Bezpieczeństwo państwa na przykładzie przestępstwa szpiegostwa w polskim prawie
PDF (English)

Słowa kluczowe

bezpieczeństwo państwa
bezpieczeństwo informacji
szpiegostwo
przestępstwo szpiegostwa
działalność wywiadowcza

Jak cytować

Rosicki, R. (2021). Bezpieczeństwo państwa na przykładzie przestępstwa szpiegostwa w polskim prawie. Środkowoeuropejskie Studia Polityczne, (3), 49–73. https://doi.org/10.14746/ssp.2021.3.4

Abstrakt

Zakres przedmiotowy problemu badawczego w tekście obejmuje wybrane kwestie dotyczące treści i znaczenia elementów charakteryzujących przestępstwo szpiegostwa w polskim prawie karnym. W obecnym stanie prawnym przestępstwo szpiegostwa kryminalizowane jest na gruncie art. 130 § 1–4 Kodeksu karnego. Głównym celem podjętej analizy jest dokonanie karnomaterialnej analizy przestępstwa szpiegostwa w polskim prawie z uwzględnieniem praktycznego studium przypadku, a także oceny rozwiązań prawnych ze względu na bezpieczeństwo państwa. W celu uszczegółowienia zakresu przedmiotowego problemu badawczego i prezentacji wniosków w tekście przedstawiono następujące pytania badawcze: (1) W jakim zakresie rozwiązania prawne de lege lata w Polsce są efektywne w zwalczaniu przestępstw szpiegostwa?, (2) Jakie rozwiązania prawne de lege ferenda należy zaproponować w celu zwiększenia efektywności zwalczania przestępstw szpiegostwa? Analiza zawarta w tekście ma charakter poglądowy, w ramach niej wykorzystano głównie analizę instytucjonalno-prawną za pomocą interpretacji tekstualnej, funkcjonalnej i historycznej, które uzupełnione zostały własnymi wnioskami i opiniami dotyczącymi rozwiązań prawnych de lege lata i de lege ferenda. Analiza instytucjonalno-prawna uzupełniona została o abstrakcyjne studium przypadku czynności szpiegowskich. Zaprezentowane abstrakcyjne studium przypadku pomocne jest do prowadzenia rozważań nad wybranymi problemami prawnymi i w końcowym efekcie prezentacji przykładowych kwalifikacji prawnych opisanych w nim czynów związanych z działalnością szpiegowską.

https://doi.org/10.14746/ssp.2021.3.4
PDF (English)

Bibliografia

Act of 19 April 1969 – The Criminal Code, Journal of Laws 1969, no. 13, item 94.

Act of 6 June 1997 – The Criminal Code, Journal of Laws 1997, no. 88, item 553, as amended.

Aichele G., Phillips G. A. (1995), Introduction: Exegesis, Eisegesis, Intergesis, “Semeia”, no. 69–70.

Andrejew I. (1978), Kodeks karny. Komentarz, PIW, Warszawa.

Announcement by the President of the State Council of 16 February 1976 on the publication of the consolidated text of the Constitution of the Polish People’s Republic passed by the Legislative Sejm on 22 July 1952, Journal of Laws 1976, no. 7, item 36.

Bafia J., Mioduski K., Siewierski M. (1977), Kodeks karny. Komentarz, WP, Warszawa.

Bojarski M. (ed.) (2020), Prawo karne materialne. Część ogólna i szczególna, Kluwer, Warszawa.

Constitution of the Polish People’s Republic passed by the Legislative Sejm (legislature) on 22 July 1952, Journal of Laws 1952, no. 33, item 232, as amended.

Decree of 13 June 1946 on crimes posing especial danger in the period of the reconstruction of the State, Journal of Laws 1946, no. 30, item 192.

Dukiet-Nagórska T. et al. (eds.) (2018), Prawo karne. Część ogólna, szczególna i wojskowa, Kluwer, Warszawa.

Gardocki L. (2002), Prawo karne, C.H. Beck, Warszawa.

Gardocki L. (ed.) (2013), System prawa karnego. Przestępstwa przeciwko państwu i dobrom zbiorowym, vol. 8, C.H. Beck, Warszawa.

Giezek J. (2013), Formy stadialne popełnienia czynu zabronionego w polskim prawie karnym, “Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G”, vol. LX, no. 2.

Giezek J. (ed.) (2014), Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, Kluwer, Warszawa.

Gill P., Marrin S., Phythian M. (eds.) (2009), Intelligence Theory: Key Questions and Debates, Routledge, London.

Grześkowiak A., Wiak K. (eds.) (2019), Kodeks karny. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa.

Hoc S. (1979), Szpiegostwo w socjalistycznym prawie karnym, “Wojskowy Przegląd Prawniczy”, no. 1.

Hoc S. (1985), Zagadnienia odpowiedzialności karnej za szpiegostwo, ASW, Warszawa.

Hoc S. (2002), Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, UO, Opole.

