Keywords
administrative liability
administrative fines
criminal law
administrative law
How to Cite
Abstract
The article focuses on the problem of liability for administrative fines, taking into account elements of a subjectivising nature of administrative liability to demonstrate the possibility of subsidiary application of criminal law provisions by public administration bodies. Through the analysis of the case law of the Supreme Administrative Court, selected Regional Administrative Courts, the Constitutional Tribunal, as well as the European Court of Human Rights, it is shown that the problem of measuring and imposing administrative fines on the basis of the provisions of substantive administrative law and Section IVa of the Code of Administrative Procedure requires a much broader analysis than any conducted thus far. Due to the legislator’s failure to guarantee the correct scope of legal protection that would include demonstrating the circumstances that are also of a subjective nature, obliged entities have been deprived of numerous legal guarantees provided not only in Article 42(2) of the Constitution of the Republic of Poland but also in Article 6 of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms (ECHR). The analysis of the nature of administrative fines proves that the current regulations of Section IVa of the Code of Administrative Procedure require significant reform, in particular, to guarantee the absence of arbitrary imposition and execution of administrative sanctions
by public administration bodies. Verifying the judgments from the point of view of taking into account the subsidiary application of the provisions of criminal law has made it possible to present a discussion on the nature of administrative liability, which is first and foremost of significance in terms of implementing the obligations of the State Party to the ECHR within the framework of taking into account subjective circumstances, but also in terms of the application of the ne bis in idem principle in the situation of concurrence of criminal and administrative liability. With this in mind, a de lege ferenda postulate is to amend the provisions of Section IVa of the Code of Administrative Procedure by including in its scope additional legal guarantees of obliged entities while taking into account the principle of legalism in its broadest sense.
References
Augustyniak Ł., Administracyjne kary pieniężne w świetle orzecznictwa ETPCz, „Radca Prawny. Zeszyty Naukowe” 2015, nr 3(4), s. 183–205.
Dębski R., Karalność usiłowania nieudolnego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1999, nr 61(2), s. 101–117.
Fleszer D., Administracyjne kary pieniężne, „Roczniki Administracji i Prawa” 2022, nr 20(1), s. 89–100. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.9085
Gardocki L., Pojęcie przestępstwa i podziały przestępstw w polskim prawie karnym, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G. Ius” 2013, nr 60(2), s. 29–40.
Górniok O., Wspólnotowe europejskie, gospodarcze prawo karne?, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 1996, nr 7–8, s. 30–38.
Jendrośka J., Kary administracyjne, w: Księga jubileuszowa Profesora Marka Mazurkiewicza, pod red. R. Mastalskiego, Wrocław 2001, s. 48–55.
Kaczocha M., Kilka uwag prawno-legislacyjnych na temat fakultatywnych kar pieniężnych uregulowanych w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, „Forum Prawnicze” 2015, nr 1(27), s. 42–51.
Kaźmierska-Patrzyczna A., Rabiega-Przyłęcka A., Sankcje administracyjne na przykładzie administracyjnych kar pieniężnych za usuwanie bez zezwolenia lub niszczenie drzew i krzewów, Warszawa 2011.
Kisilowska H., Zieliński G., Administracyjne kary pieniężne – funkcja prewencyjna i represyjna, „Prawo w Działaniu. Sprawy karne” 2020, nr 43, s. 160–171. DOI: https://doi.org/10.32041/PWD.4309
Klat-Wertelecka L., Sankcja egzekucyjna w administracji a kara administracyjna, w: Sankcje administracyjne. Blaski i cienie, pod red. M. Stahl, R. Lewickiej, M. Lewickiego, Warszawa 2011, s. 65–78.
Kocowski T., Reglamentacja działalności gospodarczej w polskim administracyjnym prawie gospodarczym, Wrocław 2007.
Kotowski W., Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2009.
Król-Bogomilska M., Kary pieniężne w prawie antymonopolowym: w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów w europejskim prawie wspólnotowym, Warszawa 2001.
Kulesza M., Nowelizacja k.p.a. z 2017 roku a kary pieniężne za naruszenie zakazu praktyk ograniczających konkurencję, „Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2019, nr 8(2), s. 31–39.
Marciniak B., Racjonalizacja odpowiedzialności za usiłowanie popełnienia przestępstwa (między teorią obiektywną a subiektywną), „Acta Universitatis Lodziensis Folia Iuridica” 2015, nr 74, s. 56–69. DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6069.74.05
Michór A., Odpowiedzialność administracyjna – odrębny rodzaj odpowiedzialności prawnej czy sankcja karna w prawie administracyjnym, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego”, 2005, t. 18, s. 341–364.
