Słowa kluczowe
swearing in of the Head of State
liturgy
ritual
Jak cytować
Abstrakt
The text analyzes the mutual relations between the liturgy of sacraments and the most solemn state ceremony in the Republic of Poland, that of swearing-in of the Head of State. Although the latter ceremony is secular, its antecedence should be sought in the religious aspects of the enthronement of European rulers in the Middle Ages. These references make the swearing-in an object of study combining theology and political science. They invite questions about the relation between the religious imagination of a given national community and its political organization as embodied in state ceremonies. The candidate who wins the presidential elections becomes the President of the Polish Republic after their victory is announced by the National Electoral Commission, and after the Supreme Court confirms validity of this result. However, they remain President-Elect until they utter the words of the oath. Therefore, the swearing-in is a public ritual regulated by law which needs to be completed in order to formally commence exercise of the office. The oath, which is spelled out in the Constitution and delivered by the newly elected Head of State, has a performative nature, similar to liturgical formulas. Additionally, it comprises an optional reference to God as witness to the oath delivered. Therefore, the presidential oath is a historically conditioned testimony to public authority, referring to the realm of the sacred.
Bibliografia
Legal acts:
The Act of January 5, 2011 – Election Code, Journal of Laws 2011, No. 21, item 112 as amended.
The Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997, Journal of Laws 1997, No. 78, item 483 as amended.
Constitutional Act of October 17, 1992 on mutual relations between the legislative and executive power of the Republic of Poland and the local government, Journal of Laws 1992, No. 84, item 426.
Act of September 27, 1990 on the election of the President of the Republic of Poland, Journal of Laws 1990, No. 67, item 398 as amended.
Act of December 29, 1989 amending the Constitution of the Polish People’s Republic, Journal of Laws 1989, No. 75, item 444.
Act of April 7, 1989 amending the Constitution of the Polish People’s Republic, Journal of Laws 1989, No. 19, item 101.
The Constitution of the Polish People’s Republic of July 22, 1952, Journal of Laws 1952, No. 33, item 232.
Constitutional Act of February 19, 1947, Journal of Laws 1947, No. 18, item 71. The Constitution of the Republic of Poland of April 23, 1935.
The Constitution of the Republic of Poland of March 17, 1921.
Other sources:
Austin J. L. (1993), Mówienie i poznawanie, Warszawa.
Baszkiewicz J. (1998), Myśl polityczna wieków średnich, Poznań.
Biblia Tysiąclecia. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu (2003), Poznań.
Böckenförde E. W. (2005–2006), Teoria polityki a teologia polityczna. Uwagi na temat ich wzajemnego stosunku, “Teologia Polityczna,” no. 3.
Chmaj M. (1996), Sejm „kontraktowy” w transformacji systemu politycznego Rzeczypospolitej Polskiej, Lublin.
Churska-Nowak K. (2009), Rytuały polityczne w demokracji masowej, Poznań.
Churska-Nowak K., Orylski Ł. (2010), The boundaries between the religious and the secular on the Polish political scene, “Środkowoeuropejskie Studia Polityczne,” no. 2.
Eller J. D. (2012), Antropologia kulturowa. Globalne siły, lokalne światy, Kraków.
Filipowicz S. (1998), Mit i spektakl władzy, Warszawa.
Gennep A. van (2006), Obrzędy przejścia. Systematyczne studium ceremonii, Warszawa.
Gierycz M. (2008), Chrześcijaństwo i Unia Europejska. Rola religii w procesie integracji europejskiej, Warszawa–Kraków.
Gołembski F. (2012), Cywilizacja europejska, Warszawa.
Gołembski F. (2006), Jedność europejska, Warszawa.
Gołembski F. (2008), Kulturowe aspekty integracji europejskiej, Warszawa.
Górecki D. (1997), Wpływ polskich tradycji ustrojowych na współczesne rozwiązania konstytucyjne, in: Konstytucyjne systemy rządów, ed. M. Domagała, Warszawa.
Kałuszyńska E. (n.d.), Język a rzeczywistość. Performatywna funkcja języka, Lublin, http://bacon.umcs.lublin.pl/~lukasik/Konferencja%20(teksty%20referatow)/Kaluszynska.pdf, 15.06.2018.
Kantorowicz E. (2007), Dwa ciała króla. Studium ze średniowiecznej teologii politycznej, Warszawa.
Katechizm Kościoła Katolickiego (KKK, 1994 [1992]), Poznań.
