Abstrakt
Niniejszy artykuł podejmuje temat przemian zachodzących na przełomie XX i XXI wieku, ukazanych w powieści Il Professore di Viggiù (2018) autorstwa Alda Novego. Włoski pisarz, znany z przynależności do nurtu „kanibali” czy twórców „pulp”, w swoich najnowszych utworach coraz częściej porusza tematykę duchowości, nie rezygnując jednak z krytyki alienacji jednostki w społeczeństwie konsumpcyjnym. Punktem wyjścia dla proponowanych refleksji są koncepcje Rahel Jaeggi, która definiuje alienację jako „relację w braku relacji”, oraz Fritjofa Capry, autora publikacji Punkt zwrotny, w której postuluje on konieczność przejścia do nowego paradygmatu społeczno-kulturowego. Capra przedstawia wizję harmonijnej przyszłości opartej na integracji przeciwstawnych energii i ekologicznej świadomości. Celem badania jest ukazanie, w jaki sposób wizja przedstawiona przez Novego koresponduje z myślą Capry. Choć diagnoza współczesności w powieści ma charakter pesymistyczny, zestawienie jej z perspektywą naukowca pozwala dostrzec również elementy konstruktywne, takie jak duchowe poszukiwanie jako potencjalna droga rozwoju ludzkości.
Bibliografia
Baratta, A. (2023). La narrativa di Aldo Nove tra comunità feticiste, nonluoghi familiari e oscenità esibite. In: Studi e testi italiani 50, 185-211.
Baudrillard, J. (2004). Simulacra and simulation. Michigan: University of Michigan Press. Bauman, Z. (1998). Globalization. The Human Consequences. Cambridge: Polity.
Brolli, D. (1996). Gioventù cannibale. Stabilimento di Cles: Einaudi.
Capra, F. (1989). Il tao della fisica. Milano: Gli Adelphi.
Capra, F. (2022). Il punto di svolta. Scienza, società e cultura emergente. Milano: Feltrinelli. Casadei, A. (2015). La critica letteraria contemporanea. Bologna: il Mulino.
Ferroni, G. (2017). Storia della letteratura italiana. Il Novecento e il nuovo millennio. Milano: Mondadori.
Fromm, E. (2018). Avere o essere? Milano: Mondadori.
Gezzi, M. (2004). La poesia è un bene comune. Incontro con Aldo Nove. In: Atelier. Trimestrale di poesia, critica, letteratura 35, 38–49.
Giovannini, F., Tentori, A. (1997). Cuore di pulp. Roma: Stampa alternativa.
Jaeggi, R. (2017). Alienazione. Attualità di un problema filosofico e sociale. Roma: Castelvecchi.
Mondello, E. (2018). Il Novecento e oltre. Roma: Giulio Perrone Editore.
Nove, A. (2014). Tutta la luce del mondo. Milano: Bompiani.
Nove, A. (2018). Il Professore di Viggiù. Milano: Bompiani.
Nove, A. (2024a). Woobinda. Milano: il Saggiatore.
Nove, A. (2024b). Pulsar. Milano: il Saggiatore.
Pawluczuk, W. (1994). Fizyka a mistyka. Przedmowa do wydania polskiego. In: F. Capra. Tao fizyki. Kraków: NOMOS.
Sabina, D. (2014). La scrittura “indifferenziata” di Aldo Nove. Melegnano: Montedit.
Senardi, F. (2005). Aldo Nove. Fiesole: Cadmo.
Vangelo secondo Matteo 5:3–12. https://www.bible.com/it/bible/compare/MAT.5.3-12 (ultimo accesso: 19.06.25)
Zonch, M. (2019). Mistica cannibale. ॐ – una sillaba per mondo scritto e non scritto. Intervista ad Aldo Nove. https://www.nazioneindiana.com/2019/06/11/mistica-cannibale-ॐ-una-sillaba-per-mondo-scritto-e-mondo-non-scritto-intervista-ad-aldo-nove/ (ultimo accesso: 19.06.25).
Zonch, M. (2022). ॐ una sillaba per mondo scritto e mondo non scritto. La mistica cannibale di Aldo Nove. In: Bollettino ‘900-Electronic Journal of ‘900 Italian Literature, https://boll900.it/2022-i/Zonch.html (ultimo accesso: 19.06.25).
Zonch, M. (2023). Scritture postsecolari: ipotesi su verità e spiritualità nella narrativa italiana contemporanea. Firenze: Franco Cesati Editore. https://www.resistenze.org/sito/ma/di/di/mddio0.htm (ultimo accesso: 19.06.25). https://www.treccani.it/enciclopedia/epifania/ (ultimo accesso: 19.06.25) https://www.treccani.it/enciclopedia/fritjof-capra/ (ultimo accesso: 19.06.25).
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Dominika Kobylska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.