Keywords
declaration of financial interests
public authority
How to Cite
Abstract
Declarations of financial interests are considered one of the key elements of the Polish anti-corruption system. Unfortunately, due to the negligence of the legislator, there are often numerous practical problems that control authorities have to deal with. One of them is the illegibility of the submitted declarations, which makes it impossible to verify their content. This is a serious shortcoming that makes it difficult to control persons holding public functions and can be used to circumvent the imposed obligations.
This text considers whether, despite the lack of detailed regulations regarding the “style” of completing the declaration of interests, control authorities are forced to accept documents that cannot be verified. In the author’s opinion, the directive of a rational legislator requires just the opposite, in order to ensure the effectiveness of such key provisions from the point of view of democracy as anti-corruption provisions. Refusal to accept the declaration should be made by applying, by analogia legis, the provisions of art. 64. § 2 of the Code of Adminisrative Procedure – by finding a formal deficiency and requesting its correction. The criterion of readability itself should be based on the pattern of the average recipient, developed on the basis of the principles of knowledge, life experience and logical reasoning. This position, supported by case law and general principles of administrative proceedings, allows for the proper functioning of this element of the anti-corruption system, while protecting the rights of the obliged person.
References
Amberg J.H., Znaczenie zasady jawności dla demokracji, „Krytyka Prawa” 2018, nr 10(1), s. 7–19. DOI: https://doi.org/10.7206/kp.2080-1084.171
Augustyniak M., Instrumenty antykorupcyjne w samorządzie terytorialnym. Wybrane zagadnienia, Warszawa 2022.
Berek M., Sejm, w: Polskie Towarzystwo Prawa Konstytucyjnego, Stan przestrzegania Konstytucji RP w okresie IX kadencji Sejmu RP (2019–2023). Raport, Kraków 2023, s. 78–95.
Dziedziak W., O dyskrecjonalności administracji publicznej w procesach stosowania prawa, „Studia Iuridica Lublinensia” 2017, nr 3, s. 25–45. DOI: https://doi.org/10.17951/sil.2017.26.3.25
Górecki P., Problem podpisu pod dokumentem urzędowym, „Studia Administracyjne” 2013, nr 5, s. 235–256.
Górzyńska T., Zasada praworządności i legalności, w: Zasady podstawowe polskiej Kon- stytucji, pod red. W. Sokolewicza, Warszawa 1998, s. 92–105.
Izdebski K., Oświadczenia majątkowe. Będzie poprawa czytelności, ale bez idei cyfryzacji, mojepaństwo.pl, 24 III 2017, https://mojepanstwo.pl/aktualnosci/562 (dostęp: 19 V 2024).
Jabłońska-Bonca J., Problemy ze spójnością prawa i regulacjami pozaprawnymi a siła sprawcza państwa – zarys tematu, „Krytyka Prawa” 2015, nr 7(1), s. 157–175. DOI: https://doi.org/10.7206/kp.2080-1084.79
Jachimowicz M., Odpowiedzialność karna za naruszenie przepisów ustawy „antykorupcyjnej”, „Prokuratura i Prawo” 2006, nr 10, s. 103–109.
Jyż G., Kilka uwag w sprawie ustawy z 5 czerwca 1992 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne, „Radca Prawny” 1993, nr 3, s. 40–42.
Kowalski S., Odpowiedzialność karna za podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w oświad- czeniu o stanie majątkowym posła lub senatora – uwagi de lege lata i postulaty de lege ferenda, „Przegląd Sejmowy” 2022, nr 1(168), s. 37–56. DOI: https://doi.org/10.31268/PS.2022.85
Kozłowska M., Racjonalny prawodawca w świetle potrzeby przeciwdziałania korupcji w administracji publicznej przy pomocy norm prawa administracyjnego o cha- rakterze prewencyjnym, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji” 2020, nr 120(1), s. 459–471. DOI: https://doi.org/10.19195/0137-1134.120.34
Kraluk W., O rozumieniu i regulacji normatywnej demokracji bezpośredniej w nowej Konstytucji, „Gdańskie Studia Prawnicze” 1998, nr 3, s. 15–30.
