Etyka administracji publicznej a funkcja edukacyjna sądów administracyjnych – glosa częściowo krytyczna do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 lipca 2021 r., sygn. akt III OSK 3869/21
PDF

Słowa kluczowe

administrative courts
public administration
ethics
family rights
axiology

Jak cytować

Jaworski, A. (2024). Etyka administracji publicznej a funkcja edukacyjna sądów administracyjnych – glosa częściowo krytyczna do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 lipca 2021 r., sygn. akt III OSK 3869/21. Studia Prawa Publicznego, (1 (45), 179–200. https://doi.org/10.14746/spp.2024.1.45.8

Abstrakt

This gloss discusses two, at first glance imperceptible, problems that are concentrated in the ruling analyzed. The first of these is the practical application of ethical principles by public administration bodies. In the case being commented on – submitting an application for a school scholarship beyond the statutory deadline – the public administration authorities not only failed to fulfill their obligations related to the fair consideration of the case, but also to provide protection to a family in a difficult life situation. Such protection is guaranteed not only by statutes, including the Code of Administrative Procedure, but also by the Constitution of the Republic of Poland and international agreements binding on Poland. The Supreme Administrative Court’s judgment focused primarily on the analysis of the provisions of the Education System Act, without paying much attention to the above-mentioned problem of standards that should guide public administration. In the author’s opinion, such a way of considering the case, which ignores the broader context of the primary causes of the entire problem, should be considered as a serious omission. In the light of the fundamental role of the courts in protecting the fundamental rights of the individual, as well as the influence of case law on shaping the legal culture of public authorities and society, the duty of the court – especially the court of last instance – is to provide a detailed explanation of all doubts that have arisen in a given case and a comprehensive justification of the reasons for a given decision. The goal that the court should strive for is not only to uphold and promote certain standards or maintain the uniformity of case law, but also to ensure that both the parties and all other recipients of the judgment have no or the least possible doubts as to the correctness of the judgment. All this significantly affects the authority of the judiciary and the trust of citizens in it, and thus to some extent, also their faith in the entire public authority in Poland.

 

https://doi.org/10.14746/spp.2024.1.45.8
PDF

Bibliografia

Adamiak B., Borkowski J., Metodyka pracy sędziego w sprawach administracyjnych, Warszawa 2020.

Andrychowicz P., Korzeniowski Ł., Oszczyk F., Superson N., Prawa ucznia w Polsce. Świadomość. Naruszenia. Reakcje, w: Prawa ucznia w Polsce. Raport z badań, podred. Ł. Korzeniowskiego, Stowarzyszenie Umarłych Statutów, Kraków 2023, s. 37–107.

Barcik J., Wielopoziomowy konstytucjonalizm Unii Europejskiej a stosowanie praw podstawowych, „Przegląd Europejski” 2018, nr 2, s. 35–51. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.0789

Bogucka I., Pietrzykowski T., Etyka w administracji publicznej, Warszawa 2015. Borysiak W., Art. 71, w: Konstytucja RP, t. 1, Komentarz do art. 1–86, pod red. M. Safjana, L. Boska, Warszawa 2016, LEX/el.

Chmielarz-Grochal A., O możliwości kształtowania świadomości konstytucyjnej przez sądy administracyjne, „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej” 2022, nr 2(31), s. 22–42. DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2022.2.22

Chmielewski J., Zasada budzenia zaufania w ogólnym postępowaniu administracyjnym, Warszawa 2018.

Dauter B., Art. 183, w: A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, B. Dauter, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2021, LEX/el.

Dauter B., Dauter-Kozłowska A., Metodyka pracy sędziego sądu administracyjnego, Warszawa 2023.

Giełda M., Godność człowieka w otoczeniu administracji publicznej – wybrane zagadnienia, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji” 2017, CXI, s. 45–61. DOI: https://doi.org/10.19195/0137-1134.111.4

Gomułowicz A., Aspekt prawotwórczy sądownictwa administracyjnego, Warszawa 2008.

Knysiak-Sudyka H., Art. 183, w: Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, pod red. T. Wosia, Warszawa 2018, LEX/el.

Marczewski P., Skutki ukrytej prywatyzacji w polskiej szkole, Fundacja Batorego, 24 I 2024, https://www.batory.org.pl/blog_wpis/skutki-ukrytej-prywatyzacji-w-polskiej-szkole/ (dostęp: 8 II 2024).

Mitrus L., Art. 33, w: A. Wróbel, Karta Praw Podstawowych UE, Warszawa 2020, LEX/el. Mitrus L., Art. 34, w: A. Wróbel, Karta Praw Podstawowych UE, Warszawa 2020, LEX/el. Pędowski K., Jeszcze o wychowawczej roli wymiaru sprawiedliwości, „Palestra” 1988, nr 32(8–9), s. 115–121.

Półtorak N., Zakres związania państw członkowskich Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej, „Europejski Przegląd Sądowy” 2014, nr 9, s. 17–28.

Przybysz P., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2023, LEX/el. Sawczuk M., O zasadzie pogłębiania zaufania obywateli do władzy publicznej, „Studia Prawnoustrojowe” 2012, nr 18, s. 155–172.

Tomaszewska M., Miejsce i znaczenie Europejskiej Karty Społecznej w systemie prawa Unii Europejskiej, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2019, nr 2, s. 221–228.

Wróbel A., Art. 51, w: Karta Praw Podstawowych. Komentarz, pod red. A. Wróbla, Warszawa 2020, LEX/el.

Wróbel A., Protokół w sprawie stosowania Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej do Polski i Zjednoczonego Królestwa, w: A. Wróbel, Karta Praw Podstawowych UE, Warszawa 2020, LEX/el.

Wróbel A., Tytuł IV – Solidarność, w: A. Wróbel, Karta Praw Podstawowych UE, Warszawa 2020, LEX/el.

Wróblewski M., Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej w polskim sądownictwie – problemy i wyzwania, „Krajowa Rada Sądownictwa” 2015, nr 2, s. 17–23.

Zimmermann J., Aksjomaty sądownictwa administracyjnego, Warszawa 2020.