Abstrakt
Artykuł prezentuje dwa aspekty prewencji rentowej realizowanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, tj. rzeczowy – obejmujący infrastrukturę umożliwiającą rehabilitację leczniczą oraz finansowy – obejmujący świadczenia pieniężne, których wypłata stanowi zabezpieczenie materialne w czasie procesu powrotu do zdrowia. Autor stawia hipotezę, że przedstawione aspekty prewencji rentowej mają znaczenie w przeciwdziałaniu niezdolności do pracy. Przyjęta w rozważaniach metodologia oparta na analizie danych statystycznych i wykorzystująca metody interpretacji i porównania danych zgromadzonych i udostępnionych przez instytucje publiczne, w szczególności Zakład Ubezpieczeń Społecznych, potwierdziła znaczenie prewencji w przeciwdziałaniu niezdolności do pracy oraz redukcji kosztów ponoszonych przez budżet państwa z tego tytułu. Wymiar rzeczowy prewencji rentowej przyśpiesza powrót do pracy poprzez efektywną rehabilitację medyczną. Wymiar finansowy zapewnia poczucie bezpieczeństwa socjalnego, dzięki świadczeniom wypłacanym z ubezpieczenia społecznego (takim jak: zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, renta z tytułu niezdolności do pracy czy renta szkoleniowa). Istotne znaczenie ma także zaobserwowana tendencja obniżania wysokości świadczeń przysługujących podczas procesu powrotu do zdrowia.
Bibliografia
Karczewicz E., Kania A., Zalewska H. (2018), Wydatki na świadczenia z ubezpieczeń społecznych związane z niezdolnością do pracy w 2017 r., Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych ZUS, Warszawa.
Koczur W. (2014), Restytucja zdolności do pracy w powszechnym systemie ubezpieczeń społecznych – zarys problematyki, w: Niezdolność do pracy jako ryzyko w społecznym ubezpieczeniu rentowym, ZUS, Warszawa–Chorzów.
Leśniowska J. (2012), Koszty niezdolności do pracy w badaniach kosztów chorób w Polsce na tle innych krajów, w: Różne aspekty ubezpieczeń społecznych, ZUS, Warszawa.
Łabęcka M., Zalewska H. (2019), Ubezpieczeni poddani rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS w 2017 roku w 12 miesięcy po odbytej rehabilitacji, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych, Warszawa.
Pławucka H. (2014), Ryzyko niezdolności do pracy dla celów rentowych – konstrukcja i treść, w: Niezdolność do pracy jako ryzyko w społecznym ubezpieczeniu rentowym, ZUS, Warszawa–Chorzów.
Sikora A. (2012), Wydatki na świadczenia z ubezpieczeń społecznych związane z niezdolnością do pracy – według grup chorobowych, w: Różne aspekty ubezpieczeń społecznych, ZUS, Warszawa.
Wiktorow A. (2012), Co zaliczać do kosztów niezdolności do pracy?, w: Różne aspekty ubezpieczeń społecznych, ZUS, Warszawa.
Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, tekst jednolity Dz. U. 2019, poz. 300 ze zm.
Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tekst jednolity Dz. U. 2018, poz. 1270 ze zm.
Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, tekst jednolity Dz. U. 2019, poz. 645 ze zm.
Kostrzewski L. (2018), Coraz więcej Polaków pobiera świadczenie rehabilitacyjne, „Gazeta Wyborcza”, nr 111 z 15.05.2018.
Wilmowska-Pietruszyńska A. (2016), 20-lecie programu rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS, „Prewencja i Rehabilitacja”, nr 2–3(44–45), Warszawa.
Absencja chorobowa wg jednostek chorobowych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych, https://psz.zus.pl.
Informacja o świadczeniach pieniężnych z funduszu ubezpieczeń społecznych oraz o niektórych świadczeniach z zabezpieczenia społecznego. Okres I–XII 2018 (2019), Warszawa, https://psz.zus.pl.
Mikołajewska E. (2011), Obiektywizacja wyników rehabilitacji – próba ujęcia kompleksowego, „Nowiny Lekarskie”, nr 80, https://www.jms.ump.edu.pl/uploads/2011/4/305_4_80_2011.pdf, 15.05.2018.
Portal Statystyczny ZUS, https://psz.zus.pl.
Rudawska I. (2013), Obciążenie gospodarki chorobami przewlekłymi – problem nie tylko ochrony zdrowia, https://ekonomia.wne.uw.edu.pl/ekonomia/getFile/357, 15.05.2018.
Ruszkowski J., Leśniowska J. (2010), Rzeczywiste, ekonomiczne koszty choroby w Polsce, https://www.pszw.edu.pl/images/publikacje/t025_pszw_2010_ruszkowski_lesniowska_-_rzeczywiste_ekonomiczne_koszty_choroby_w_polsce.pdf, 15.05.2018.
Ważniejsze informacje z zakresu ubezpieczeń społecznych 2015, 2016, 2017, 2018, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych ZUS, https://psz.zus.pl.
Wykaz ośrodków rehabilitacyjnych współpracujących z ZUS w podziale na profile schorzeń w kolejności wg miejscowości rehabilitacji zgodnie ze stanem na 15.03.2018 (2018), Zakład Ubezpieczeń Społecznych, https://www.zus.pl/documents/10182/167791/Wykaz+O% C5%9Brodk%C3%B3w+2018.
Żebrowski P. (2018), NFZ i ZUS podpisały porozumienie w sprawie rehabilitacji, rynekzdrowia.pl, 17.07.2018, https://www.rynekzdrowia.pl/Uslugi-medyczne/NFZ-i-ZUS-podpisaly-porozumienie-ws-rehabilitacji,185903,8.html.
Licencja