Sulla maniera e la utilità delle traduzioni di Madame de Staël: la visione del futuro della letteratura italiana alla luce della teoria di traduzione
Okładka czasopisma Scripta Neophilologica Posnaniensia, tom 25, rok 2025
PDF

Słowa kluczowe

Madame de Staël
O sposobie i użyteczności tłumaczeń
romantyzm
przekład literacki
teoria przekładu

Jak cytować

Kowalik, K. (2025). Sulla maniera e la utilità delle traduzioni di Madame de Staël: la visione del futuro della letteratura italiana alla luce della teoria di traduzione. Scripta Neophilologica Posnaniensia, 25, 239–249. https://doi.org/10.14746/snp.2025.25.16

Abstrakt

Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie i pogłębienie idei pisarki Madame de Staël – wybitnej postaci europejskiego życia intelektualnego początku XIX wieku. Ta literatka i arystokratka szwajcarskiego pochodzenia odegrała istotną rolę przede wszystkim w kulturze francuskiej, lecz jest również pamiętana we Włoszech za sprawą słynnego epizodu, który zapoczątkował debatę między klasykami a romantykami w tym kraju. Jej tekst O sposobie i użyteczności tłumaczeń miał na celu zasugerowanie Włochom, w jaki sposób mogliby wyjść z impasu literatury schematycznej i powtarzalnej, która – mimo zakorzenienia w chwalebnych tradycjach kulturowych – zatraciła swoją dawną rangę i siłę twórczą. W artykule zostanie najpierw omówiony kontekst historyczny powstania tekstu, a następnie przeanalizowane zostaną propozycje pisarki w świetle wybranych teorii przekładu literackiego. Studium to pozwoli zrozumieć, jak bardzo sugestie Madame de Staël – budzące kontrowersje wśród wielu ówczesnych włoskich literatów – były dalekowzroczne i konieczne, by pobudzić poszukiwanie nowych tendencji w literaturze włoskiej doby romantyzmu.

https://doi.org/10.14746/snp.2025.25.16
PDF

Bibliografia

Balayé, S. (1979). Madame de Staël. Lumières et liberté. Paris: Éditions Klincksieck.

Bonavita, R. (2020). L’Ottocento. Bologna: Il Mulino.

de Staël, A.L.G. (1816). Sulla maniera e la utilità delle Traduzioni. IN: Biblioteca Italiana, Gennaio 1816. https://it.wikisource.org/wiki/Sulla_maniera_e_la_utilit%C3%A0_delle_Traduzioni.

Diadori, P. (2016). Teoria e tecnica della traduzione. Strategie, testi e contesti. Milano: Mondadori.

Ferroni, G. (2012). Storia della letteratura italiana. Dall’Ottocento al Novecento. Milano: Mondadori.

Michaud, S. (2001). Kobieta. IN: F. Furet. (red.). Człowiek romantyzmu. 105–142. Warszawa: Świat Książki.

Nergaard, S. (2010). Teorie contemporanee della traduzione. Milano: Bompiani.

Ponzio, A. (2017). Linguistica generale, scrittura letteraria e traduzione. Perugia: Guerra Edizioni.

Popowicz, K. (2013). Madame de Staël. Warszawa: Collegium Civitas.

Ricoeur, P. (2008). Tradurre l’intraducibile. Sulla traduzione. Roma: Urbaniana University Press.

Sabbattucci, G., Vidotto, V. (2018). Storia contemporanea. L’Ottocento. Bari: Laterza.

Soliński, W. (1992). Traduzione artistica e cultura letteraria. Comunicazione e metacomunicazione letteraria. Fasano: Schena Editore.

Tylusińska, A., Ugniewska, J. (2004). Włochy w czasach romantyzmu. Warszawa: Wydawnictwo DiG.

Venuti, L. (1999). L’invisibilità del traduttore. Una storia della traduzione. Roma: Armando Editore.

Żaboklicki, K. (2008). Historia literatury włoskiej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.