Przed rozwodem. Sytuacja polityczna na Słowacji w ramach Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej (1990–1992)

Article Sidebar

PDF
Opublikowane: gru 12, 2018
DOI: https://doi.org/10.14746/ssp.2018.2.3
Słowa kluczowe:
Czeska i Słowacka Republika Federacyjna, Vacláv Klaus, Vladimír Mečiar, Vacláv Havel, rozpad

Main Article Content

Krzysztof Żarna
Uniwersytet Rzeszowski

Abstrakt

Po „aksamitnej rewolucji” w Czechach i na Słowacji w 1990 r. odbyły się wybory do Zgromadzenia Federalnego. Zwyciężyły w nich dwa ruchy polityczne: Forum Obywatelskie i Społeczeństwo Przeciwko Przemocy. W przypadku wyborów do Słowackiej Rady Narodowej większość partii politycznych akcentowała chęć akcesji do struktur europejskich oraz równouprawnienia w ramach federacji. Z czasem narastały rozbieżności pomiędzy Czechami a Słowakami odnośnie wizji przyszłego państwa. Spośród polityków czeskich i słowackich odrębność akcentowali Vacláv Klaus i Vladimír Mečiar oraz przedstawiciele partii nacjonalistycznych. Z kolei największym orędownikiem utrzymania federacji był prezydent Vacláv Havel. W związku z narastającymi tendencjami nacjonalistycznymi wśród Czechów i Słowaków proces dezintegracji wspólnego państwa był nie do powstrzymania. Ostatecznie 1 stycznia 1993 r. na politycznej mapie Europy pojawiły się dwa nowe państwa: Republika Czeska i Republika Słowacka.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Numer
Nr 2 (2018)
Dział
Artykuły
Biogram autora

Krzysztof Żarna, Uniwersytet Rzeszowski

doktor habilitowany nauk o polityce, specjalność stosunki międzynarodowe. Profesor nadzwyczajny w Instytucie Nauk o Polityce Uniwersytetu Rzeszowskiego. Kierownik Zakładu Polityki Bezpieczeństwa oraz prodziekan ds. Studenckich i Kształcenia Wydziału Socjologiczno-Historycznego UR. Absolwent Szkoły Praw Człowieka Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka w Warszawie. Specjalizuje się w problematyce praw człowieka i stosunków międzynarodowych.

Referencje

  1. Barański M., Czyż A. (2005), Słowacja, w: Systemy polityczne państw Europy Środkowej i Wschodniej, red. M. Barański, E. Piaskownik, Katowice.
  2. Cichosz M. (2010), Gabinety na Słowacji po 1990 roku, w: Współczesna Słowacja.
  3. Sytuacja wewnętrzna i pozycja międzynarodowa, red. E. Pałka, Wydawnictwo Arboretum, Wrocław.
  4. Jagodziński A. (1990), Jednak Federacja, „Gazeta Wyborcza” z 22 VIII.
  5. Jagodziński A. (1991), Prawie lincz, „Gazeta Wyborcza” z 15 III.
  6. Jednaka W. (1998), Partie polityczne wybranych państw Europy Środkowo-Wschodniej, w: Demokracje Europy Środkowo-Wschodniej w perspektywie porównawczej, red. A. Antoszewski, R. Herbut, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
  7. Kopeček L. (2003), Stranický systém Slovenska, w: P. Fiala, R. Herbut i in., Střeoeuropské systémy politických stran. Česká republika, Maďarsko, Polsko a Slovensko, Masarykova Univerzita v Brně, Brno.
  8. Madera A. J. (1991), Na drodze do niepodległości. Słowacki system polityczny w okresie transformacji, Firma „SAS” Wanda Tarnawska, Rzeszów.
  9. Mojžita M. (2004), Kňažko/Demeš/Kňažko. Formovanie slovenskej dyplomacie v rokoch 1990 až 1993, Slovenská akadémia vied, Bratislava.
  10. Morawiec R. (1991), Czecho-Słowacja, „Europa Środkowo-Wschodnia”, R. I.
  11. Neosocjalizm? (1991), „A do Z” z 12 II.
  12. Orlof E. (2003), Transformacja polityczna w Słowacji w ostatniej dekadzie XX wieku, w: I. Stawowy-Kawka, W. Rojek, Państwa europejskie na drodze do niepodległości (w drugiej połowie XIX i XX wieku). Studia oferowane Profesorowi Marianowi Zgórniakowi, Towarzystwo Wydawnicze Historica Jagiellonica, Kraków.
  13. Polačková Z. (1997), Przejawy nacjonalizmu i problemy mniejszości na Słowacji po 1989 r., w: Fenomen nowoczesnego nacjonalizmu w Europie Środkowej, red.
  14. B. Linek, J. Lüer, K. Struve, Państwowy Instytut Naukowy – Instytut Śląski, Opole.
  15. Rychlík J. (1999), Rozdělení Československa 1989–1992, „Prace Komisji Środkowoeuropejskiej PAU”, t. XVII.
  16. Suk J. (1997), Občanské fórum. Listopad–prosinec 1989, t. 1: Události, Doplněk Brno – Ústav pro soudobé dějiny, Praha.
  17. Szczepaniak M. (1995), Czechosłowacja w latach 1989–1992. Od „aksamitnej rewolucji” do „aksamitnego” rozpadu federacji, „Prace politologiczne”, z. 226.
  18. Schuster R. (1999) [wywiad], Bez czerwonej kartki, „Polityka” z 11 XII.
  19. Ústavný zákon z 20. aprila 1990 o zmene názvu Česko-slovenskej federativnej republiky, Z.z. 1990, č. 101.
  20. Wiszniowski R. (1998), Wybory parlamentarne w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Polityczne konsekwencje systemów wyborczych, w: Demokracje Europy Środkowo-Wschodniej w perspektywie porównawczej, red. A. Antoszewski, R. Herbut, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
  21. Ústavný zakon z 12. Decembra 1990 ktorým sa mení ústavný zákon č. 143/1968 Zb. o československej federácii, Z.z. 1990, č. 556.
  22. Zákon Slovenskej národnej rady z 16. marca 1990 o voľbách do Slovenskej národnej rady. Z.z. 1990, č. 80.
  23. Zákon Slovenskej národnej rady z 25. Octobra 1990 o úradnom jazyku v Slovenskej republikę, Z.z. 1990, č. 428.
  24. Zenderowski R. (2007), Nad Tatrami błyska się… Słowacka tożsamość narodowa w dyskursie politycznym w Republice Słowackiej (1989–2004), Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa.
  25. Żarna K. (2015), Od Mečiara do Dzurindy. Główne kierunki polityki zagranicznej Republiki Słowackiej w latach 1993–2002, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
  26. Żarna K. (2011), Po rozwodzie. Republika Czeska w polityce zagranicznej Republiki Słowackiej (1993–2002), w: Polska – Słowacja – Europa Środkowa w XX wieku, red. J. Pisuliński, E. Rączy, K. Żarna, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.