Słowa kluczowe
privatization of local government tasks
principle of freedom of contract
principle of subsidiarity
"organizational independence of local government units”
Jak cytować
Abstrakt
The discussion in the article takes into account two aspects: the specific nature of contracts as legal forms of action of local government bodies, and the special rela- tionship of two branches of law, i.e. administrative law and public economic law. Both directions of this discussion entail a civil law aspect with a extended theory on contracts and the freedom of contract.
The study assumes that the element linking the above threads is the principle of the social market economy as one of the foundations of the system of the Repub- lic of Poland, which does not exclude state economic activity, subject to Article 1, Article 2 and Article 5 of the Constitution of the Republic of Poland. This field includes the regulations of the Law on Municipal Management, whose addressees are local government bodies. For the implementation of the tasks assigned to local government in the field of economy, local government bodies enter into contracts; this is one of the legal forms that allows them to take into account the complexity of administration-economy relations (relationships), and therefore third parties: entrepreneurs, contractors, competitors and consumers.
An area of study related to the issues stated in the title and which is significant for both theoretical and practical reasons is the regulation of Article 3 of the Law on Municipal Management. This provision provides a specific legal basis for concluding contracts “for the purpose of entrusting the performance of tasks” in the field of municipal management. The article points to the issue of the legal determination of contractual entrustment of such tasks, taking into account the constitutional principle of binding the administration to the law (Article 7 of the Constitution of the Republic of Poland) and the civil law principle of freedom of contract (Article 353¹ of the Civil Code). The scope of freedom enjoyed by local government units in the use of the form of contract in the doctrine is also considered as an element of “organizational independence” of these units, and whose theoretical expression is the constitutional principle of subsidiarity. The article emphasizes the lack of a general and common statutory basis in the Polish legal order that would regulate the transfer of public tasks, as well as the lack of a statutory regulation providing a template(s) for the contract, which is most often referred to in the doctrine as a public-legal contract.
Bibliografia
Banasiński C., Ustawa o gospodarce komunalnej, Warszawa 2017.
Banasiński C., Kulesza M., Szafrański D., Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz i przepisy towarzyszące, Warszawa 1997.
Bator A., Czy powinniśmy wyodrębniać prawo gospodarcze? Powrót do dyskusji, w: Współczesne funkcje państwa wobec gospodarki. Księga jubileuszowa Profesora Tadeusza Kocowskiego, pod red. K. Kiczki, W. Małeckiego, Wrocław 2022, s. 55–68. DOI: https://doi.org/10.19195/0524-4544.334.2
Bator A. et al., Dyskusja w sprawie wyodrębniania prawa gospodarczego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1993, nr 55(1), s. 2–45.
Biernat S., Prywatyzacja zadań publicznych. Problematyka prawna, Warszawa–Kraków 1994.
Blicharz J., Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie; Ustawa o spółdzielniach socjalnych, Komentarz, Warszawa 2012.
Błaś A., Formy działania administracji w warunkach prywatyzacji zadań publicznych, w: T. Bąkowski et al., Administracja i prawo administracyjne u progu trzeciego tysiąclecia. Materiały konferencji naukowej Katedr Prawa i Postępowania Administracyjnego, Łódź, wrzesień 2000, Łódź 2000, s. 23–33.
Błaś A., Prywatyzacja zadań samorządu terytorialnego, w: Studia nad samorządem terytorialnym, pod red. A. Błasia, Wrocław 2002, s. 352–381.
Boć J., Działalność konsensualna (dwustronna i wielostronna), w: System prawa administracyjnego, t. 5, Prawne formy działania administracji, pod red. R. Hausera, Z. Niewiadomskiego, A. Wróbla, Warszawa 2013, s. 234–278.
Chełmoński A., Ciąg działań prawnych w gospodarce państwowej jako przedmiot badań – propozycja metodologiczna, „Acta Universitatis Wratislaviensis” 1972, nr 163 (Prawo, t. 38), s. 17–22.
Cieślik Z., Umowa administracyjna w państwie prawa, Kraków 2004.
Cwalińska J.M., Prywatyzacja zadań publicznych – przyczynek do dyskusji, „Przegląd Prawa Publicznego” 2020, nr 3, s. 24–37.
Dłużewski W., Ustawa o gospodarce komunalnej – nadal nierozwiązany problem zakresu komercyjności przedsiębiorczości gminnej, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 1997, nr 7–8, s. 25–29.
Grabowski J., Kryteria wyodrębnienia, przedmiot i zakres publicznego prawa gospodarczego, w: System prawa administracyjnego, t. 8A, Publiczne prawo gospodarcze, pod red. R. Hausera, Z. Niewiadomskiego, A. Wróbla, Warszawa 2018, s. 15–26.
Grzybowski S., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 1985.
Kiczka K., Funkcje administracji gospodarczej jako przedmiot badań, w: Funkcje współczesnej administracji gospodarczej. Księga dedykowana profesor Teresie Rabskiej, pod red. B. Popowskiej, Poznań 2006, s. 39–60.
