Prewencja rentowa jako metoda przeciwdziałania niezdolności do pracy. Wybrane aspekty
PDF

Słowa kluczowe

prewencja rentowa
świadczenia z ubezpieczenia społecznego
rehabilitacja lecznicza
niezdolność do pracy

Jak cytować

Pogonowski, M. (2020). Prewencja rentowa jako metoda przeciwdziałania niezdolności do pracy. Wybrane aspekty. Środkowoeuropejskie Studia Polityczne, (1), 115–132. https://doi.org/10.14746/ssp.2020.1.6

Abstrakt

Artykuł prezentuje dwa aspekty prewencji rentowej realizowanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, tj. rzeczowy – obejmujący infrastrukturę umożliwiającą rehabilitację leczniczą oraz finansowy – obejmujący świadczenia pieniężne, których wypłata stanowi zabezpieczenie materialne w czasie procesu powrotu do zdrowia. Autor stawia hipotezę, że przedstawione aspekty prewencji rentowej mają znaczenie w przeciwdziałaniu niezdolności do pracy. Przyjęta w rozważaniach metodologia oparta na analizie danych statystycznych i wykorzystująca metody interpretacji i porównania danych zgromadzonych i udostępnionych przez instytucje publiczne, w szczególności Zakład Ubezpieczeń Społecznych, potwierdziła znaczenie prewencji w przeciwdziałaniu niezdolności do pracy oraz redukcji kosztów ponoszonych przez budżet państwa z tego tytułu. Wymiar rzeczowy prewencji rentowej przyśpiesza powrót do pracy poprzez efektywną rehabilitację medyczną. Wymiar finansowy zapewnia poczucie bezpieczeństwa socjalnego, dzięki świadczeniom wypłacanym z ubezpieczenia społecznego (takim jak: zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, renta z tytułu niezdolności do pracy czy renta szkoleniowa). Istotne znaczenie ma także zaobserwowana tendencja obniżania wysokości świadczeń przysługujących podczas procesu powrotu do zdrowia.

https://doi.org/10.14746/ssp.2020.1.6
PDF

Bibliografia

Karczewicz E., Kania A., Zalewska H. (2018), Wydatki na świadczenia z ubezpieczeń społecznych związane z niezdolnością do pracy w 2017 r., Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych ZUS, Warszawa.

Koczur W. (2014), Restytucja zdolności do pracy w powszechnym systemie ubezpieczeń społecznych – zarys problematyki, w: Niezdolność do pracy jako ryzyko w społecznym ubezpieczeniu rentowym, ZUS, Warszawa–Chorzów.

Leśniowska J. (2012), Koszty niezdolności do pracy w badaniach kosztów chorób w Polsce na tle innych krajów, w: Różne aspekty ubezpieczeń społecznych, ZUS, Warszawa.

Łabęcka M., Zalewska H. (2019), Ubezpieczeni poddani rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS w 2017 roku w 12 miesięcy po odbytej rehabilitacji, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych, Warszawa.

Pławucka H. (2014), Ryzyko niezdolności do pracy dla celów rentowych – konstrukcja i treść, w: Niezdolność do pracy jako ryzyko w społecznym ubezpieczeniu rentowym, ZUS, Warszawa–Chorzów.

Sikora A. (2012), Wydatki na świadczenia z ubezpieczeń społecznych związane z niezdolnością do pracy – według grup chorobowych, w: Różne aspekty ubezpieczeń społecznych, ZUS, Warszawa.

Wiktorow A. (2012), Co zaliczać do kosztów niezdolności do pracy?, w: Różne aspekty ubezpieczeń społecznych, ZUS, Warszawa.

Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, tekst jednolity Dz. U. 2019, poz. 300 ze zm.

Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tekst jednolity Dz. U. 2018, poz. 1270 ze zm.

Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, tekst jednolity Dz. U. 2019, poz. 645 ze zm.

Kostrzewski L. (2018), Coraz więcej Polaków pobiera świadczenie rehabilitacyjne, „Gazeta Wyborcza”, nr 111 z 15.05.2018.

Wilmowska-Pietruszyńska A. (2016), 20-lecie programu rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS, „Prewencja i Rehabilitacja”, nr 2–3(44–45), Warszawa.

Absencja chorobowa wg jednostek chorobowych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych, https://psz.zus.pl.

Informacja o świadczeniach pieniężnych z funduszu ubezpieczeń społecznych oraz o niektórych świadczeniach z zabezpieczenia społecznego. Okres I–XII 2018 (2019), Warszawa, https://psz.zus.pl.

Mikołajewska E. (2011), Obiektywizacja wyników rehabilitacji – próba ujęcia kompleksowego, „Nowiny Lekarskie”, nr 80, https://www.jms.ump.edu.pl/uploads/2011/4/305_4_80_2011.pdf, 15.05.2018.

Portal Statystyczny ZUS, https://psz.zus.pl.

Rudawska I. (2013), Obciążenie gospodarki chorobami przewlekłymi – problem nie tylko ochrony zdrowia, https://ekonomia.wne.uw.edu.pl/ekonomia/getFile/357, 15.05.2018.

Ruszkowski J., Leśniowska J. (2010), Rzeczywiste, ekonomiczne koszty choroby w Polsce, https://www.pszw.edu.pl/images/publikacje/t025_pszw_2010_ruszkowski_lesniowska_-_rzeczywiste_ekonomiczne_koszty_choroby_w_polsce.pdf, 15.05.2018.

Ważniejsze informacje z zakresu ubezpieczeń społecznych 2015, 2016, 2017, 2018, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych ZUS, https://psz.zus.pl.

Wykaz ośrodków rehabilitacyjnych współpracujących z ZUS w podziale na profile schorzeń w kolejności wg miejscowości rehabilitacji zgodnie ze stanem na 15.03.2018 (2018), Zakład Ubezpieczeń Społecznych, https://www.zus.pl/documents/10182/167791/Wykaz+O% C5%9Brodk%C3%B3w+2018.

Żebrowski P. (2018), NFZ i ZUS podpisały porozumienie w sprawie rehabilitacji, rynekzdrowia.pl, 17.07.2018, https://www.rynekzdrowia.pl/Uslugi-medyczne/NFZ-i-ZUS-podpisaly-porozumienie-ws-rehabilitacji,185903,8.html.