrikaans language/Die ontwikkeling en erkenning van die Afrikaanse taal”. Official year book of the Union 8. 14-23.

Smith, J.J. 1952. Theories about the origins of Afrikaans. Johannesburg: Witwatersrand University Press.

Stell, G. 2010a. “Grammaticale variatie in het informele gesproken Afrikaans. Standaardisatie ‘from above’ en standaardisatie ‘from below’.” In: Wal, M. van der and E. Franken. (eds.). Standaardtalen in beweging. Amsterdam and Münster: Stichting Neerlandistiek VU and Nodus Publikationen. 109-134.

Stell, G. 2010b. “Afrikaanse spreektaalnormen en prescriptieve Afrikaanse normen: Is er genoeg ruimte voor grammaticale diversiteit in het Standaardafrikaans?” Tydskrif vir Geesteswetenskappe 50. 418-444.

Steyn, J.C. 2014. “Ons gaan ’n taal maak”. Afrikaans sedert die Patriot-jare. Pretoria: Kraal.

Templin, J.A. 1999. “The ideology of a chosen people: Afrikaner nationalism and the Ossewa Trek, 1938”. Nations and Nationalism 5. 397-417.

Titus, D. 2016. “Afrikaanse boek van bruin kant ‒ Taal en identiteit op die Afrikaanse werf.” In: Carstens and Cordeur (eds.). 182-203.

Toit, P.J. du. 1905. Afrikaansche Studies. Gent: Siffers.

Toit, S.J. du. 1897. Fergelijkende Taalkunde fan Afrikaans en Engels. Paarl: Du Toit.

T’Sjoen, Y. 2021. “Op de barricaden voor Afrikaans”. Neerlandistiek 08.04.2021, https://neerlandistiek.nl/2021/04/op-de-barricaden-voor-afrikaans/ (retrieved 09.04.2021).

Valkhoff, M.F. 1941. De Expansie van het Nederlands. Den Haag: Leopold.

Valkhoff, M.F. 1943. De Expansie van het Nederlands. Revised and enlarged edition. Brussel: Manteau.

Valkhoff, M.F. 1966. Studies in Portuguese and Creole. With Special reference to South Africa. Johannesburg: Witwatersrand University Press.

Valkhoff, M.F. 1971. “Descriptive bibliography of the linguistics of Afrikaans: a survey of major works and authors.” In: Sebeok, T. (ed.). Current trends in linguistics. Vol. 7. Linguistics in Sub-Saharan Africa. The Hague and Paris: Mouton. 455-500.

Valkhoff, M.F. 1972. New lights on Afrikaans and ‘Malayo-Portuguese’. Louvain: Éditions Peeters.

Viljoen, W.J. 1896. Beiträge zur Geschichte der Cap-Holländischen Sprache. Strassburg: Trübner.

Villiers, J. de. 2012. “Die Nederlandse era aan die Kaap, 1652-1806” and “Die Kaapse samelewing onder Britse bestuur, 1806-1834.” In: Pretorius (ed.). 39-62 and 73-96.

Vlasblom, D. 2017. “De vergeten ‘weeskinderen’ van de VOC”. NRC 13.01.2017

Vries, F. De. 2012. Afrikaners. Een volk op drift. Amsterdam: Nijgh and Van Ditmar.

Waher, H. 1978. Die probleem van die bereik van die ontkenning met spesiale verwysing na Afrikaans. Unpublished PhD dissertation, University of Cape Town. https://open.uct.ac.za/bitstream/handle/11427/16763/thesis_hum_1978_waher_hester.pdf?sequence=1&isAllowed=y (retrieved 04.12.2020).

Waher, H. 1983. “Die tweede ontkenningspartikel in Afrikaans.” In: Sinclair, A. (ed.). G.S. Nienaber – ’n huldeblyk. Bellville: University of Wes-Kaapland: 695-703.

Webb, V.N. 1997. “Afrikaans in een democratiserend Zuid-Afrika”. Ons Erfdeel 40. 225-236.

Webb, V.N. 2002. Language in South Africa: The role of language in national transformation, reconstruction and development. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.

Webb, V. and M. Kriel. 2000. “Afrikaans and Afrikaans nationalism”. International Journal of the Sociology of Language 144. 19-49.

Wielligh, G.R. von. 1925. Ons geselstaal. ’n Oorsig van gewestelike spraak soos Afrikaans gepraat word. Pretoria: Van Schaik.

Willemse, H. 2011. “Reshaping remembrance – A coloured expert’s coloured”. In: Grundlingh, A. and S. Huigen. (eds.). Reshaping Remembrance. Critical essays on Afrikaans Places of Memory. Amsterdam: Rozenberg Publishers: 23-32.

Willemse, H. 2015. The hidden histories of Afrikaans. Johannesburg: Mapungubwe Institute for Strategic Reflection (Mistra). http://up.ac.za/media/shared/45/willemse_mistra-20151105-2_2.zp80127.pdf (retrieved 07.08.2016).also published Tydskrif vir Letterkunde 53 (2016), 1-14.

Willemse, H. 2017. “More than an oppressor’s language: reclaiming the hidden history of Afrikaans”. The Conversation 27.04.2017, https://theconversation.com/more-than-an-oppressors-language-reclaiming-the-hidden-history-of-afrikaans-71838 (retrieved 28.04.2017).

Willemse, H. 2019. “DAK-konferensie: “Oor die taal wat miere daidelik is” Paper presented at the DAK conference ‘Waarheid en versoening oor Afrikaans, Pinelands Cape Town 30-31.03.2019. Litnet 04.04.2019, https://litnet.co.za/dak-konferensie-oor-die-taal-wat-miere-daidelik-is/ (retrieved 09.05.2019).

Williams, Q. 2021. “Kaaps is the future of Afrikaans”. Litnet 30.03.2021, https://litnet.co.za/kaaps-is-the-future-of-afrikaans/ (retrieved 30.03.2021).

Winkel, J. te. 1896. “Het Nederlandsch in Noord-Amerika en Zuid-Afrika”. Vragen van den Dag 11. 337-362, 418-442 and 483-505.

Wouden, T. van der. (ed.). 2012. Roots of Afrikaans. Selected writings of Hans den Besten. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.

Wren, C. S. 1989. “Blacks shaped language of Apartheid”. The New York Times 16.05.1989

Zimmer, S. 1992. “On language genesis: the case of Afrikaans.” In: Pearson, R. (ed.). Perspectives on Indo-European language, culture and religion, studies in honor of Edgar C. Polomé. McLean, Virginia: Institute for the Study of Man: Vol. 2. 347-359.

Zyl, A. van and J. Rossouw. 2016. “Die Afrikaanse Taalmuseum en -monument in die Paarl: 40 jaar later.” Tydskrif vir Geesteswetenskappe 56. 1-3.