Kiczka K., Koncepcja ciągu działań prawnych i jej zastosowanie w administracji gospodarczej, w: System prawa administracyjnego, t. 8B, Publiczne prawo gospodarcze, pod red. R. Hausera, Z. Niewiadomskiego, A Wróbla, Warszawa 2018, s. 497–500.
Kiczka K., Władza publiczna w gospodarce, w: Państwo a gospodarka. Zasady – instytucje – procedury. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Bożenie Popowskiej, pod red. P. Lissonia, M. Strzelbickiego, Poznań 2020, s. 27–40. Kieres L., Administracyjne prawo gospodarcze, Wrocław 2009.
Kieres L., Samorządowy sektor gospodarczy, w: System prawa administracyjnego, t. 8B, Publiczne prawo gospodarcze, pod red. R. Hausera, Z. Niewiadomskiego, A. Wróbla, Warszawa 2018, s. 57–126.
Kieres L., Wolność gospodarcza w działalności jednostek samorządu terytorialnego, w: Instytucje współczesnego prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa Profesora zw. dra hab. Józefa Filipka, pod red. I. Skrzydło-Niżnik et al., Kraków 2001, s. 321–329.
Kokocińska K., Instytucje prawne publicznego prawa gospodarczego, w: Prawne instrumenty oddziaływania na gospodarkę, pod red. A. Powałowskiego, Warszawa 2016, s. 36–44.
Kokocińska K., Prawny mechanizm prowadzenia polityki rozwoju w zdecentralizowanych strukturach władzy publicznej, Poznań 2014.
Kokocińska K., Preambuła Ustawa z 6.03.2018 r. Prawo przedsiębiorców, w: Konstytucja Biznesu, Komentarz, pod red. M. Wierzbowskiego, Warszawa 2019, s. 29–32.
Kokocińska K., Problematyka cywilnoprawnych form działania administracji z punktu widzenia przedstawiciela nauki prawa publicznego, w: Konstytucyjne bariery stosowania prawa prywatnego w sektorze publicznym. Studium prawnoporównawcze ze szczególnym uwzględnieniem prawa polskiego i niemieckiego, pod. R. Szczepaniaka, Poznań 2020, s. 137–196.
Kokocińska K., Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego w organizowaniu usług publicznych, „Acta Universitatis Wratislaviensis” 2014, nr 3553 (Przegląd Prawa i Administracji, t. 98), s. 79–89.
Komentarz do ustawy o samorządzie gminnym, pod red. P. Chmielnickiego, Warszawa 2007.
Kosikowski C., Interwencjonizm państwa członkowskiego Unii Europejskiej w gospodarce, w: Współczesne funkcje państwa wobec gospodarki. Księga jubileuszowa Profesora Tadeusza Kocowskiego, pod red. K. Kiczki, W. Małeckiego, Wrocław 2022, s. 115–122. DOI: https://doi.org/10.19195/0524-4544.334.7
Kuta T., Aspekty prawne działań administracji publicznej w organizowaniu usług, Wrocław 1969.
Lemke M., Zamówienia publiczne w Unii Europejskiej. Dyrektywy dotyczące zamówień publicznych na dostawy, usługi i roboty budowlane, Warszawa 1999.
Lipowicz I., Współczesna transformacja prawnych form realizacji zadań publicznych samorządu terytorialnego, w: Państwo a gospodarka. Zasady – instytucje – procedury Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Bożenie Popowskiej, pod red. P. Lissonia, M. Strzelbickiego, Poznań 2020, s. 193–210.
Lipowicz I., Rodzaje administracji, w: Prawo administracyjne. Część ogólna, pod red. Z. Niewiadomskiego, Warszawa 2000, s. 41–45.
Lissoń P., Instrumenty „zapożyczone”, „wzorowane” na instrumentach z innych gałęzi prawa, czy również „mieszane”? O przenikaniu instrumentów prawa cywilnego i prawa karnego do publicznego prawa gospodarczego, w: Prawne instrumenty oddziaływania na gospodarkę, pod red. A. Powałowskiego, Warszawa 2016, s. 55–78.
Machnikowski P., Swoboda umów według art. 353¹ k.c. Konstrukcja prawna, Warszawa 2005.
Małecki W., Swobody cząstkowe – próba kwalifikacji, w: Współczesne funkcje państwa wobec gospodarki. Księga jubileuszowa Profesora Tadeusza Kocowskiego, pod red. K. Kiczki, W. Małeckiego, Wrocław 2022, s. 123–134.
Popowska B., Kwalifikacja funkcji administracji w nauce publicznego prawa gospodarczego, w: Funkcje współczesnej administracji gospodarczej. Księga dedykowana profesor Teresie Rabskiej, pod red. B. Popowskiej, Poznań 2006, s. 61–86.
