Program priorytetowy „Czyste Powietrze” – ocena i perspektywy

Abstrakt

Celem artykułu jest ocena efektywności programu priorytetowego „Czyste Powietrze” oraz określenie ewentualnych zagrożeń dla jego powodzenia. Program Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej stanowi istotny element rządowego programu o tej samej nazwie. W artykule, przy zastosowaniu analizy instytucjonalno-prawnej, decyzyjnej i ilościowej, podjęto próbę odpowiedzi na następujące pytania badawcze: 1) czy realizacja sformułowanego w programie celu może przełożyć się na poprawę jakości powietrza w Polsce?; 2) czy i jakie bariery stoją na drodze do osiągnięcia celu programu?; 3) czy program „Czyste Powietrze” wymaga kolejnych korekt? W związku z wysoką energochłonnością jednorodzinnych budynków mieszkalnych w Polsce, która zazwyczaj prowadzi do wykorzystania przez ich właścicieli najtańszych i emitujących dużo zanieczyszczeń paliw do ogrzewania, cele programu należy ocenić pozytywnie. W toku przeprowadzonych rozważań wykazano jednak, że ich realizacja ograniczona jest trzema rodzajami barier: 1) związanymi ze sprawną dystrybucją środków; 2) trudnościami dla potencjalnych beneficjentów wynikających z konstrukcji programu; 3) potencjalnymi ograniczeniami w dostępie do finansowania ze środków unijnych. W związku ze zidentyfikowaniem zagrożeń dla powodzenia programu, należy oczekiwać wprowadzenia dalszych zmian jego funkcjonowania oraz zabezpieczenia środków na finansowanie termomodernizacji i wymiany źródeł ogrzewania.