Kłoczkowski J. (2004), Europa – chrześcijańskie korzenie, Warszawa.
Kodeks prawa kanonicznego (KPK, 1983).
Konstytucja o Liturgii Świętej (KL, 1963).
Leach E., Greimas A. J. (1989), Rytuał i narracja, Warszawa.
Mała encyklopedia kultury antycznej (1988), ed. Z. Piszczek, Warszawa.
Marini P. (2007), Liturgia i piękno. Nobilis pulchritudo, Pelplin.
Maroń G. (2012a), Instytucja przysięgi prezydenta w polskim porządku prawnym, “Przegląd Prawa Konstytucyjnego,” no. 2.
Maroń G. (2015), Instytucja przysięgi (ślubowania) a poszanowanie wolności sumienia i religii, “Przegląd Prawa Konstytucyjnego,” no. 4 (26).
Maroń G. (2012b), Ślubowanie senatorskie w polskim porządku prawnym, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria prawnicza,” no. 74/11.
Mojak R. (1997a), Instytucja Prezydenta RP w świetle nowej Konstytucji, “Państwo i Prawo,” no. 11–12.
Mojak R. (1997b), Pozycja ustrojowa i struktura władzy wykonawczej. Problematyka stosunków między prezydentem a rządem, in: Ustrój i struktura aparatu państwowego i samorządu terytorialnego, ed. W. Skrzydło, Warszawa.
Mojak R. (2000), Władza wykonawcza w Konstytucji RP, in: Ustrój konstytucyjny Rzeczypospolitej Polskiej, Lublin.
Monarchia w średniowieczu (2002), eds. J. Pysiak, A. Pieniądz-Skrzypczak, M. R. Pauk, Warszawa–Kraków.
Nadolski B. (1989), Liturgika, vol. I: Liturgika fundamentalna, Poznań.
Ochmann-Staniszewska S. (1995), Przysięga marszałka poselskiego na sejmach lat 1648–1668, “Czasopismo Prawno-Historyczne,” vol. XVVII, 1–2.
Paprocki H. (2007), Bóg i teatr na antypodach…, “Więź,” nr 5, electronic version: http://www.wiez.pl/czasopismo/;s,czasopismo_szczegoly,id,525,art,14445, 20.06.2018.
Pietrzak J. (2010), Senat Rzeczypospolitej Polskiej. Tradycja i współczesność XV–XXI w., Warszawa.
Sarnecki P. (1990), Prezydent jako organ czuwający nad przestrzeganiem Konstytucji, “Państwo i Prawo,” no. 11.
Segalen M. (2009), Obrzędy i rytuały współczesne, Warszawa.
Skrzydło W. (1996), Przemiany polityczno-ustrojowe w Polsce na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych, in: Prawo konstytucyjne, ed. W. Skrzydło, Lublin.
Słownik języka polskiego (2018), electronic version: https://sjp.pwn.pl/, 14.06.2018.
Słownik języka polskiego (1984), ed. M. Szymczak, Warszawa, vol. 2, 3.
Słownik grecko-polski (2015), ed. O. Jurewicz, Warszawa.
Sokolewicz W. (1989), Kwietniowa zmiana Konstytucji, “Państwo i Prawo,” no. 6.
Strzelczyk J. (2007), Cis Oceanum et Ultra. Ernst Kantorowicz i jego dzieło, in: Kantorowicz E., ibid.
Syryjczyk J. (1991), Krzywoprzysięstwo w systematyce kanonicznego prawa karnego, “Prawo Kanoniczne. Kwartalnik prawno-historyczny,” no. 34/1–2.
Towarek P. (2008), Średniowieczny dramat liturgiczny i jego oddziaływanie na współczesną liturgię Kościoła, “Studia Elbląskie,” no. 9.
Turner V. W. (2010), Proces rytualny. Struktura i antystruktura, Warszawa.
Urbańczyk P. (2000), Władza i polityka we wczesnym średniowieczu, Wrocław.
Witkowski Z. (1987), Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej 1921–1935, Warszawa–Poznań–Toruń.
Wolański A. (2005), Dramat liturgiczny w średniowieczu, Gdańsk.
Licencja
Teksty opublikowane na łamach czasopisma "Środkowoeuropejskie Studia Polityczne" i udostępniane w formacie PDF objęte są licencją CC BY 4.0 (Creative Commons - Uznanie autorstwa). Kopiowanie i rozpowszechnianie dozwolone jest pod warunkiem uznania autorstwa.