Popowska B., Partnerstwo publiczno-prywatne w świetle koncepcji „ciągu działań pranych” i jej wpływ na ocenę umowy o PPP, w: Środki prawne publicznego prawa gospodarczego, pod red. L. Kieresa, Wrocław 2007, s. 145–174.
Popowska B., Publiczne prawo gospodarcze w płaszczyźnie proceduralnej, w: Nowe problemy badawcze w teorii publicznego prawa gospodarczego (z uwzględnieniem samorządu terytorialnego), pod red. L. Kieresa, Wrocław 2010, s. 209–242.
Popowska B., Umowy zawierane przez jednostki samorządu terytorialnego. Pojęcie, podstawy zawierania, typy (art. 3 u.g.k.i regulacja szczególna), w: System prawa samorządu terytorialnego, t. 2, Ustrój samorządu terytorialnego, pod red. I. Lipowicz, Warszawa 2022, s. 595–638.
Popowska B., Zasady postępowania w sprawach z zakresu działalności gospodarczej unormowane w ustawie Prawo przedsiębiorców, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2018, nr 80(4), s. 27–40. DOI: https://doi.org/10.14746/rpeis.2018.80.4.3
Publiczne prawo gospodarcze. Część ogólna oraz prawo działalności gospodarczej. Kompendium, pod red. B. Popowskiej, M. Strzelbickiego, Poznań 2009.
Rabska T., Prawo administracyjne a publiczne prawo gospodarcze (kilka dyskusyjnych refleksji), w: Między tradycją a przyszłością w nauce prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Bociowi, pod red. J. Supernata, Wrocław 2009, s. 583–592.
Rabska T., Prawo administracyjne stosunków gospodarczych, Warszawa–Poznań 1973.
Rzetelska K., Wycofywanie się państwa z publicznoprawnego wykonywania zadań, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2004, nr 10, s. 21–25.
Strzyczkowski K., Konstytucyjne podstawy działalności gospodarczej państwa, w: Współczesne funkcje państwa wobec gospodarki. Księga jubileuszowa Profesora Tadeusza Kocowskiego, pod red. K. Kiczki, W. Małeckiego, Wrocław 2022, s. 181–194. DOI: https://doi.org/10.19195/0524-4544.334.13
Strzyczkowski K., Prawo gospodarcze publiczne, Warszawa 2011.
Strzyczkowski K., Uwagi o zadaniach nauki o prawnych formach działania administracji gospodarczej, w: Instrumenty i formy prawne działania administracji gospodarczej, pod red. B. Popowskiej, K. Kokocińskiej, Poznań 2009, s. 35–64.
Szczepaniak R., Jeszcze o kontrowersjach wokół rozumienia pojęcia „swoboda umów”, w: Konstytucyjne bariery stosowania prawa prywatnego w sektorze publicznym. Studium prawnoporównawcze ze szczególnym uwzględnieniem prawa polskiego i niemieckiego, pod. R. Szczepaniaka, Poznań 2020, s. 232–237.
Szczepaniak R., Konstytucyjne zasady i wartości a swoboda umów podmiotów publicznych, w: Konstytucyjne bariery stosowania prawa prywatnego w sektorze publicznym. Studium prawnoporównawcze ze szczególnym uwzględnieniem prawa polskiego i niemieckiego, pod. red. R. Szczepaniaka, Poznań 2020, s. 206–231. DOI: https://doi.org/10.14746/amup.9788323238065
Szostak R., Koncesja na roboty budowlane lub usługi, w: System zamówień publicznych w Polsce, Warszawa 2013, s. 399–404.
Szpor G., Państwo a subsydiarność jako zasada prawa w UE i w Polsce, „Samorząd Terytorialny” 2001, nr 1–2, s. 3–19.
Szydło M., Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz, Warszawa 2008.
Trela A., Koncepcja działań prawnych w publicznym prawie gospodarczym (wybrane zagadnienia), „Acta Universitatis Wratislaviensis” 2019, nr 3977 (Prawo, t. 329), s. 247–260. DOI: https://doi.org/10.19195/0524-4544.329.20
Tuleja P., Art. 12, w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, pod red. P. Tulei, Lex/el. 2021. Ura E., Prawo administracyjne, Warszawa 2010.
Wiktorowska A., Kierunki zmian w teorii prawnych form działania administracji, w: Koncepcja systemu prawa administracyjnego. Zjazd Katedr Prawa Administracyjnego i Postępowania Administracyjnego, Zakopane, 24–27 września 2006 r., pod red. J. Zimmermanna, Warszawa 2007, s. 359–384.
Wyporska-Frankiewicz J., Publicznoprawne formy działania administracji o charakterze dwustronnym, Warszawa 2010.
Wyszkowska D., Wyszkowski A., Samorząd terytorialny jako inwestor publiczny w Polsce na tle innych krajów OECD, „Wiadomości Statystyczne” 2016, nr 61(12), s. 58–69. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.1118
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Bożena Popowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.