Abstrakt
W XX wieku w badaniach polityki globalnej dominowały formalne teorie stosunków międzynarodowych. Upadek europejskich imperiów, ideologiczny podział świata, dwie wojny światowe, współzawodnictwo systemów autorytarnych i liberalnych, wreszcie kryzys i upadek reżimów socjalistycznych spowodowały konieczność weryfikacji teoretycznego podejścia do badań stosunków międzynarodowych. Upadek Związku Radzieckiego umocnił złudzenie końca historii i triumfu odniesionego przez uniwersalne wartości liberalizmu, praw i wolności człowieka. Jednak konflikty o podłożu narodowościowym, religijnym i etnicznym z ostatniej dekady XX w. i pierwszej dekady XXI w. położyły kres liberalnym nadziejom i optymizmowi. Metodologiczne i teoretyczne przekształcenia nauk humanistycznych w drugiej połowie XX w. doprowadziły do erozji tradycyjnej wiedzy o polityce światowej, a kategorie „dyskursu”, „wyobraźni” i „wynalazku” stały się uniwersalnymi narzędziami jej analizy. Autor analizuje aktualne procesy międzynarodowe w kontekście wyobraźni politycznej. Analizie poddany zostaje aktualny – deklarowany i wyobrażony – status Stanów Zjednoczonych i Rosji. Polityka światowa zostaje wyobrażona w kategoriach dyskursu. Dominacja zachodniego centryzmu w formalnym języku politycznym, jakim posługują się obecne supermocarstwa, sprzyja wyłonieniu nowych, uprzednio ignorowanych aktorów. Proces wyobrażania i odkrywania owego świata nie dobiegł końca, a liczba wiodących aktorów światowej rozgrywki pozostaje zmienna.
Bibliografia
Blake A. (2014), Obama says Russia is just a ‘regional power’. The American people disagree, “Washington Post”, March 25, http://www.washingtonpost.com/blogs/the-fix/wp/2014/03/25/obama-says-russia-is-just-a-regional-power-the-american-people-disagree/.
Creutzfeldt B. (2013a), Pinar Bilgin Non-Western IR, Hybridity, and the One-Toothed Monster called Civilization, “Theory Talks”, no. 61, http://www.theorytalks.org/2013/12/theory-talk-61.html.
Creutzfeldt B. (2013b), Siba Grovogui on IR as Theology, Reading Kant Badly, and the Incapacity of Western Political Theory to Travel very far in Non-Western Contexts’, “Theory Talks”, no. 57, http://www.theory-talks.org/2013/08/theory-talk-57.html.
Creutzfeldt B. (2014), Siddharth Mallavarapu on International Asymmetries, Ethnocentrism, and a View on IR from India, “Theory Talks”, no. 63, http://www.theorytalks.org/2014/02/theory-talk-63.html.
Dickey Ch., Detmer J. (2014), Obama’s Nuclear Summit Aimed to Stop Terrorists. Now Putin’s the Issues, «The Daily Beast», March 25, http://www.thedailybeast.com/articles/2014/03/25/obama-s-nuclear-summit-aimed-to-stop-terrorists-now-putin-s-the-issue.html.
Etzioni A. (2013), The Devolution of American Power, “The Fletcher Forum of World Affairs”, vol. 37, no. 1, p. 13–34.
Flemes D. (2007), Conceptualising Regional Power in International Relations: Lessons from the South African Case, “Working Papers German Institute for Global and Area Studies”, no. 53.
Kappel R. (2010), On the Economics of Regional Powers: Comparing China, India, Brazil, and South Africa, “Working Papers German Institute for Global and Area Studies”, no. 145.
McDonald-Gibson Ch. (2014), Ukraine crisis: Russia is a regional power – but US is most powerful nation in the world, Obama warns Putin, “The Independent”, March 26, http://www.independent.co.uk/news/world/europe/russia-cannot-hope-to-match-global-might-of-america-says-barack-obama-in-warning-to-vladimir-putin-9215305.html.
Schouten P. (2008), Peter Katzenstein on anti-Americanism, Analytical Eclecticism and Regional Powers’, “Theory Talks”, no. 15, http://www.theorytalks.org/2008/08/theory-talk-15.html.
Schouten P. (2008b), Immanuel Wallerstein on World-Systems, the Imminent End of Capitalism and Unifying Social Science, “Theory Talks”, no. 13, http://www.theorytalks.org/2008/08/theory-talk-13.html.
Schouten P. (2012), Jean Francois Bayart on Globalization, Subjectification, and the Historicity of State Formation, “Theory Talk”, no. 47, http://www.theorytalks.org/2012/02/theory-talk-47.html.
Licencja