Kubicka-Zach K. , Oświadczenia majątkowe niechlujne i nieczytelne, system wymaga zmian, Prawo.pl, 25 IV 2019, https://www.prawo.pl/samorzad/oswiadczenia-majatkowe-samorzadowcow,265278.html (dostęp: 19 V 2024).
Marmola M., Olszanecka-Marmola A., Korupcja i przeciwdziałanie korupcji w Polsce: wymiar psychospołeczny i prawnopolityczny, Katowice 2021.
Nowicki M., Prawa i ich gwarancje, w: M. Nowicki, Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, wyd. 8, Warszawa 2021, LEX/el.
Odrowąż-Sypniewski W., Obowiązek złożenia oświadczeń majątkowych przez posła do Parlamentu Europejskiego, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu” 2023, nr 1(77), s. 271–277. DOI: https://doi.org/10.31268/ZPBAS.2023.16
Opaliński B., Dostęp do informacji publicznej jako emanacja zasady jawności życia publicznego, „Przegląd Prawa Publicznego” 2019, nr 7–8, s. 35–43.
Osowski S., Wilk B., Jawność jako zasada demokratycznego państwa prawa, „Krajowa Rada Sądownictwa” 2016, nr 4, s. 27–34.
Przybysz P., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz aktualizowany, Warszawa 2024, LEX/el.
Romaniuk P., Wybrane prawnoadministracyjne aspekty realizacji zasady jawności w sferze funkcjonowania administracji publicznej, „Studia Iuridica Toruniensia” 2021, t. 29, s. 351–368. DOI: https://doi.org/10.12775/SIT.2021.036
Rzetecka-Gil A., Ustawa o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Komentarz, wyd. 2, Warszawa 2021, LEX/el.
Rzetecka-Gil A., Z problematyki podmiotów zobowiązanych do składania oświadczeń majątkowych w gminie, „Samorząd Terytorialny” 2015, nr 9, s. 51–57.
Sławiński M., Penalizacja złożenia fałszywego oświadczenia majątkowego przez osobę pełniącą funkcję publiczną. Wybrane aspekty dotyczące bezprawności, systematyki przepisów oraz dobra prawnie chronionego, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2015, nr 19(1), s. 101–126.
Sokolewicz W., Wojtyczek K., Art. 61, w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 2, wyd. 2, pod red. L. Garlickiego, M. Zubika, Warszawa 2016, LEX/el. Sukienniczak P., Problem luzu decyzyjnego w procesie stanowienia i stosowania prawa, „Studia Administracyjne” 2013, nr 5, s. 36–62.
Szydłowski C., Kontrola działalności władzy publicznej, w: Społeczna odpowiedzialność w procesach zarządzania funkcjonalnymi obszarami miejskimi / Social responsibility in the management processes of functional Urban Areas, pod red. T. Markowskiego, D. Stawasz, Warszawa 2014, s. 136–159.
Tuleja P., Art. 2, w: Konstytucja RP, t. 1, Komentarz do art. 1–86, pod red. M. Safjana, L. Boska, Warszawa 2016, Legalis.
Wierzbica A., Ograniczenia antykorupcyjne w samorządzie terytorialnym, Warszawa 2008. Wierzbica A., Przepisy antykorupcyjne w administracji publicznej, Warszawa 2010, LEX/el.
Wierzbica A., Ustawa o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Komentarz, Warszawa 2017, Legalis.
Wróbel A., Art. 7, w: M. Jaśkowska, M. Wilbrandt-Gotowicz, A. Wróbel, Komentarz aktualizowany do Kodeksu postępowania administracyjnego, Warszawa 2024, LEX/el.
Zubik M., Sokolewicz W., Art. 2, w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t.1, wyd. 2, pod. red. L. Garlickiego, M. Zubika, Warszawa 2016, Lex/el.
License
Copyright (c) 2024 Arkadiusz Jaworski
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.