Niżnik-Dobosz I., Aksjologia sankcji w prawie administracyjnym, w: Sankcje administracyjne. Blaski i cienie, pod red. M. Stahl, R. Lewickiej, M. Lewickiego, Warszawa 2011, s. 120–146.
Oniszczuk J., Notka do wyroku TK z dnia 29 kwietnia 1998 r., K. 17/97, „Glosa” 1998, nr 6, s. 17–19.
Płachta M., Prawno-międzynarodowe i konstytucyjne podstawy ochrony praw oskarżonego w procesie karnym, „Gdańskie Studia Prawnicze” 1999, nr 1(4), s. 15–52.
Popławski H., Zasada ne bis in idem we wzajemnym stosunku prawa karnego, karno-administracyjnego i dyscyplinarnego, „Nowe Prawo” 1964, nr 5, s. 473–484.
Radecki W., Finansowe kary administracyjne w prawie ochrony środowiska, w: Administracyjne kary pieniężne w demokratycznym państwie prawa, pod red. M. Błachuckiego, Warszawa 2015, s. 128–141.
Radecki W., Kary pieniężne w polskim systemie prawnym, czy nowy rodzaj odpowiedzialności karnej?, „Przegląd Prawa Karnego” 1996, nr 14–15, s. 5–17.
Radecki W., Odpowiedzialność prawna w ochronie środowiska, Warszawa 2002.
Rogalski M., Odpowiedzialność karna a odpowiedzialność administracyjna, „Ius Novum” 2014, nr 8(5), s. 66–80.
Sepioło-Jankowska I., Odpowiedzialność administracyjna jako odpowiedzialność alternatywna dla deliktów finansowych, „Prokuratura i Prawo” 2020, nr 1, s. 81–100.
Siewierski M., Kodeks karny i prawo o wykroczeniach. Komentarz, wyd. 8, Warszawa 1953.
Stahl M., Sankcje administracyjne – problemy węzłowe, w: Sankcje administracyjne. Blaski i cienie, pod red. M. Stahl, R. Lewickiej, M. Lewickiego, Warszawa 2011, s. 17–30.
Suwaj R., Zasady nakładania administracyjnych kar pieniężnych, Warszawa 2021.
Szpyrka M., Europejskie standardy stosowania kar pieniężnych na przykładzie polskiego prawa telekomunikacyjnego, Warszawa 2020.
Szumiło-Kulczycka D., Prawo administracyjno-karne, Kraków 2004.
Tyszkiewicz L., Problem odpowiedzialności karnej osób prawnych (zakładów pracy) w polskim systemie prawnym, „Prace Prawnicze Uniwersytetu Śląskiego” 1974, nr 5, s. 165–175.
Warkałło W., Odpowiedzialność odszkodowawcza. Funkcje, rodzaje, granice, Warszawa 1972.
Wierzbowski B., Problem kar administracyjnych w demokratycznym państwie prawnym, w: Państwo prawa i prawo karne. Księga jubileuszowa Profesora Andrzeja Zolla, t. 1, pod red. P. Kardasa, T. Sroki, W. Wróbla, Warszawa 2012, s. 961–976.
Wincenciak M., Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania, Warszawa 2008.
Wróbel W., Zoll A., Polskie prawo karne – część ogólna, Warszawa 2013.
Ziemski K., w: System Prawa Administracyjnego, t. 5, Prawne formy działania administracji, pod. red. R. Hausera, Z. Niewiadomskiego, A. Wróbla, Warszawa 2013, s. 178–197.
Zimmermann M., Kolegia czy sądy?, „Zagadnienia Karno-Administracyjne” 1962, nr 2, s. 16–20.
Zimmermann M., Zagadnienia kodyfikacji orzecznictwa karno-administracyjnego (wybór systemu), „Zagadnienia Karno-Administracyjne” 1961, nr 2, s. 2–9.
Żywicka A., Wierzbowski M., Administracyjne kary pieniężne w ustawie o produktach kosmetycznych a dyrektywy wymiaru kary z art. 189d Kodeksu postępowania administracyjnego, „Studia Prawa Publicznego” 2022, nr 3(39), s. 39–62. DOI: https://doi.org/10.14746/spp.2022.3.39.2
License
Copyright (c) 2024 Małgorzata Biszczanik
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.