Słowa kluczowe
średniowieczna wymiana kulturowa
kontakty literackie
Anglia i Polska
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł podejmuje temat wczesnych związków kulturowych i literackich między Anglią a Polską – od najdawniejszych wzmianek źródłowych aż do końca średniowiecza. Choć dystans geograficzny i bariery językowe ograniczały bezpośrednie kontakty, źródła wskazują na sporadyczne, lecz istotne formy wy- miany między oboma krajami. Szczególną uwagę poświęcono wymiarowi lite- rackiemu tych relacji – analizie obecności wybranych polskich postaci i miejsc w angielskich kronikach oraz odwrotnie. Omówiono także wczesne kontakty intelektualne oraz rolę kluczowych postaci w przekazie kulturowym. Wyniki badań ukazują, że choć Anglia i Polska nie były wówczas głównymi partnerami w Euro- pie, prowadziły subtelny, lecz znaczący dialog kulturowy. Dziedzictwo literackie tej wymiany rzuca nowe światło na proces kształtowania się tożsamości narodowych i wzajemnych wyobrażeń w okresie średniowiecza.
Bibliografia
Anscombe, A. (1915). The historical side of the Old English poem of “Widsith.” Transactions of the Royal Historical Society, 9, 123–165. DOI: https://doi.org/10.2307/3678298
Bajer, P. P. (2012). Scots in the Polish-Lithuanian Commonwealth, 16th–18th centuries: The formation and disappearance of an ethnic group. Leiden: Brill. DOI: https://doi.org/10.1163/9789004210653
Bielowski, A. (Ed.). (1864). Monumenta Poloniae historica. Pomniki dziejowe Polski (Vol. 1). Lwów: Drukarnia Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich.
Borowy, W. (1935). Early Anglo-Polish relations. Baltic Countries, 1(1), 105–108.
Borowy, W. (1937). Początki stosunków kulturalnych polsko-angielskich. Wiedza i Życie, 3, 149–155.
Brown, A. R. (2000). The Normans and the Norman conquest. Woodbridge, Suffolk, UK: The Boydell Press.
Dąbrowski, J. (1962). Polacy w Anglii i o Anglii. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Giles, J. A. (Trans.). (1889). Matthew Paris’s English history: From the year 1235 to 1273 (Vol. 1). London: George Bell and Sons.
Krawczak, M., Laskowski, M., & Wróbel, A. (2019). Komunikacja w środowisku sportowym na przykładzie Jahnowskiego języka gimnastyki w XIX wieku. In M. Bielak & M. Krawczak (Eds.), Dimensions of institutional communicative space (pp. 36–47). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Larson, L. M. (1912). Canute the Great, 995 (circa)–1035, and the rise of Danish imperialism during the Viking Age. New York & London: The Knickerbocker Press.
Laskowski, M. (2019). An outline of Poles’ travels to Renaissance England from the literary perspective. In M. Bielak & M. Krawczak (Eds.), Dimensions of institutional communicative space (pp. 106–112). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Laskowski, M. (2022). Od “Widsith” do “Pieśni o Wiklefie” – przykłady średniowiecznych zabytków kultury łączących Polskę i Anglię. Scripta Neophilologica Posnaniensia, 22, 227–234. DOI: https://doi.org/10.14746/snp2022.22.14
Lewicki, T. (1951). Najdawniejsza wzmianka źródłowa o Wiślanach. Przegląd Zachodni, 11–12, 488–498.
Lipoński, W. (2000). Angielsko-polskie związki literackie. In A. Hutnikiewicz (Ed.), Literatura polska XX wieku: przewodnik encyklopedyczny (Vol. 2, pp. 434–444). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Lorenc, A. (2018). “Pieśń o Wiklefie” Jędrzeja Gałki z Dobczyna: Próba eksplikacji. Staropolska online: Średniowiecze. Retrieved April 3, 2020, from http://www.staropolska.pl/sredniowiecze/opracowania/lorenc.html
Łukowska, M. A. (2016). Mit Wielkiej Brytanii w literackiej kulturze polskiej okresu rozbiorów. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. DOI: https://doi.org/10.18778/7969-636-9
Prinke, R. T. (2004). Świętosława, Sygryda, Gunhilda. Tożsamość córki Mieszka I i jej skandynawskie związki. Roczniki Historyczne, 70, 81–110.
Sokołowski, A. (1900). Dzieje Polski ilustrowane (Vol. 2: Epoka Jagiellońska). Warszawa: Druk „Wieku.”
Thietmar. ([1012–1018] 2002). Kronika biskupa merseburskiego Thietmara (Księga 7). Retrieved February 27, 2020, from http://biblioteka.kijowski.pl/sredniowiecze/thietmar%20-%20kronika%20biskupa%20merseburskiego%20thietmara.pdf
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Maciej Laskowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.