Hoc S. (2019), Wymiana agentów wywiadu – aspekty prawne i polityczne, “Studia Prawnoustrojowe”, no. 44.

Johnson L. K. (2003), Bricks and Mortar for a Theory of Intelligence, “Comparative Strategy”, vol. 22.

Johnson L. K. (2009), Sketches for a theory of strategic intelligence, in: Intelligence Theory: Key Questions and Debates, eds. P. Gill, S. Marrin, M. Phythian, Routledge, London.

Judgment of the Appellate Court in Warsaw of 24 January 2008 (II Aka 404/07).

Kent S. (1965), Strategic intelligence for American world policy, Archon Books, Hamden.

Knorr K. (1964), Foreign Intelligence and the Social Sciences, Princeton University, Princeton.

Krajewski A. (2014), Zasługa dla Polski. Pułkownik Kukliński opowiada swoją historię, E-bookowo, Warszawa.

Kuczur T. (2012), Przestępstwa polityczne w uwarunkowaniach systemowych Polski XX wieku, WUKW, Bydgoszcz.

Kulik M. (2013), Formy zjawiskowe popełnienia przestępstwa w polskim prawie karnym, “Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G”, vol. LX, no. 2.

Kunze E. (1983), Przygotowanie przestępstwa w jugosłowiańskim prawie karnym, “Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, no. 4.

Kunze E. (1990), Karalne postacie przygotowania przestępstwa w polskim prawie karnym, “Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, no. 3–4.

Lucas E. (2012), Deception: Spies, Lies and How Russia Dupes the West, Bloomsbury, New York.

Małecki M. (2016), Przygotowanie do przestępstwa. Analiza dogmatycznoprawna, Kluwer, Warszawa.

Marek A. (2010), Kodeks karny. Komentarz, Kluwer, Warszawa.

Mozgawa M. et al. (eds.) (2017), Kodeks karny. Komentarz, Kluwer, Warszawa.

Mozgawa M. (ed.) (2020), Prawo karne materialne. Część ogólna, Kluwer, Warszawa.

Nowacki J., Tabor Z. (2016), Wstęp do prawoznawstwa, Kluwer, Warszawa.

Pawela S. (2003), Rec.: S. Hoc, Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, Opole 2002, “Państwo i Prawo”, no. 2.

Pikulski S. (1980), Sporne zagadnienia w wykładni unormowania przestępstwa szpiegostwa w kodeksie karnym PRL z 1969 r., “Wojskowy Przegląd Prawniczy”, no. 1.

Pikulski S. (1987), Przestępstwo szpiegostwa w teorii i praktyce, DSziDZ MSW, Warszawa.

Pohl Ł. (2001), Formy stadialne czynu zabronionego w odniesieniu do podżegania i pomocnictwa według kodeksu karnego z 1997 r., “Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, vol. LXIII, no. 1–2.

Pohl Ł. (2019), Prawo karne. Wykład części ogólnej, Kluwer, Warszawa.

Popławski H. (1983), Zbrodnia zdrady ojczyzny. Zbrodnia szpiegostwa, WP, Warszawa.

Puchała F. (2012), Pułkownika Kuklińskiego udział w grze wywiadów wielkich mocarstw, “Przegląd Historyczno-Wojskowy”, no. 4.

Rosicki R. (2016), Poland’s internal security as exemplified by the tasks and activities of the Internal Security Agency in the period 2007–2015, “Przegląd Politologiczny”, no. 1.

Rosicki R. (2018), Information security as exemplified by the crime of espionage in the Polish and Swedish criminal law, “Studia Politologiczne”, vol. 49.

Sroka T. (2014), Kodeks karny. Wybór orzecznictwa. Komentarz orzeczniczy, Kluwer, Warszawa, http://lex-1amu-1edu-1pl-1015e98wh01f0.han.amu.edu.pl/#/commentary/587375108/172548%20, 18.02.2021.

Suspected Russian spies charged in US (2010), https://www.bbc.com/news/10442223, 29.06.2010.

Świda W. (ed.) (1977), Kryminologia, PWN, Warszawa.

Taras T. (1970), Przestępstwo szpiegostwa w świetle nowego kodeksu karnego z 1969 r., “Palestra”, no. 3.

Tokarczyk D. (2017a), Podżeganie i pomocnictwo jako typy zjawiskowe przestępstwa, “Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, no. 4.

Tokarczyk D. (2017b), Podżeganie w polskim prawie karnym. Studium z zakresu teorii i praktyki prawa karnego, C.H. Beck, Warszawa.

Wronkowska S. (2005), Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa, Ars boni et aequi, Poznań.

Wronkowska S., Ziembiński Z. (1997), Zarys teorii prawa, Ars boni et aequi, Poznań.

Wróbel W., Zoll A. (eds.) (2017), Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część I. Komentarz do art. 117–211a, Kluwer, Warszawa.

Zieliński M. (1998), Wyznaczniki reguły wykładni prawa, “Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, no. 3–4.